Waterbeheer

Home

Waterbeheer

Rijkswaterstaat zorgt er door waterbeheer voor dat ons land veilig is voor hoogwater en dat er voldoende schoon en gezond water is.

Maatregelen om overstromingen te voorkomen

Hoogwater vormt een constante dreiging voor Nederland. Rijkswaterstaat neemt diverse maatregelen om grote hoeveelheden water nu en in de toekomst aan te kunnen.

Hoe verdelen we het water?

Water komt via neerslag en de Rijn en Maas ons land binnen. Rijkswaterstaat verdeelt het water daarna over de rest van Nederland. Hierdoor zijn we bij hoogwater beschermd tegen overstromingen. Bij laagwater zorgen we zo voor voldoende water voor onder meer de natuur, landbouw en scheepvaart.

(Een animatie. Beeldtitel: Hoe verdeelt Rijkswaterstaat het water?) VOICE-OVER: Het water in Nederland komt als neerslag of via de Rijn en de Maas ons land binnen. Rijkswaterstaat verdeelt dit water zo dat we bij hoge waterstanden het land zo goed mogelijk beschermen tegen overstromingen en dat er bij lage waterstanden en droogte zo lang mogelijk voldoende water beschikbaar blijft voor drinkwater, natuur, landbouw, industrie en scheepvaart. (De rivieren op een kaart.) De Rijn komt bij Lobith ons land binnen. Het water komt dan aan bij het splitsingspunt Pannerden waar Rijkswaterstaat al meer dan 200 jaar het water volgens een vaste verdeling verdeelt tussen de Rijn en de Waal. De hoogte van de dijken langs de IJssel, Nederrijn en de Lek is op deze vaste verdeling afgestemd. Het stuwcomplex bij Driel verdeelt bij lage waterstanden het beschikbare water over de Nederrijn en de IJssel. Hiermee zorgt stuw Driel voor voldoende water voor het IJsselmeer onze nationale regenton. De 3 stuwen in de Nederrijn en Lek zorgen er samen voor dat het waterpeil hoog genoeg is voor een vlotte en veilige scheepvaart op de Nederrijn en IJssel. Bij lage waterstanden houden we het water in de rivieren vast en verdelen we het beschikbare water, samen met de waterschappen via de stuwen, sluizen, gemalen en pompen. (Aan een oever ligt een schip.) De Maas kent een groot hoogteverschil. Om de rivier bevaarbaar te maken, zijn hier zeven stuwen aangelegd. Op de Maas zetten we bij lage waterstanden beperkt schutten in zodat we minder water verliezen en de scheepvaart zo lang mogelijk kan doorgaan. Bij hoge waterstanden willen we het water zo snel mogelijk kwijt. Met maatregelen zoals het openzetten van stuwen, baggeren het verlagen van kribben en oevers en het onderhoud van uiterwaarden zorgen we ervoor dat het water goed kan wegstromen naar zee. Ook geven we de rivieren ruimte via hoogwatergeulen of een verlaagd zomerbed. Rijkswaterstaat verdeelt ons water 365 dagen per jaar bij hoge en lage waterstanden. (Beeldtekst: Nederland veilig, leefbaar, bereikbaar. Het Nederlandse wapenschild met daarnaast: Rijkswaterstaat. Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Het beeld wordt geel met wit. Beeldtekst: Meer informatie? Kijk op rijkswaterstaat.nl/water/waterbeheer. Een productie van Rijkswaterstaat. Copyright 2020.)

Deltawerken

De Deltawerken worden gevormd door 3 sluizen, 6 dammen en 4 stormvloedkeringen. Ze zijn Nederlands grootste verdedigingssysteem tegen hoogwater langs de kust.

  • De Oosterscheldekering is het grootste en beroemdste Deltawerk. De 9 km lange stormvloedkering sluit de Oosterschelde af bij dreigend hoogwater.

