Doelen en resultaten

*Deze video duurt 3 minuten en 52 seconden* *Bouwwerkzaamheden nieuwe snelweg* Beeldtekst: A16 Rotterdam Stefan van der Voorn, contractmanager A16 Rijkswaterstaat Klimaatneutraal en circulair werken. Dat is de doelstelling voor 2030 van Rijkswaterstaat. Vorige keer nam ik jullie mee naar de energieneutrale tunnel bij de A16 Rotterdam. Deze keer laat ik jullie zien hoe wij toewerken naar een emissieloze bouwplaats in 2030. *Stefan zwaait naar Sjoerd Gijezen die aan komt rijden in een elektrisch busje* Beeldtekst: Samen op weg naar een duurzame toekomst *Stefan* Hé Sjoerd. *Sjoerd* Hé. *Stefan* Alles goed? *Sjoerd* Zeker wel. *Stefan* Mooi. *Sjoerd* Stap in. *Stefan stapt in het busje bij Sjoerd en ze rijden weg* *Stefan* -Waar zijn we nu naar onderweg? *Sjoerd* We gaan nu kijken naar de mobiele graafmachine. *Stefan en Sjoerd lopen richting de mobiele graafmachine* Sjoerd Gijezen, MVO manager De Groene Boog *Sjoerd* Deze machine is eigenlijk de eerste machine die tot wel tien uur operationeel is. En dat hebben we gewoon nog niet eerder gezien, dat ondanks de zware werkzaamheden die worden verricht dat ie toch een hele dag operationeel kan zijn. En het laden van die accu's, dat doen we op een speciaal laadplein. *Stefan* En is dat speciaal voor deze graafmachine of doen we daar meer? *Sjoerd* Nee, het laadplein is echt ingericht voor minimaal vijf tot zes machines. We krijgen in totaal zo’n twintig machines hier, en daarvoor hebben wij twee laadpleinen en diverse laadstations op de rest van het werk ingericht. *Stefan en Sjoerd rijden met het busje naar het laadplein* *Sjoerd* Wij hebben zoveel elektrisch materieel dat we ook gekeken hebben naar hoe kunnen we dat nou op een solide manier opladen. Dit is een laadstation waar aan twee kanten een 44 kilowatt wisselstroomaansluiting op zit. Bedoeld om de machines van vanuit de nacht of in de nacht op te laden tot de volgende ochtend. We hebben vanuit de netwerkbeheerder een verzwaarde stroomaansluiting aangevraagd, want het zijn niet zomaar een paar autootjes die we gaan opladen. Het zijn echt zware machines met veel capaciteit. Daarvoor hebben we dus een kabel hierheen laten komen. Dit is de verdeelkast die de stroom verder verdeelt richting die laadstations. *Stefan* En zijn er dan nog verder uitdagingen die we hebben? *Sjoerd* Ja zeker, die hebben wij. Niet alle machines zijn eenvoudig naar een laadplein toe te krijgen. Omdat het ofwel heel veel energie kost ofwel lang duurt. En dat zijn de rupsmachines. En daarvoor hebben wij een mobiele batterij die we naar die machine toe brengen. *Stefan en Sjoerd rijden met het busje naar de mobiele batterij en lopen het laatste stukje* *Sjoerd* Hier hebben wij de mobiele batterij staan. Nou die is eigenlijk om deze machine op te laden. *Stefan* En deze batterij laden jullie elke nacht op? *Sjoerd* Ja, die moet dus dagelijks naar een laadplein getransporteerd worden. En vervolgens kan die in de nacht opladen en kan die de volgende dag naar de machine toe gebracht worden zodat de machine weer vol geladen kan worden. *Stefan* Met al deze maatregelen zijn we nu emissieloos? *Sjoerd* Nee, op een project als dit is het gewoon nu niet realistisch om alle machines al emissieloos of elektrisch te hebben. Voor de overige machines op dit werk, want