Hangend aan de Botlekbrug: zij zorgen dat alles gesmeerd loopt
Op een doordeweekse avond in juli, rond 19.30 uur, wanneer de meeste mensen al onderweg naar huis zijn van hun werk, begint de ‘werkdag’ voor eens specialistisch onderhoudsteam. Zoë is een van de 10 teamleden van het team van Rope Access Group dat in opdracht van de aannemer A-Lanes A15 voor Rijkswaterstaat hoog boven het water hangend aan touwen. onderhoudswerkzaamheden uitvoert.

Sinds de openstelling in 2015 voert de aannemer dagelijks onderhoud uit aan de brug. En 40 nachten per jaar is er specifiek onderhoud nodig waarvoor de brug niet beschikbaar is voor het (vaar)wegverkeer. Deze avond en nacht in juli staat op de planning: het smeren van de kabels van de Botlekbrug. Om dit werk veilig te kunnen uitvoeren is het nodig de brug af te sluiten voor al het verkeer.
Het smeren van de kabels is van essentieel belang om de gemiddeld 6.000 bewegingen (op en neer) die de Botlekbrug jaarlijks maakt probleemloos te laten plaatsvinden. Hangend in de touwen, gewapend met een emmer vet en dit keer onder tropische omstandigheden gaan zij aan de bak; je moet het maar durven.

Voor dat de onderhoudswerkzaamheden beginnen, hebben we met Zoë afgesproken om wat meer te weten te komen over haar werk en hoe ze in dit vak is gerold.
Vertel eens, wat staat er vanavond te gebeuren?
’Vanavond smeren we de kabels van de Botlekbrug. Hiermee voorkomen we dat er vocht in de kabels kan komen waardoor de kabels kunnen gaan roesten, wat nadelig is voor de kwaliteit en levensduur. Door gebruik te maken van speciaal vet, ontwikkeld voor toepassing in zware omstandigheden (wind, water en zout), houden we de kabels in een goede conditie. Dit doen we om de Botlekbrug beschikbaar en betrouwbaar te houden voor het scheepvaart- en wegverkeer.’
Met wie voer je deze werkzaamheden uit en hoe gaan jullie te werk?
‘We zijn een team van 12, met 5 mensen per pijler. 4 mensen zijn bezig met het smeren van de kabels en een collega blijft boven om te coördineren en te zorgen dat wij ons werk veilig kunnen uitvoeren. Van tevoren hebben we een zogeheten toolboxmeeting om alle bijzonderheden van die dag te bespreken en de veiligheidsmaatregelen door te lopen. Daarna gaan we naar de brug waar we onze uitrusting aantrekken en verdelen we ons in 2 teams over de pijlers. We doen 2 pijlers per nacht dus in totaal zijn we 4 nachten bezig.’
Je hangt letterlijk aan een touw boven het water, hoe voelt dat?
’Het is ontzettend leuk. Als je op een hoge plek staat om af te dalen sta je wel even te kijken van ‘goh, wat doe ik met mijn leven?’ Maar het blijft onwijs leuk om op verschillende plekken te mogen werken. Het ene moment werk je op de Botlekbrug zoals vanavond. Het andere moment hang je aan het plafond in een fabriek terwijl je het plafond stofzuigt; dat zag er trouwens heel grappig uit.’
Heb je ooit angst gevoeld tijdens je werk?
’Ik denk dat iedereen een gezonde hoeveelheid angst moet voelen, want angst zorgt dat je alert bent en goed op jezelf en elkaar let. Ook al is er op afstand een teamlid die alles coördineert en veiligstelt, het zijn je directe collega’s die het dichtstbij zijn en als 1e kunnen ingrijpen als het nodig is. Daar bouw je een sterke band mee op.
Het vertrouwen in de collega’s om je heen en in het gebruikte klimmateriaal is heel belangrijk. En voor dit werk moet je wel onder stressvolle situaties kunnen handelen. Dan loop je in je hoofd je de stappen van een vast protocol door en zo bewaar je de rust voor jezelf.’
Hoe ben je ooit begonnen met dit werk?
’Ik begon ooit met boulderen binnen en daarna ging ik meer buiten op hoogte klimmen met een touw. Toen kwam ik iemand tegen in Frankrijk die ‘rope rescues’ deed in de bergen waarbij je iemand moet redden als er een ongeval is gebeurd. Ik vond dat helemaal te gek, dus toen ben ik gaan zoeken naar soortgelijk werk.
Ik ging me verdiepen in rope access en leerde de Industrial Rope Access Trade Association (IRATA) kennen. IRATA-trainingen worden gezien als de opleiding van het werken op hoogte: ze stellen wereldwijde normen op waarbij veiligheid altijd voorop staat. Via IRATA kwam ik uiteindelijk terecht bij Rope Access Group, die in werken op hoogte met touwen gespecialiseerd is.’
Wat voor soort mensen doen dit werk? Zijn die heel fit en technisch?
’Dat verschilt. Het is handig als je actief bent aangelegd, maar je hoeft geen bodybuilder te zijn om dit werk te doen. Via IRATA-trainingen leer je technieken die het werk eenvoudiger maken. Die kennis pas je zowel theoretisch als praktisch toe. Verder is het een pré als je handig aangelegd bent, maar dat leer je ook gedurende het werk zelf. Ik zie wel veel mannen in dit werkveld, er mogen absoluut meer vrouwen bijkomen. Laatst was er ook een heel team van vrouwen hier aan het werk, maar over het algemeen zijn het toch meer mannen.’
Hoe reageert jouw privé omgeving op je werk?
’Ik krijg veel support, maar mijn moeder heeft er lang over gedaan om echt te begrijpen wat ik doe. Zij vindt het eigenlijk doodeng, maar tegelijk ook spannend. Ze weet dat ik extreme hobby’s heb en ze weet dat dit bij mij past. Mijn vriend vindt het ook heel tof dat ik dit doe, dan kan hij bij zijn vrienden opscheppen dat zijn ‘chick’ dit werk doet. Maar ik moet wel altijd achteraf direct bellen dat het goed is gegaan.’
We volgen Zoë tijdens haar werkdag:
20.30 uur: Toolboxmeeting
Tijdens de toolboxmeeting neemt de aannemer met het team de werkzaamheden en de bijzonderheden van het werk door en bespreken ze hoe de veiligheid wordt gewaarborgd. Rope Access Group doet dit werk in opdracht van A-Lanes A15, de aannemer van de Botlekbrug. Dit bedrijf is gespecialiseerd in onderhoud, installatie en onderzoek op plekken die moeilijk toegankelijk zijn (hoog of diep) met bijvoorbeeld een hoogwerker of steiger.
De komende 4 avonden staat onder andere het smeren van de kabels op de planning. De aannemer voert nu al zo’n 10 jaar onderhoud uit en heeft de meeste technische en logistieke uitdagingen wel onder de knie, maar smeren van de kabels op zo’n hoogte en hangend aan touwen is specialistisch werk. Daarvoor schakelen ze experts in die dit ook al meerdere jaren voor ons doen.
Tijdens de toolboxmeeting is er extra aandacht voor de extreme warmte. Er wordt gezorgd dat iedereen extra water meeneemt.



