Geluidwetgeving

Wet milieubeheer

Met de Wet milieubeheer is geregeld wat de maximale geluidbelasting op bijvoorbeeld gevels van woningen langs rijkswegen mag zijn. Ook worden zogenoemde geluidproductieplafonds geïntroduceerd. Deze plafonds stellen een grens aan de geluidproductie van rijkswegen.

Rijkswaterstaat is verantwoordelijk voor het uitvoeren van de Wet milieubeheer en zorgt er zo voor dat het geluid van rijkswegen niet onbeheerst kan groeien.

Geluidproductieplafonds

Hoe hoog het geluidniveau langs een rijksweg mag zijn, hangt af van de locatie. Aan beide kanten van de rijkswegen zijn ongeveer 60.000 referentiepunten ingesteld. Dat zijn geen fysieke punten waar we geluid meten, maar virtuele punten in een digitaal rekenmodel.

Voor ieder punt is een maximaal toegestane geluidproductie berekend. Dit maximum noemen we het geluidproductieplafond of GPP. De referentiepunten liggen steeds op 50 m afstand van de weg, op 4 m hoogte en 100 m uit elkaar.

Invloed op hoogte van geluidproductieplafond

Factoren die van invloed zijn op de hoogte van het geluidproductieplafond zijn de hoeveelheid verkeer, de maximumsnelheid, type wegdek en of er wel of niet geluidschermen- of wallen staan.

Voor ongeveer tweederde van de rijkswegen is de hoogte van het geluidproductieplafond gebaseerd op de verkeerssituatie in 2008, met daar bovenop de zogenaamde werkruimte van 1,5 dB. Binnen deze werkruimte kan de geluidproductie toe- en afnemen. Deze werkruimte is voor de wegbeheerder ingebouwd om verkeersgroei en beperkte wijzigingen aan de weg op te kunnen vangen zonder dat het plafond direct wordt bereikt.

Voor de overige rijkswegen is gebruik gemaakt van gegevens van wegprojecten waartoe in de aanloop naar de inwerkingtreding van de geluidproductieplafonds in 2012 recent is besloten. In deze besluiten is namelijk onderzoek gedaan naar het geluid en de verkeersontwikkeling in de toekomst. De geluidproductieplafonds die op projectbesluiten zijn gebaseerd, hebben daarom ook geen werkruimte van 1,5 dB.

Geluidproductieplafonds wettelijk vastgesteld

Alle geluidproductieplafonds zijn in 2012 wettelijk vastgesteld en kunnen alleen worden gewijzigd met een formeel besluit van de Minister. De geluidproductieplafonds zijn in te zien in het Geluidregister.

Het komt wel eens voor dat geen enkele maatregel voldoende is om onder het geluidproductieplafond te blijven. Of alle opties kosten te veel geld voor wat ze opleveren. De maatregelen zijn dan niet doelmatig. In dat geval zit er niets anders op dan de minister van Infrastructuur en Waterstaat te vragen het geluidproductieplafond te verhogen. De minister kijkt of alle opties zorgvuldig zijn overwogen en besluit of verhoging van het geluidproductieplafond acceptabel is of niet.

Jaarlijks stelt Rijkswaterstaat een nalevingsverslag op waarin per referentiepunt wordt beoordeeld of de bestaande situatie aan het geldende geluidproductieplafond voldoet.

Geluid bij woningen

Het geluid van rijkswegen komt ook terecht bij woningen die in de buurt van de weg staan. De hoeveelheid geluid die op de gevels van woningen terecht komt, moet volgens de Wet milieubeheer zo mogelijk aan 50 dB voldoen. Dat is de voorkeurswaarde. Bij de aanleg van nieuwe wegen streven we ernaar dat de geluidbelasting niet boven die voorkeurswaarde komt.

Voor woningen langs bestaande wegen is dat moeilijker. Daar mag de geluidbelasting vaak wel boven de 50 dB liggen, maar moet een toename van de geluidbelasting zo veel mogelijk worden voorkomen. Er gelden wettelijke eisen om te bepalen of er geluidmaatregelen moeten komen. Dit zorgt ervoor dat ze efficiënt worden ingezet en dat er sprake is van gelijke behandeling.

Voor nieuw aan te leggen wegen is 65 dB het absolute maximum voor de geluidbelasting op de gevel van een woning. Woningen die voor 2012 al een geluidbelasting boven de 65 dB ondervonden, komen in aanmerking voor geluidsanering (zie hieronder).

Bij wijziging van een bestaande weg is een toename van de geluidbelasting tot bóven 65 dB alleen mogelijk als de minister van Infrastructuur en Waterstaat dat uitdrukkelijk toestaat.

Eenmalige aanpak van geluidoverlast bij woningen

Al voor de inwerkingtreding van de hierboven genoemde geluidproductieplafonds waren geluidknelpunten langs de rijkswegen bekend. Voor woningen bij deze locaties pakt het Meerjarenprogramma Geluidsanering (MJPG) de geluidoverlast eenmalig aan. Op basis van geluidonderzoek wordt bepaald waar welke maatregelen tegen geluid, zoals stiller asfalt, geluidschermen en/of gevelisolatie bij woningen, worden toegepast.

Wet geluidhinder

Behalve de Wet milieubeheer is er ook de Wet geluidhinder. De geluidsbelasting van deze wegen wordt niet opgeteld bij het geluid van de rijkswegen. Deze wet geldt sinds 2012 alleen nog voor gemeentelijke en provinciale wegen. In de Wet geluidhinder zijn ook regels opgenomen voor geluid bij de bouw van woningen in de buurt van een (rijks)weg.