Waarom berekenen we het geluid?

Het geluid van de Nederlandse rijkswegen is niet elke dag of elk moment van de dag hetzelfde.

we berekenen het gemiddelde geluidniveau over een heel jaar

Het ene moment is het drukker dan het andere, soms rijden er veel personenauto’s en dan weer meer vrachtwagens. En zelfs het weer heeft invloed op geluid. Door het geluid kortstondig te meten, krijg je dus enkel een momentopname.

In geluidberekeningen moeten wij volgens de wet uitgaan van een gemiddeld geluidniveau over een heel jaar. De kosten om hieraan te kunnen voldoen met behulp van metingen zijn erg hoog. Bovendien is het met meten niet mogelijk te voorspellen wat het effect van stiller asfalt of een geluidscherm is, als die geluidmaatregelen er nog niet zijn. Daarom berekent Rijkswaterstaat de geluidbelasting en het effect van eventuele geluidmaatregelen, zoals stiller asfalt of een geluidscherm met gedetailleerde, wettelijk voorgeschreven rekenmethoden, die de hele omgeving in kaart brengen. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) controleert met periodieke metingen of de rekenmethoden nog kloppen.

Bekijk animatie ‘Geluid berekenen in plaats van meten’

In deze animatie leggen we uit waarom Rijkswaterstaat geluidonderzoeken grotendeels baseert op berekeningen in plaats van metingen, hoe dit werkt en hoe metingen een rol spelen in de berekeningen.

(Een animatie.) VOICE-OVER: Woont u langs een snelweg? Dan woont u langs een weg met veel verkeer. Het geluid daarvan kan overlast veroorzaken. Hoe hinderlijk omwonenden verkeersgeluid ervaren, verschilt van mens tot mens. Er zijn grote variaties in het geluidniveau. Bijvoorbeeld omdat er 's nachts veel minder verkeer is dan tijdens de spits. Ook kan het van dag tot dag sterk verschillen. Daarom gebeurt de beoordeling van het geluidniveau op basis van een jaargemiddelde. We kunnen het geluidniveau bij een woning bepalen door te rekenen of door te meten. Rijkswaterstaat kiest ervoor om te rekenen. Dit doen we aan de hand van het Reken- en meetvoorschrift dat in de wet is vastgelegd. Het is gebaseerd op een groot aantal geluidmetingen. Die zijn uitgevoerd door wetenschappers. En het wordt actueel gehouden met langdurige metingen die elk jaar op tientallen locaties worden gedaan door het RIVM. Zo berekenen we het geluidniveau voor iedereen in Nederland op dezelfde manier. Misschien vraagt u zich af waarom we bij uw woning niet gewoon meten. Dit is omdat we op heel veel plekken geluidonderzoek moeten uitvoeren. Om dat met losse metingen te doen, is niet uitvoerbaar. Metingen kosten meer tijd en geld. En bij meten zijn de onzekerheden zo groot dat de beoordeling van het geluidniveau niet betrouwbaar genoeg is. Onzekerheden ontstaan bijvoorbeeld als de meting van het verkeersgeluid wordt verstoord door andere geluiden. Door te rekenen kunnen we zowel het huidige geluidniveau als het geluidniveau in de toekomst betrouwbaar bepalen. Vaak is het nodig om nu al voorspellingen te doen van geluidniveaus die in de toekomst zullen optreden. (Over een weg rijden voertuigen.) Bijvoorbeeld als Rijkswaterstaat van plan is om iets aan een weg te veranderen of een nieuwe weg aan te leggen. Dan bekijken we ook wat het effect zal zijn van een stil wegdek of van een geluidscherm. We maken dan een model dat het jaargemiddelde geluidniveau van een weg voorspelt. Daarbij houden we rekening met veel factoren. Om te beginnen is dat de drukte op de weg, nu en in de toekomst. Door te tellen hoeveel verkeer er op onze snelwegen rijdt kunnen we de huidige drukte in kaart brengen en voorspellen hoe druk het in de toekomst wordt. Verder houden we rekening met het type voertuig dat er op de weg rijdt met de maximumsnelheid die voor de weg geldt en met het type wegdek. Er bestaan namelijk verschillende wegdeksoorten. Zoals tweelaags zoab, waarop auto's stiller zijn dan op standaardasfalt. Ook de omgeving van de weg is van belang. (Een weg loopt omhoog en weer naar beneden.) Zijn er hoogteverschillen in het terrein? Staan er gebouwen? Is er water, bestrating of gras? Al die zaken hebben effect op het geluidniveau. Welk effect? Dat kunnen we met het model uitrekenen. Het geluidniveau kan sterk afhangen van weersomstandigheden. Omdat het geluidniveau wordt bepaald als jaargemiddelde rekent het model ook met een gemiddelde van variërende weersomstandigheden oftewel het weerkundig gemiddelde. Doordat het model al deze factoren meeweegt en dus heel gedetailleerd is kan Rijkswaterstaat het huidige en toekomstige geluidniveau goed beoordelen en kunnen we het geluid van het wegverkeer bij de buitenzijde van de woning voor iedereen op dezelfde manier berekenen. (Het Nederlandse wapenschild met daarnaast: Rijkswaterstaat. Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Het beeld wordt geel met wit. Beeldtekst: Meer informatie? Kijk op rijkswaterstaat.nl/geluid. Een productie van Rijkswaterstaat. Copyright 2020.)

Vragen

Heeft u vragen of opmerkingen over Meerjarenprogramma Geluidsanering (MJPG), neem dan contact met ons op.