21.00 uur: Op naar de Botlekbrug
Vanaf de locatie van de toolboxmeeting vertrekt het team met de auto naar de Botlekbrug. Daar ligt de uitrusting en het gereedschap klaar voor het onderhoud.
21.30 uur: Outfitwissel
Het aantrekken van de uitrusting vereist de nodige precisie. Het team checkt bij elkaar of alle touwen goed zitten en of zij niks vergeten zijn.
22.00: Met de lift naar boven
Nu is het tijd om naar boven te gaan in de pijlers van de brug. Gelukkig is er een lift in de pijler en staat het team snel boven. Eenmaal boven aangekomen doet de teamleider een laatste check of alles er is en dan kan begonnen worden met het bevestigen van de touwen. Als alles goed en veilig hangt kunnen de eersten zich zekeren en beginnen met de klus.

22.15: Het onderhoud kan beginnen
Met gevulde emmers vol speciaal vet neemt ieder teamlid 4 van de in totaal 16 kabels per pijler voor zijn of haar rekening. Daarbij is het ook belangrijk elkaar goed in de gaten te houden, zeker met deze warmte. Op een gelijk tempo maken ze al smerend hun afdaling naar beneden.
03.00: Weer terug aan de grond
Zo’n 4,5 uur later staat iedereen weer aan de grond. Zo, dat zijn weer 2 pijlers die weer gesmeerd lopen. Nadat al het materiaal verzameld, loopt het team weer terug richting de parkeerplaats. Morgen smeren ze weer de kabels van 2 pijlers.