Natuurmaatregelen
De aanleg van dammen en waterbouwkundige bouwwerken heeft veel natuur aangetast. Zo zijn er veel minder kwelders en schorren en kunnen vissen moeilijk naar verschillende wateren zwemmen.
Daarnaast zijn zoet-zoutovergangen en rust- en broedgelegenheden voor kustbroedvogels nagenoeg verdwenen.
Vanaf de jaren 90 krijgt ecologisch herstel van zoute en brakke kustwateren steeds meer aandacht van Rijkswaterstaat. Op veel plaatsen zijn herstelprojecten in uitvoering. Het geld komt onder andere van het uitvoeringsprogramma Herstel en Inrichting Rijkswateren en de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW).
Herstellen natuurgebied
De verslechterde toestand van de kusten en oevers is een gevolg van menselijk handelen in het verleden. Het water- en natuurbeleid van Rijkswaterstaat richt zich op het herstel van natuurlijke processen. Maar ook op de bescherming van bedreigde en zeldzame diersoorten.
Per natuurgebied stelt Rijkswaterstaat de knelpunten vast. Vervolgens worden passende maatregelen gevonden zodat de natuur zich weer kan herstellen. Daarnaast worden al uitgevoerde ecologische herstelprojecten opnieuw beoordeeld en eventueel aangepast. Bekijk meer op de website Natura 2000 Rijkswaterstaat.
Concrete projecten natuurmaatregelen
Als beheerder van alle rijkswateren verbetert en beschermt Rijkswaterstaat alle grote rivieren, kanalen en wateren. Enkele grote projecten zijn het Beheer- en Ontwikkelplan voor de Rijkswateren, de Voordelta en Herstel en bescherming oevers. Lees meer op de pagina Maatregelen waterkwaliteit.
Strenge eisen voor aantasten beschermde natuur
Aantasting van beschermde natuur is alleen toegestaan als we aan strenge voorwaarden voldoen en we de benodigde vergunningen hebben. Alle nieuwe aanlegprojecten worden getoetst aan de geldende natuurregelgeving.
Waarbij effecten op beschermde flora en fauna en op natuurgebieden onderzocht worden. Zo ontstaat inzicht in de gevolgen van het project. En zorgen we dat projecten geen ontoelaatbare gevolgen voor de natuur hebben.
Voorkomen van mogelijke schade aan natuur
Als een project schade aan de natuur oplevert, moet onder andere worden nagegaan of die schade geheel of gedeeltelijk kan worden voorkomen door maatregelen te treffen.
Het kan daarbij gaan om het aanpassen van het ontwerp van de weg, waardoor een beschermd gebied toch niet wordt geraakt door het project. Maar ook om het ophangen van vervangende nestkasten (omdat nestlocaties verdwijnen door bomenkap) of het beschermen van bomen tegen bevers.
Of het aanbrengen van andere voorzieningen, waarvan beschermde dieren gebruik kunnen maken, zoals bijvoorbeeld een boombrug.
Natuurcompensatie soms noodzakelijk
Als de aantasting niet kan worden voorkomen, er geen alternatieven zijn en het project wel dwingend noodzakelijk is vanwege zijn belang voor de samenleving, treft Rijkswaterstaat compenserende maatregelen.
Dit houdt in dat de natuur ter plaatse door het project wordt aangetast, maar Rijkswaterstaat elders nieuwe natuur ontwikkelt of bestaande natuur verbetert.
Door de natuurcompensatie komt de samenhang van de natuurgebieden, of de staat van instandhouding van soorten, niet in het gedrang. Het verwerven (indien nodig), inrichten en langdurig beheren van de daarvoor aangewezen gronden hoort ook bij de compensatie.