  • Geen enkele waterkering ter wereld heeft grotere beweegbare onderdelen dan de Maeslantkering. Dit Deltawerk kan een vloedgolf van 5 m boven NAP aan.

  • De Hollandsche IJsselkering beschermt het laagstgelegen deel van Nederland, 6,76 m onder NAP. Dit Deltawerk bij Krimpen aan den IJssel was als eerste van de 13 klaar.

  • De Hartelkering vormt samen met de Maeslantkering en de dijkverbreding Rozenburg de Europoortkering. De kering functioneert volledig automatisch.

  • De Brouwersdam beschermt ons tegen hoogwater en krachtige golven vanuit de zee. De dam is na de Oosterscheldekering het grootste Deltawerk.

  • De Grevelingendam vermindert de stroming in de Grevelingen, het Haringvliet en het Volkerak. Zo staat er minder druk op de Haringvlietdam, Brouwersdam en Oosterscheldekering.

  • De Oesterdam is de langste dam van alle Deltawerken. Hij beschermt de natuur en scheepvaart door de Oosterschelde van de Schelde-Rijnverbinding te scheiden.

  • De Veerse Gatdam sluit samen met de Zandkreekdam het Veerse Meer af. Beide dammen beschermen de Zeeuwse kustlijn tegen het geweld van de zee.

  • De Zandkreekdam is het eerste Deltawerk in Zeeland waarvan de bouw voltooid was. Hij sluit samen met de Veerse Gatdam het Veerse Meer af.

  • De Philipsdam scheidt het zoete Volkerak-Zoommeer en de zoute Oosterschelde. De 4 Krammersluizen in de dam zorgen ervoor dat schepen kunnen blijven passeren.

  • De Haringvlietsluizen liggen tussen de Noordzee en de monding van het Haringvliet. Ze regelen het waterpeil en staan bekend als de kraan van Europa.

  • De Volkeraksluizen vormen Europa’s grootste en drukst bevaren binnenvaartsluizencomplex. Dit Deltawerk is van groot economisch belang voor de scheepvaart.

  • De Bathse Spuisluis ververst het water in het Zoommeer door overtollig zoet water af te voeren naar de Westerschelde. Hierdoor verbetert de waterkwaliteit.

  • Zwemmen in rivieren en kanalen

    Het kan gevaarlijk zijn om te zwemmen in grote rivieren en kanalen of te springen van bruggen. Scheepvaart, stromingen en objecten in het water vormen hierbij de grootste bedreigingen en brengen risico's met zich mee.
    #

  • Maatregelen waterkwaliteit

    Helaas is de waterkwaliteit in Nederland op veel plekken onvoldoende. Rijkswaterstaat neemt verschillende maatregelen om dit te verbeteren.
    #

  • Blauwalgen en zwemwater

    Sommige blauwalgen zijn giftig en zorgen in de zomer voor veel overlast, zoals sterk verminderd zwemplezier en massale vissterfte en stank. Rijkswaterstaat houdt de kwaliteit van het water daarom goed in de gaten.
    #

Veilig zwemmen bij u in de buurt? Check de landelijke zwemwatersite

Beheer en ontwikkeling van rijkswateren

We beheren en ontwikkelen de grote wateren van Nederland, zoals de Waddenzee, Noordzee en het IJsselmeergebied. Hierbij houden we onze oren en ogen goed open voor onder meer technische ontwikkeling, kansen op samenwerking en wensen van gebruikers.

Natuur en milieu

  • Natuurmaatregelen

    De toestand van de Nederlandse kusten en oevers is door menselijk handelen verslechterd. Rijkswaterstaat richt zich op het herstel van natuurlijke processen en op de bescherming van bedreigde en zeldzame diersoorten.
    #

  • Calamiteiten en het milieu

    Rijkswaterstaat staat 24 uur per dag paraat om in actie te komen bij calamiteiten. Denk aan het opruimen van olie en andere vervuiling, het bergen van gestrande schepen of het helpen bij brand aan boord.
    #