het is zo’n groot werk hebben wij de HVO-brandstof die verregaande CO2-reductie bewerkstelligt. Beeldtekst: HVO = Hydrotreated Vegetable Oil. Gemaakt van plantaardige oliën en restafval van dierlijke vetten. *Stefan en Sjoerd rijden weg met het busje* *Sjoerd* Hier staan we naast een IBC waar HVO ingaat. Beeldtekst: IBC = Intermediate Bulk Container *Sjoerd* HVO is een brandstof die tot 89% CO2 reduceert. Dus naast ons emissieloos materieel passen we ook grootschalig HVO toe. En hebben we tot dit moment nu zo'n 5 miljoen liter aan HVO al verbruikt. Dus een enorm aantal CO2 tonnen hebben we daarmee bespaard. *Er wordt een tractor volgetankt vanuit de IBC. Stefan en Sjoerd lopen over het bouwterrein* *Stefan* Sjoerd, bedankt voor de rondleiding. *Stefan draait zich naar de kijker toe* *Stefan* Jullie hebben het gezien. Er wordt bij de A16 Rotterdam hard gewerkt aan de doelstellingen van Rijkswaterstaat. In een volgende film neem ik jullie mee naar het circulair bouwen. Tot dan! Beeldtekst: Samen op weg naar een duurzame toekomst Beeldtekst: Programma Duurzaamheid en Leefomgeving Beeldtekst: Meer informatie? Kijk op www.rijkswaterstaat.nl Beeldtekst: Een productie van Rijkswaterstaat – © 2022

Deze video duurt 4 minuten en 41 seconden Werkzaamheden in de Rottemerentunnel Beeldtekst: Rottemerentunnel STEFAN VAN DER VOORN, CONTRACTMANAGER A16 RIJKSWATERSTAAT: In 2030 hebben we als Rijkswaterstaat de doelstelling om klimaatneutraal en circulair te gaan werken. Daar komt heel wat bij kijken. En daarom zijn we vandaag bij de A16 in Rotterdam en staan we hier in de Rottemerentunnel waar we laten zien dat het echt kan. En dat is een hele uitdaging, want tunnels gebruiken heel veel energie. Hoe we dat gaan doen, gaat Hans Pos me uitleggen in de testlocatie in Amsterdam. Beeldtekst: Samen op weg naar een duurzame toekomst Hans komt aan bij de testlocatie en ontmoet daar Hans Pos, ontwerp- en testmanager bouwcombinatie De Groene Boog (Croonwolter&dros) STEFAN: Goeiemorgen, Hans. HANS: Morgen, Stefan. Ga je mee naar de testlocatie? Stefan en Hans lopen naar Hans zijn bureau STEFAN: De eerste energieneutrale tunnel, het is een interessant ontwerp. Hoe doe je dat nou? HANS: Nou, als eerste kijken we naar de energievoorziening voor alle installaties. Alle tunnels die tot nog toe gebouwd worden die hebben een wisselspanning als voeding voor alle installaties. Terwijl een heel groot deel van de installaties werkt eigenlijk allemaal op gelijkspanning. Ik heb hier een laptop staan die laptop, die werkt op gelijkspanning en toch komt er wisselspanning uit het stopcontact. Dan heb je zo'n blok nodig om dat om te zetten. Nou, die wordt alleen maar warm. Zonde van de energie die verloren gaat en het is ook minder betrouwbaar. Een animatie van de nieuwe Rottemerentunnel HANS: Dus wat wij gedaan hebben: we hebben alle installaties die gelijkspanning nodig hebben gaan wij voeden met gelijkspanning. STEFAN: En wat voor maatregelen heb je nog meer bedacht? HANS: Nou ja, we zijn nu onderzoek aan het doen naar de verlichting om te kijken van: hebben we nou werkelijk zoveel ledverlichting nodig of kan het ook allemaal wel wat minder zodat het nog steeds veilig is en nog steeds een goeie beleving heeft. En wij hebben gemerkt dat je daar behoorlijk energie kan besparen. We