Waarom
- De situatie rond vuurtoren Lange Jaap is te onveilig.
- Ingenieurs hebben onderzocht of renovatie mogelijk is.
- Voor de veiligheid van de omgeving moeten we actie ondernemen.
Hoe
planfase om oplossingen te onderzoeken
Bekijk ingediende suggesties en ideeën voor behoud Vuurtoren Lange Jaap (PDF)
Uiterste poging behoud Lange Jaap
Rijkswaterstaat en de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) onderzoeken een ultieme poging om vuurtoren Kijkduin in Den Helder te stutten. Samen hebben we een hoogleraar en experts ingeschakeld om dit op korte termijn te doen. Binnen dit onderzoek kijken we nog een keer of er voor de lange termijn toch nog mogelijkheden zijn om de vuurtoren te behouden.
Herstel vuurtoren onzeker
Ingenieurs hebben afgelopen tijd de veiligheid van de vuurtoren Kijkduin in de gemeente Den Helder geanalyseerd. ‘Lange Jaap’, zoals iedereen de vuurtoren kent, is helaas niet meer veilig. Door scheuren in de wand kunnen de krachten van deze 500.000 kg wegende toren niet meer goed worden verdeeld over de structuur. Er zijn zwakke delen in de wanden ontstaan. In het ergste geval kan dit leiden tot het omvallen van de vuurtoren.
Toren is onveilig
Lange Jaap heeft al sinds 1998 scheuren in de vloeren. Vanaf de 5e tot en met de 17e verdieping. Dit heeft te maken met de scheve plaatsing van vloeren bij de bouw. Daardoor werden spanningen in de vloeren ongelijk verdeeld. Daarom is de toren al lange tijd niet meer toegankelijk voor publiek.
Toch zijn het niet de vloerscheuren die de toren instabiel maken. Dat komt door de scheuren in de wandpanelen. Die zijn in september 2021 bij inspectie ontdekt. De scheuren zijn zo erg dat het bouwwerk nu onveilig is. En dat is niet het enige gebrek:
- Het materiaal in de toren is zeer bros.
- Er zit zwelroest in de voegen.
- De bouten van de toren zijn ingeteerd.
- De vloeren zijn onthecht.
Het onderzoek van Ingenieursbureau Rotterdam geeft aan dat de bouwkundige situatie van de toren ineens kan verslechteren. De toren is zo onveilig dat mensen geen herstelwerkzaamheden in en aan de toren kunnen verrichten.
Toestand Lange Jaap is verslechterd door uitstel
Vanwege de monumentale status en de bijzondere constructie hebben we steeds vervolgonderzoeken gedaan. Dat deden we om meer zekerheid te krijgen over de mogelijkheden om vochtdoorslag te stoppen en scheurvorming te verhelpen. In plaats daarvan hadden we echte maatregelen moeten uitvoeren. Rijkswaterstaat erkent en betreurt dat wij niet onze verantwoordelijkheid zijn nagekomen om goed voor Lange Jaap te zorgen. Er is nu een extern onderzoek gaande om het doorlopen proces van de afgelopen jaren te evalueren. We willen hiervan leren, om herhaling in de toekomst te voorkomen.
Mogelijkheden en beslissing
Ingenieursbureau Rotterdam, TNO en PT Structural hebben verschillende toekomstscenario’s geschetst. Hieruit blijkt dat er nog geen mogelijkheden zijn om de toren veilig te benaderen. Daardoor behoren herstelwerkzaamheden en tijdelijk stutten niet tot de mogelijkheden.
De afgelopen maanden hebben we van experts en betrokkenen 14 ideeën voor herstel van Lange Jaap ontvangen en beoordeeld. Zowel de uitkomsten van de ingenieursbureaus als deze ideeën worden door de hoogleraar en expert nogmaals beoordeeld.
Wanneer
