Maatregelen tegen geluidoverlast

Wanneer het geluidproductieplafond of de geluidbelasting op woningen langs rijkswegen de wettelijke norm overschrijdt, onderzoekt Rijkswaterstaat maatregelen.

Aanpakken bij de bron

Het liefst pakken we het probleem bij de bron aan. Een zogenoemde bronmaatregel is dan ook stiller asfalt. Zo gebruiken we tegenwoordig steeds vaker tweelaags zeer open asfaltbeton (zoab). Deze asfaltsoort heeft heel veel kleine gaatjes die het geluid van autobanden dempen.

Geluidschermen en -wallen

Rijkswaterstaat kan de geluidoverlast door rijkswegen ook inperken door schermen of wallen neer te zetten. Het scherm moet wel hoog, lang en zwaar genoeg zijn om het gewenste effect te bereiken. Voor het beste resultaat moet het scherm of de wal zo dicht mogelijk bij de weg staan.

Weerkaatsing

Het nadeel van een geluidscherm is dat het geluid wordt weerkaatst. Woningen aan de andere kant van de weg kunnen er daarom last van hebben. Door geluidabsorberend materiaal te gebruiken kunnen we dit deels voorkomen. Ook het scherm onder een schuine hoek plaatsen kan helpen. Zo buigt het geluid af naar boven, over de woningen heen.

Woningen isoleren

Werken stiller asfalt en geluidschermen onvoldoende om de geluidbelasting op de gevel van woningen binnen de vastgestelde normen te brengen? Dan moet het geluidniveau binnen in een woning worden onderzocht. Dit gevelisolatieonderzoek gebeurt uiteraard alleen met toestemming van de eigenaar van de woning.

Onderzoek

Rijkswaterstaat voert het gevelisolatieonderzoek niet zelf uit, maar laat dit doen door een ingenieursbureau. Het bureau verzamelt allerlei gegevens over de woning, zoals de indeling, de afmeting van verschillende kamers en de dikte van de ruiten.

Op basis van de verzamelde gegevens wordt berekend hoeveel geluid de gevel tegenhoudt. Daarna wordt bepaald wat het geluidniveau binnen in de woning is. Hierbij gaan we uit van de vastgestelde geluidbelasting op de geval van de woning. Het geluidniveau wordt niet gemeten.

Isoleren

Komt het geluidniveau binnenshuis niet boven de wettelijke norm? Dan komt de woning niet in aanmerking voor gevelisolatie. Komt het geluidniveau wel boven de wettelijke norm, dan doen we een aanbod om de woning te isoleren. Denk hierbij aan het afdichten van kieren, het plaatsen van dikkere ruiten of het verbeteren van de dakisolatie.

Rijkswaterstaat kiest vervolgens een aannemer die de isolerende maatregelen uitvoert. De kosten voor gevelisolatie zijn voor onze rekening. Tenzij de eigenaar van de woning zelf nog aanvullende maatregelen wil laten uitvoeren. De meerkosten zijn dan voor de eigenaar.

We isoleren niet de hele woning

Overigens wordt niet de gehele woning geïsoleerd: we pakken alleen de geluidgevoelige vertrekken op de daarvoor in aanmerking komende woonlaag of woonlagen aan. Dat zijn ruimten waar een bewoner vaak voor langere tijd is, zoals de huiskamer of slaapkamer. Vertrekken waar de geluidbelasting onder de norm blijft, pakken we ook niet aan.

Project Gevelisolatie

Het onderzoek naar het geluidniveau bij woningen langs rijkswegen, het spoor of luchthavens valt onder het project Gevelisolatie.

We isoleren alleen de ruimten waar bewoners veel zijn, zoals de huiskamer of slaapkamer. De zogenoemde geluidgevoelige vertrekken.

Wanneer passen we welke maatregel toe?

We starten niet zomaar met het nemen van een maatregel tegen geluidoverlast. Voordat we stiller asfalt aanleggen of een scherm plaatsen, bepalen we eerst aan de hand van een wettelijke methodiek of de kosten van de maatregel opwegen tegen het resultaat. Dit noemen we het doelmatigheidscriterium.

We kijken bijvoorbeeld hoeveel woningen profijt hebben van de maatregel en in welke mate het geluid zou toenemen als we de maatregel niet treffen.

Verhogen geluidproductieplafond

Het komt wel eens voor dat geen enkele maatregel voldoende is om onder het geluidproductieplafond te blijven. Of alle opties te veel geld kosten voor wat ze opleveren. In dat geval zit er niets anders op dan het geluidproductieplafond te verhogen. Dit moet via de minister van Infrastructuur en Waterstaat. Alleen de minister kan het plafond verhogen en doet dit pas als uit onderzoek blijkt dat alle andere opties zorgvuldig zijn overwogen.

Actieplan omgevingslawaai rond rijkswegen 2018 - 2023

Eens in de 5 jaar wordt in opdracht van de EU in kaart gebracht wat de geluidniveaus langs onze rijkswegen zijn. Op basis van de geluidniveaus in 2016 is het Actieplan omgevingslawaai rond rijkswegen 2018 - 2023 opgesteld.

Het actieplan geeft een overzicht van de ontwikkeling van het aantal geluidgehinderden en slaapgestoorden als gevolg van rijkswegen in Nederland en wat hier in de periode 2018 – 2023 aan gedaan wordt. Het gaat om een beschrijving van de geluidmaatregelen en de te verwachten effecten van deze maatregelen.