Verkeersveiligheid en ongevallencijfers
De minister van Infrastructuur en Waterstaat rapporteert jaarlijks de cijfers over het aantal verkeersgewonden en -doden aan de Tweede Kamer. Een belangrijke basis hiervoor is het Bestand geRegistreerde Ongevallen in Nederland (BRON), dat jaarlijks wordt samengesteld door Rijkswaterstaat.
Dankzij BRON realiseren we de volgende doelen op het gebied van de verkeersveiligheid:
- Inzicht verkrijgen in de huidige cijfers en de ontwikkeling voor nationale en internationale vergelijkingen
- Probleemgebieden en probleemlocaties identificeren in de verkeersveiligheid en risicogroepen vaststellen
- Beslissingen, maatregelen en projecten in de verkeers- en vervoerssector ontwikkelen en voorbereiden
- De effectiviteit van beslissingen, maatregelen en andere invloeden op de verkeersveiligheid (evaluatie) bepalen en beoordelen
- Aan internationale verplichtingen voldoen
Registratie van verkeersongevallen in BRON
In 1974 droeg de (toenmalige) minister van Verkeer en Waterstaat Rijkswaterstaat op om verkeersongevallengegevens toegankelijk te maken voor verkeersveiligheidsbeleid. Onder verantwoordelijkheid van Rijkswaterstaat werd toen de dienst Verkeersongevallenregistratie (VOR) opgericht. Deze dienst begon met het samenstellen en onderhouden van een verkeersongevallendatabase, later onder naam BRON.
In BRON staan alle verkeersongevallen die de politie en Rijkswaterstaat vastleggen
In het databestand BRON worden alle verkeersongevallen in Nederland opgenomen die door de politie en/of weginspecteurs van Rijkswaterstaat zijn vastgelegd. Dat kan zijn door middel van kenmerkenmeldingen of incidentmeldingen. In werkelijkheid vinden er veel meer ongevallen plaats, maar de politie wordt niet bij alle ongevallen geroepen en conform instructies worden lichtere ongevallen niet geregistreerd.
Meerwaarde BRON
In tegenstelling tot de statistieken over werkelijke aantallen ernstig gewonden en doden, die gebaseerd zijn op andere bronnen, bevat BRON meer informatie over het ongeval zelf. In BRON zijn in 2017 ruim 120.000 ongevallen geregistreerd. Zo krijgen wegbeheerders beter in beeld waar (welk kruispunt, wegvak of ter hoogte van welk hectometerpaaltje) welk type ongevallen op hun wegennet plaatsvinden.
Verbetering BRON dankzij STAR
De afgelopen jaren verbeterde de politie, onder meer in het kader van het STAR-initiatief (Smart Traffic Accident Reporting), de kwaliteit en kwantiteit van ongevallengegevens. Daardoor is van steeds meer geregistreerde ongevallen de exacte locatie bekend. Zoals te zien in de figuur hieronder is daardoor ook steeds vaker de vervoerswijze bekend (de vervoerswijze van de eerste betrokkene (het slachtoffer) is weergegeven). De kwaliteitsverbeteringen worden uitgewisseld tussen BRON en STAR zodat de kwaliteit van beide databases toeneemt
Kwaliteitsverbetering BRON dankzij innovaties in data-analyse
Bovendien maakten innovaties in data-analyses het voor Rijkswaterstaat mogelijk om in de voorlopige versie van BRON 2017 (gepubliceerd in de zomer van 2018) verdere kwaliteitsverbeteringen door te voeren. Zo kon voor meer ongevallen vastgesteld worden dat het slachtoffer een fietser was (figuur 2). Bovendien kon voor meer ongevallen de exacte locatie worden vastgesteld (figuur 3).
Verdere verbeteringen BRON
De enkelvoudige ongevallen met niet-gemotoriseerd verkeer zijn, ondanks alle verbeteringen, nog altijd sterk ondervertegenwoordigd in de BRON-database. Om ook daar een beter zicht op te krijgen, werkt Rijkswaterstaat samen met Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV), VeiligheidNL en de regionale Regionale Ambulance Voorzieningen (RAV’s) aan de ontsluiting van voor verkeersveiligheidsbeleid relevante ambulancedata. Daarin worden ook de enkelvoudige fietsongevallen opgenomen. Deze ongevallen veroorzaken meer dan de helft van alle ernstig verkeersgewonden.
BRON voldoet aan de AVG
Om te voldoen aan de nieuwe wetgeving voor de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) zijn de leveringen van BRON aangepast. Dat wil zeggen dat de informatie niet tot het slachtoffer herleid kan worden. Wel wordt aangegeven hoe ernstig het ongeval afliep of wat de leeftijdsklasse en vervoerswijze van betrokkenen waren.
BRON is beschikbaar als OPENDATA en op verzoek kunnen wegbeheerders aanvullende informatie verkrijgen door het contactformulier Servicedesk Data in te vullen. Verstrekking aan wegbeheerders kan alleen als de aanvragende partij daartoe een overeenkomst – nodig in verband met de AVG-vereisten - met Rijkswaterstaat aangaat.
Betrouwbaarheid BRON
Rijkswaterstaat is afhankelijk van de registratie door de leveranciers van gegevens. Hoewel registratie door de politie de afgelopen jaren is toegenomen, zal deze nooit volledig zijn. Daarom geven de gepubliceerde cijfers slechts een beeld van de ontwikkeling. Het vergelijken van BRON-cijfers over de jaren heen is statistisch gezien niet verantwoord. Voor de nationale vergelijkingen zijn de cijfers beschikbaar die de minister jaarlijks rapporteert aan het parlement. Zie ook de pagina Bronnen voor ongevallencijfers.
Toekomst cijfers verkeersveiligheid
Er blijkt vaker en meer behoefte te zijn aan cijfers over verkeersveiligheid. Daarom publiceert Rijkswaterstaat vanaf 2018 twee keer per jaar: in juli de voorlopige cijfers en in januari van het jaar daarop de definitieve cijfers. Daarnaast wordt het toegankelijk maken van ambulancedata voor verkeersveiligheidsbeleid voorbereid. Naar verwachting komen de ambulancedata vanaf 2020 beschikbaar. Vooralsnog als zelfstandig bestand, omdat een koppeling met BRON vanwege beperkingen vanuit de medische wetgeving niet mogelijk is.