(Mensen bij een kanaal.) VERSLAGGEVER: Hoi, mag ik iets vragen? Weet jij wat een gemaaloperator doet? -Een gemaaloperator? Nee, geen idee. Gemaaloperator... Wat is een gemaal eigenlijk? -Geen idee. Ehm... Ja, die zorgt dat euh... -Die maalt... Ja, die maalt dingen, maar hoe heet... Volgens mij weet jij het veel beter. Wat is een gemaal? (Een meisje:) Ik denk dat die dingen maalt of zo. Een machine. Je mag met ons mee en dan kun je een kijkje nemen op een gemaal en dan kun je precies zien wat er allemaal gebeurt. Nu? -Ja. Als je nu meekomt, gaan we erheen. Oké... Dan moet ik even een belletje maken, maar het lijkt me op zich wel leuk, ja. (Aldus een man. Twee mannen lopen voorbij een metershoge machine. Beeldtitel: Achter de schermen bij Rijkswaterstaat. De gemaaloperator. Een man loopt naar een hek dat openschuift. Achter het hek staat nog een man:) LEVENDIGE MUZIEK DE LEVENDIGE MUZIEK SPEELT VERDER Hallo, ik ben Marcel de Vries. -Barry. Rijkswaterstaat, operator gemaal IJmuiden. -Oké! Welkom op het gemaal. We gaan een rondleiding doen. Ga je mee? Kunnen we daar naar binnen. -Ja. (Ze gaan een grote ruimte in.) Nou, welkom Barry, op mijn werkplek, het gemaal in IJmuiden. Dit is de controlekamer. -Ja. Onze kerntaak is hier het afvoeren van overtollig water van het Noordzeekanaal en het Amsterdam-Rijnkanaal. We zorgen ervoor dat het water op de Noordzee terechtkomt. BARRY: Oké, maar wat is nou eigenlijk een gemaal? Een gemaal is eigenlijk een pompstation waar we met de hele grote pompen die we hier hebben het peil van het Amsterdam-Rijnkanaal en het Noordzeekanaal onder controle houden. Je kunt het mooi zien. Het water loopt hier zo naar buiten. BARRY: Oké. Dus als het gemaal er niet is, loopt alles onder water? MARCEL: Als wij niet zouden malen, zou al dit onder water lopen. Dit hele gebied, ook Amsterdam, Haarlem... Hier zie je bij dat pijltje ons gemaal. -Ja. En daar zorgen we dat we het water de Noordzee op kunnen pompen. (Ze staan bij een landkaart. Buiten stroomt water weg. In een hoge hal staat een enorme machine.) SPANNENDE MUZIEK Nou Barry, hier zijn we aangekomen bij de grote onderhoudshal van de pompen. Die pompen hangen normaal onder water tot ongeveer twee derde van de hoogte van de pomp. BARRY: Wat een groot ding man! MARCEL: Ja, enorm, hè? Eén keer per jaar gaat iedere pomp een keer eruit dus van alle zes de pompen wordt ieder jaar hier het onderhoud gedaan in de hal. Mag ik even binnenin kijken? -Ja, tuurlijk, dat kan. (Barry loopt naar de machine en kijkt naar binnen.) MARCEL: Wat ik ook leuk vind om te vermelden we staan in het Guinness Book of Records. -Gaaf! Het is de grootste pomp van Europa, maar ook het grootste gemaal van Europa. Dus daar zijn we best wel trots op, eigenlijk. Nou Barry, ik vond het leuk dat je eens in de keuken bij RWS hebt kunnen kijken. Ik heb er enorm van genoten en mooie dingen gezien. Hartstikke leuk. -Bedankt. Graag gedaan, en een goeie reis terug. -Tuurlijk. Hoi! VERSLAGGEVER: Hoe was het? Ja, leuk! Een hele unieke ervaring. Enne... Ja, fijn dat ik dit mee mocht maken. AFSLUITENDE MUZIEK (Het Nederlandse wapenschild op een blauwe achtergrond. Beeldtekst: Een productie van Rijkswaterstaat, 2014.)
Noordzeekanaal
Het Noordzeekanaal is de hoofdvaarroute van de Noordzee bij IJmuiden naar het IJ bij Amsterdam.
Kenmerken Noordzeekanaal
- Lengte: 21 km
- Breedte: 270 m
- Diepte: 15,10 KP
Projecten op het Noordzeekanaal
Koning Willem-Alexander opende 26 januari 2022 Zeesluis IJmuiden. Deze nieuwe, grote zeesluis biedt ruimte voor meer goederentransport en grotere schepen.
De waterkering rond het sluiscomplex in IJmuiden moet worden versterkt. De kering voldoet op onderdelen niet aan de toekomstige veiligheidsnormen.
We verwijderen baggerspecie uit het Averijhavendepot in de gemeente Velsen om het gebied klaar te maken voor de ontwikkeling van de Energiehaven.
Feiten over het Noordzeekanaal
- Voor de aanleg van het Noordzeekanaal werd ongeveer 7 km (dwars door de duinen) met de hand gegraven. De rest van het kanaal ontstond door inpoldering en aanleg van dijken.
- Het Noordzeekanaal heeft brak water, een mengsel van zout zeewater en zoet water uit het Amsterdam-Rijnkanaal, IJsselmeer en het IJ.
Achter de schermen bij een gemaaloperator van het Noordzeekanaal
In IJmuiden staat het grootste gemaal van Europa. Op deze plek zorgt gemaaloperator Marcel de Vries ervoor dat overtollig water uit het Noordzeekanaal en Amsterdam-Rijnkanaal wordt afgevoerd naar de Noordzee. In deze video laat De Vries zien wat een gemaal is en legt hij uit waarom een gemaal zo belangrijk is.
