Landelijke Tunnelstandaard
Tunnels zijn onmisbaar in het Nederlandse wegennet. Om tunnels optimaal te laten werken ontwikkelde Rijkswaterstaat samen met overheden, organisaties uit de wereld van transport, marktpartijen en hulpdiensten de Landelijke Tunnelstandaard (LTS).
In de tunnelstandaard staan standaardprocessen en functionele eisen voor de aanleg/renovatie van rijkstunnels en de bediening, het beheer en de organisatie van tunnels. Nederlandse tunnels zijn veilig.
Toch was er in het verleden veel discussie over tunnels, omdat een duidelijke veiligheidsnorm ontbrak. Ook was er geen akkoord over de vereiste veiligheidsvoorzieningen in tunnels. Hierdoor duurde de bouw langer en stegen de kosten.
Met de komst van de tunnelstandaard is vastgelegd op welke manier de aanleg, het gebruik of renovatie van een aantoonbaar veilige, betrouwbare en werkende (rijks)tunnel tot stand komt.
De tunnelstandaard wordt up-to-date gehouden en is inmiddels ‘uitgehard’ door het gebruik in de praktijk. Er verschijnen regelmatig nieuwe versies van de tunnelstandaard.
De basis voor de tunnelwet uit juli 2013 is de tunnelstandaard. Dit betekent dat belangrijke afspraken ook in de tunnelwet staan.
De Landelijke Tunnelstandaard v1.2
Om aan het gebrek aan samenhang een einde te maken, is in oktober 2012 de Landelijke Tunnelstandaard Release 1.2 in gebruik genomen. De Tunnelstandaard is vanaf dit moment de standaard voor alle (toekomstige) rijkstunnels in Nederland. In de Tunnelstandaard staan onder andere de standaardprocessen voor:
- de aanleg en renovatie van rijkstunnels
- het beheer en de organisatie van tunnels, vooral voor zaken die verplicht zijn volgens de Tunnelwet (Warvw (Wet aanvullende regels veiligheid wegtunnels))
Een belangrijk onderdeel van de Landelijke Tunnelstandaard zijn de specificaties van het Rijkswaterstaat-tunnelsysteem. De specificaties beschrijven de functionele eisen, processen, het ontwerp en de inrichting van rijkstunnels. Daarnaast heeft Rijkswaterstaat op basis van praktijkervaring een aantal leidraden ontworpen voor het beheer en de organisatie van rijkstunnels.
Service Pack 1
Per 1 juli 2013 geldt de gewijzigde Wet aanvullende regels veiligheid wegtunnels. Tijdens de parlementaire behandeling is het wetsvoorstel nog op een paar punten aangepast. De aanpassingen hiervan staan in de Landelijke Tunnelstandaard door middel van Service Pack 1.
Service Pack 1 heeft alleen documenten met wijzigingen ten opzichte van Release 1.2 van de Landelijke tunnelstandaard. Voor de andere documenten geldt de versie van Release 1.2.
Service Pack 2
Eind 2016 is Service Pack 2 van de Landelijke Tunnelstandaard uitgebracht. Deze upgrade kent een aantal verbeteringen. Deze verbeteringen leiden tot een verdere uitharding van de tunnelstandaard.
De opgedane ervaringen in de tunnelprojecten door toepassing van de tunnelstandaard, ook wel de best practices genoemd, zijn verwerkt in Service Pack 2.
Door nieuw en gewijzigd beleid is de tunnelstandaard ook aangepast, met de verbeteringen voor DBFM-contracten en voor betere toepassing van de tunnelstandaard voor bestaande tunnels.
Volgende release
In de volgende versie komen mogelijke wijzigingen te staan die voortkomen uit de 5-jaarlijkse evaluatie van de werking van de gestandaardiseerde uitrusting.
Maar ook wijzigingen gerelateerd aan de toepassing van de tunnelstandaard voor grote renovatieopgave Rijkswaterstaat, toepassing van de tunnelstandaard bij aanpassing van bestaande tunnels, overdracht en inbedding van het beheer van de tunnelstandaard aan\in de lijnorganisatie Rijkswaterstaat en de door Rijkswaterstaat ingezette technische standaardisatie van de geïndustrialiseerde automatisering (IA) horen daarbij.
Resultaten van de toepassing van de tunnelstandaard zijn lagere kosten bij de realisatie van een nieuwe tunnel of renovatie van een bestaande tunnel, een kwaliteitsverbetering op het gebied van betrouwbare en meer beschikbare infrastructuur en op tijd opleveren en sneller herstellen van het tunnelsysteem.
Toepassen tunnelstandaard bij nieuwe en bestaande tunnels
In 2015 zijn er 2 tunnels opgeleverd met de tunnelstandaard. Namelijk de Salland-Twentetunnel in Nijverdal en de Ketheltunnel tussen Schiedam en Vlaardingen. De Salland-Twentetunnel, ook wel bekend als de Combitunnel Nijverdal, is een tunnel in Nederland, liggend in de N35 te Nijverdal.
De tunnel is een combinatie van een wegtunnel en een spoortunnel (spoorlijn Zwolle – Enschede). De Ketheltunnel maakt onderdeel uit van het nieuwe stuk A4 tussen Delft en Schiedam. Deze landtunnel bestaat uit 2 tunnelbuizen en een noodgang tussen de tunnels.
In 2016 ging de Koning Willem-Alexandertunnel in Maastricht met toepassing van de tunnelstandaard open. De KWA-tunnel is de 1e dubbellaagse tunnel in Nederland en maakt onderdeel uit van zowel de snelweg A2 als de autoweg N2. De volledige renovatie en openstelling van de Velsertunnel in 2017 gebeurde met gebruik van de tunnelstandaard.
Toepassing van de tunnelstandaard op de volgende tunnelprojecten:
- A1/A6/A9/A10 Schiphol-Amsterdam-Almere (SAA)
- Blankenburgverbinding (BBV)
- Zuidasdok
- A16 Rotterdam: nieuwe rijksweg tussen A13 en A16
- Renovatie Eerste Heinenoordtunnel
- Project Tunnelrenovaties Zuid-Holland
Daarnaast ondersteunt Rijkswaterstaat de provincie Zuid-Holland met de toepassing van de tunnelstandaard bij de Rijnlandroute. In dit project wordt een nieuwe regionale weg met boortunnel tussen de A4 en de A44 aangelegd.