Beheer en onderhoud waterplanten Markermeer-IJmeer en zuidelijke randmeren

Waterplanten zijn belangrijk voor de waterkwaliteit omdat ze de groei van (blauw)algen tegengaan en zorgen voor helder en schoon water.

Waterplanten die in de bodem wortelen en groeien tot aan het wateroppervlak (fonteinkruiden) kunnen ook overlast veroorzaken. Vooral voor varende en surfende recreanten in het IJsselmeergebied kan er overlast zijn.

Rijkswaterstaat is verantwoordelijk voor de waterkwaliteit in de meren, de zogenoemde grote wateren. Wij houden de hoofdvaargeulen voor de beroepsvaart vrij van waterplanten zodat ze veilig en vlot bevaarbaar blijven.

Maaien van waterplanten

Voor het maaien van waterplanten buiten de hoofdvaarwegen heeft het ministerie van IenW een samenwerkingsovereenkomst gesloten met de regio. Daar zorgen de provincies, gemeenten en brancheorganisaties voor het maaien van waterplanten.

Er is een vergunning nodig om te maaien

Voor het maaien in en rond een Natura2000-gebied van het IJsselmeergebied is een vergunning Wet natuurbescherming van de provincie nodig.

Aan- en afmelden van maaien bij Rijkswaterstaat

De regionale partij die een vergunning heeft van de provincie, meldt het maaien bij Rijkswaterstaat. Dat gebeurt door minimaal 4 weken voor het maaien een melding in te dienen via de website van omgevingsloket. Hier kunt u onder vermelding 'gebruik rijkswaterstaatswerk' aangeven waar en wanneer u gaat maaien.

Als de maaiwerkzaamheden zijn uitgevoerd meldt u binnen (uiterlijk) 2 weken welke maaiwerkzaamheden er precies uitgevoerd zijn via het contactformulier aan- en afmelden maaiwerkzaamheden. Daarbij moet u doorgeven:

  • wanneer welk wateroppervlak is gemaaid
  • hoe dat is gemaaid
  • hoe het maaisel is afgevoerd

Maaien door andere partijen

De laatste stand van zaken over het maaien van waterplanten in de Randmeren (Gooimeer, Wolderwijd, Veluwemeer en Eemmeer) staat op de website Gastvrije Randmeren. Op de website kunt u ook gebruikerskaarten downloaden, waarop de maailocatie staat aangegeven.

Het belang van waterplanten

Waterplanten houden het water helder. Ze nemen voedingsstoffen op, zoals stikstof en fosfaat, en scheiden zuurstof uit. De aanwezigheid en groei van waterplanten is op zich een goede ontwikkeling. Zij zorgen voor een verbeterde waterkwaliteit en biologisch evenwicht in het water.

Waterplanten zorgen ervoor dat de bodem en zwevende deeltjes vast komen te liggen. Zo verbetert de waterkwaliteit en groeien de planten. In helder water krijgen (blauw)algen nauwelijks kans om te groeien en dat is een positief effect. Daarnaast bieden waterplanten een schuil- en paaiplaats voor waterdieren en jonge vis.

Uit onderzoek blijkt dat vooral de bodembedekkende planten (kranswieren) goed zijn voor zowel de ecologie als voor waterrecreatie.

Overlast door waterplanten

Waterplanten kunnen hinderlijk zijn voor de recreatievaart. Lange waterplanten, zoals fonteinkruid, kunnen in de schroef terechtkomen of aan de kiel of het roer blijven hangen. Op locaties met (veel) waterplanten, is wedstrijdzeilen moeilijker.

Ook bestaat de kans dat er schade ontstaat, doordat de snelheid van de schepen onverwacht omlaag gaat. Waterplanten kunnen hinderlijk zijn voor zwemmers.

Locaties van waterplanten

U kunt mogelijke hinder van waterplanten vermijden. Kijk voordat u het water opgaat op:

  • Via de website Waterplanten is een beeld te krijgen van de zones waar gevaren kan worden en waar je hinder kunt verwachten. De webapp geeft ter plekke de waterplantsituatie weer voor het hele gebied onder de Houtribdijk tot aan het Ketelmeer.
  • Op de website Gastvrije Randmeren kunt u gebruikerskaarten van de Randmeren downloaden. Daarop ziet u waar de maailocaties zijn.
  • Als in de buurt van Hoorn de schroef van uw boot is vastgelopen door waterplanten, kunt u contact opnemen met de havenmeester in het havenkantoor (of via 0229-214012 of 06-54202828).
  • De gegevens van de waterplantenkarteringen in het IJsselmeergebied staan in de GeoWeb-waterplantenviewer. Voor elk meer wordt 1 maal per 3 jaar een nieuwe kartering uitgevoerd. Op de viewer zit geen gebruikersnaam/wachtwoord.

Locaties betonning

Op de (digitale) waterkaarten van de ANWB is aangeven waar de betonning ligt.