Vuurtoren Urk door de jaren heen

Sinds 1845 hebben diverse generaties als vuurtorenwachter op de vuurtoren van Urk gediend. Elk van hen beleefde unieke avonturen, leidde schepen veilig naar hun bestemming en stuurde soms schepen het bos in.

Op 9 september 2023, tijdens Open Monumentendag, was de vuurtoren vanbinnen te bekijken.

De eerste vuurtorenwachter

In 1844 werd in Urk een witte vuurtoren geplaatst. De toren waarschuwde voor een ondiepte voor de kust: ‘De Vormt’ en was een belangrijk punt voor zeelieden die veilig de haven wilden bereiken. Naast de toren werd ook een klein, huis gebouwd, de lichtwachterswoning, een thuis voor de allereerste vuurtorenwachter van Urk.

Vuurtoren als wapen

Generatie op generatie zette het werk van de vuurtorenwachter zich voort. Tijdens de Tweede Wereldoorlog moest de vuurtorenwachter een ongewone en moeilijke beslissing nemen. Een schip met een kostbare lading aan oorlogsbuit was onderweg naar Duitsland en voer langs Urk. De vuurtorenwachter wist dat hij actie moest ondernemen.

Met vastberadenheid doofde hij de noodverlichting en het schip, verblind en misleid door de duisternis, strandde op de rotsachtige kustlijn van De Vormt. Daar, met een lading van maar liefst 226 monumentale kerkklokken, zou het schip vast komen te zitten. Na de oorlog keerden alle klokken terug naar hun rechtmatige eigenaren.

Ingehaald door technologie

Vanaf 1845 hebben diverse generaties Urkers gediend als lichtwachter op de vuurtoren. De laatste vuurtorenwachter trad in 1965 in dienst. De tijd had niet stilgestaan en door technologische vooruitgang werd het licht geautomatiseerd. In 1988 werd de functie van vuurtorenwachter overbodig.

Hoewel de vuurtoren nu geautomatiseerd is, zijn de mensen rondom de vuurtoren nog steeds erg belangrijk. In de lichtwachterswoning naast de vuurtoren bleef het leven doorgaan. De familie van de laatste vuurtorenwachter bewoont nog steeds het gezellige huis en zij werden de nieuwe hoeders van de vuurtoren. 

Zij zorgen voor het onderhoud van de kostbare optiek en verwelkomen bezoekers van heinde en verre om hen de rijke geschiedenis van de vuurtoren te vertellen.