gebruiken coating op de wanden zodat we een goede reflectiewaarde op de wanden hebben. En bij de ingang gebruiken we licht asfalt. Zodat je, waar de meeste verlichting zit, dan ook licht asfalt hebt. Ook dat je betere reflectiewaardes krijgt. STEFAN: En hoeveel leveren al die maatregelen dan op? HANS: Ongeveer 50% minder energie ten opzichte van een standaard tunnel. STEFAN: Oké, 50%. Maar dat is nog geen nul, Hans. HANS: Nee. En om het tot nul te krijgen, zetten we op drie locaties zonnepanelenvelden neer en daarmee komt de nul op de meter te staan. STEFAN: Je vertelde net over het testen – kan je daar al iets van laten zien? HANS: We hebben hier een hele tunnel. En als jij nou hier zo kijkt, dan kan je zien wat de wegverkeersleider straks te zien krijgt. En dan kan ik in de tunnel in het 3D-model de installaties bedienen. Nou ga ik even voor weggebruiker spelen, Stefan. Ik sta in de tunnel en er is hier iets met m'n auto aan de hand. Dus ik ga even een hulppostkast openen. STEFAN: Ja, daar linksboven gaat hij nu open. HANS: In totaal hebben we wel iets van 350 testprotocollen. Om alle testen uit te voeren voor degene die wegverkeersleider is; maar ook testen voor de deelinstallaties; doet de verlichting wat 'ie moet doen? En zo testen we het hele systeem door. STEFAN: Hans, hartstikke bedankt. Ik ben weer veel wijzer geworden over het ontwerp en het testen van de tunnel en ga nu naar Rotterdam om te kijken hoe we de zonnepanelen gaan inpassen. Stefan verlaat de testlocatie, komt aan bij het Terbregseplein te Rotterdam en ontmoet daar Tom Leest, omgevingsadviseur Rijkswaterstaat STEFAN: We zijn hier in het Terbregseplein en ik ga samen met Tom Leest kijken naar hoe we de zonnepanelen goed inpassen. Tom, vertel hoe gaan we dat nu doen? TOM: Nou, wij staan nu hier. En dit is één van de drie locaties: Terbregseplein waar we zonnevelden willen gaan toepassen. Illustraties van de zonnepanelenvelden TOM: Daarmee wekken we dus energie op, maar de energie die we opwekken en niet gebruiken, die wordt in eerste instantie teruggeleverd aan het net. Maar we hopen eigenlijk dat we op een goed moment die energie ook direct kunnen opslaan. Dat zou echt de kers op de taart zijn, want dan zijn we honderd procent zelfvoorzienend als project. Er wordt ook op die locaties nadrukkelijk rekening gehouden met waterberging voor het klimaat, maar ook met biodiversiteit. Illustraties van de A16 Rotterdam STEFAN: Alles in de oksel van de snelweg. TOM: Klopt, je rijdt Rotterdam binnen en als een soort duurzaam entree zie je dan het zonneveld dat je tegemoet straalt. STEFAN: Nou, wat een mooie oplossing. Bedankt. Een medewerker steekt zijn duim op en zwaait naar de camera vanuit zijn constructievoertuig STEFAN: Een energieneutrale snelweg. Bij de A16 doen we dat, inclusief een tunnel van 2,2 kilometer. En ook bij alle andere projecten van Rijkswaterstaat doen we er alles aan om onze duurzaamheidsdoelstellingen te halen in 2030. Wil je meer zien van de A16? Volg ons dan in deze serie waarin ik jullie volgende keer meeneem bij de emissieloze bouwplaats. Beeldtekst: Samen op weg naar een duurzame toekomst Beeldtekst: Programma Duurzaamheid en Leefomgeving Beeldtekst: Meer informatie? Kijk op www.rijkswaterstaat.nl Beeldtekst: Een productie van Rijkswaterstaat – © 2022