Expert Adam Hofland
Expert Adam Hofland Blog

Broeden boven de snelweg?!

Ooievaars die nestelen op portalen. U weet wel, die grote constructies boven de snelweg met verkeersinformatie. Blijkbaar is hier voldoende ruimte voor hun flinke broedplaats en malen ze niet om het voorbijrazende verkeer. Bijzonder toch? Maar hoe veilig is dit?

Afgelopen weekend heb ik het met eigen ogen gezien. Gedachteloos rijd ik op de A1 bij Apeldoorn. Vanuit mijn ooghoek zie ik 2 imposante wit-zwarte vogels op het uiteinde van het portaal. De ooievaarsouders zijn druk in de weer hier hun nest te bouwen. Een kilometer verderop zie ik nog een bouwend stelletje.

Een knap staaltje infranatuur!

Ik vraag me af waarom die grote vogels nu juist de A1 als broedplek hebben gekozen. Van collega’s hoor ik later dat ooievaars ook elektriciteitsmasten en de bovenleiding van het spoor niet schuwen. Een knap staaltje infranatuur! Blijkbaar hoef je als wegbeheerder soms weinig te doen om de infrastructuur natuurinclusief te maken. De natuur doet het gewoon zelf.

Ontsnippering

Dat neemt niet weg dat we de natuur een handje kunnen helpen. Zodat planten en dieren minder last hebben van alle infrastructuur die Nederland doorkruist en ons landschap versnippert. We werken daarom aan ‘ontsnippering’: we knopen stukken natuur weer aan elkaar waardoor bijvoorbeeld een snelweg in mindere mate een hindernis vormt voor flora en fauna.

Meer inzicht

Over, op en langs onze wegen en viaducten leggen we verblijfsplaatsen en natuurverbindingen voor dieren aan. Maar, wat werkt er nu precies goed en wat niet? Daar krijgen we steeds meer inzicht in. We werken met een handleiding voor ‘ontsnippering’ waar onlangs een nieuw overzicht in is opgenomen.

Zo weten we steeds beter wat werkt en waar nog onderzoek nodig is

Dit laat zien welke ecoducten, dassentunnels of andere natuurverbindingen in Europa wetenschappelijk zijn onderzocht, en met welk resultaat. Zo weten we steeds beter wat werkt én waar nog meer onderzoek nodig is. Als projectleider ben ik er trots op dat de handleiding nu te downloaden is voor alle collega-infrabeheerders. Zo werken we nog beter samen aan het voorkomen en beperken van versnippering.

Waardenburg

Ook bij het dorp Waardenburg aan de A2 is onlangs een ooievaarsnest aangetroffen. Deze mama en papa nestelden op het portaal boven de middenberm. Twee van mijn collega’s besluiten tot actie over te gaan: ‘Het is hier te gevaarlijk voor de vogels én weggebruikers. Takken kunnen zo van de middenberm op de weg vallen. En het af- en aanvliegen leidt automobilisten te veel af, het zijn grote beesten! Ook kunnen de jonkies bij het uitvliegen worden meegezogen in de luchtstroom van het verkeer.’

Succesvolle verhuizing

Samen met de lokale ooievaarsopvang hebben mijn collega’s het nest succesvol verplaatst naar het uiteinde van het portaal, een meter of 10 van de snelweg verwijderd. En met het aanbrengen van gaas voorkomen we dat de ooievaars een nieuw nest maken op de oude plaats.

Prima oplossing voor dier én mens

Dit meebewegen met de natuur leidt tot een prima oplossing voor dier én mens. Onderzoek doen en handleidingen opstellen is belangrijk. Maar natuurinclusieve infrastructuur vraagt soms om direct handelen. De acute en toch wel gedwongen verhuizing was voor het ooievaarspaar in Waardenburg gelukkig geen enkel probleem. Ze nestelden vrolijk voort op hun nieuwe stekkie. En voor nieuwe aanstaande ouders zijn er meteen wat extra palen bijgezet. Bijzonder toch? Én veilig!

Over veilig gesproken: de collega’s bij de A1 onderzoeken ondertussen of ingrijpen ook dáár nodig is.