Samen werken aan oversteek amfibieën
Door de aanleg van wegen, vaarwegen en spoorwegen zijn natuurgebieden in Nederland als het ware versnipperd geraakt. In het wild levende dieren zijn daardoor steeds meer vast komen te zitten in een onnatuurlijk klein leefgebied. Vanuit het Meerjaren Programma Ontsnippering (MJPO) biedt Rijkswaterstaat met o.a. ecoducten en faunatunnels hen toch een oversteek.
Greenport Venlo heeft voor hun landschapsplan de ambitie een faunapassage bij de snelweg A67 te maken. Twee doelen die mooi samenkomen. We spreken met Dennis Houben van Greenport Venlo en Koen Krowinkels van Rijkswaterstaat over hun gezamenlijke ambitie.
Amfibieën
‘Sommige amfibieën kunnen op dit moment niet in verbinding komen met elkaar. Als één van de laatste doelen die we vanuit het MJPO op de planning hebben staan, is op deze plek amfibieën de A67 laten oversteken. Dat we dit nu kunnen combineren met de plannen van Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo, gaat mooie resultaten opleveren’, vertelt Koen Krowinkels, adviseur ecologie bij Rijkswaterstaat.
Verstoppertje
De snelweg doorsnijdt de verbinding van de Groote Molenbeek en is daarom een barrière voor kikkers, padden, kamsalamanders, maar ook andere diersoorten. Het bestaande viaduct Eerselsberg, dat op dit moment door landbouwverkeer gebruikt wordt, heeft voldoende ruimte om er een faunapassage in te passen. Of de diertjes niet schrikken van het lawaai van bijvoorbeeld tractoren? ‘Nee,’ lacht Koen, ‘veelal passeren deze diertjes de faunapassage in de nachtelijke uren. En anders verstoppen ze zich wel even onder een steentje of plantje.’
400 hectare nieuw natuur
Dennis Houben, projectleider Natuur en Landschap bij Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo, staat samen met zijn team aan de lat voor maar liefst 400 hectare natuur- en landschapontwikkeling rondom de gebiedsontwikkeling Greenport Venlo. ‘We staan voor een grote uitdaging, namelijk het ontwikkelen van een groot nieuw bedrijventerrein rondom de voormalige Floriade, nu Brightland Campus Greenport Venlo, in de gemeente Venlo en Horst aan de Maas. Vanwege de nieuwe ontwikkelingen verdwijnen landschappelijke kwaliteiten die we compenseren door het versterken en aaneensluiten van omliggende bestaande natuurgebieden.’
Veel verschillende partners
Een flinke uitdaging, maar volgens Dennis wel een mooie. ‘We werken met verschillende partners aan diverse ontwikkelingen tegelijk. De gronden rondom dit viaduct zijn bijvoorbeeld van Staatsbosbeheer, maar Rijkswaterstaat is eigenaar van de snelweg en het viaduct. De gemeente is de wegbeheerder. Er zijn dus verschillende belangen, maar het is mooi om te zien dat we gezamenlijk toch voor hetzelfde doel gaan, namelijk ruimte bieden aan natuur en vergroten en versterken van de leefomgevingen van diverse dieren.’
‘Zo hebben we bijvoorbeeld samen met Rijkswaterstaat al eerder, in een ander gebied, een onderdoorgang gerealiseerd voor de das. In ons landschapsplan hebben we als ambitie een faunapassage op de A67 ingetekend. Nu we samenwerken met Rijkswaterstaat kunnen we deze ambitie op korte termijn realiseren door op het bestaande viaduct een faunapassage te maken. Juist de samenwerking met partijen zorgt ervoor dat we nu ook direct de steile taluds aan de zijkanten van het bestaande viaduct kunnen aanpakken.’
Poelen en flauwe taluds
Alleen een faunapassage in het bestaande viaduct integreren, is niet voldoende. Koen: ‘Er zijn ook 3 grote poelen gerealiseerd. Dit zijn grotere oppervlaktes waar water kan blijven staan, grote plassen eigenlijk. De poelen dienen zowel als drinkgebied en als leefgebied voor allerlei diersoorten’, gaat Koen verder. ‘Ook hebben we aanpassingen gedaan aan de taluds. Deze zijn minder steil gemaakt, zodat dieren gemakkelijker op de faunapassage kunnen komen’, vult Dennis aan. ‘Daarnaast anticiperen we op de toekomst. Indien de A67 in de toekomst verbreed moet worden, dan kan er op deze plek heel eenvoudig een ecoduct worden gerealiseerd door enkel het bouwkundige deel aan te passen. De toeleidende zones hoeven dan niet opnieuw verstoord te worden.’
Hergebruik grond
Door voorzieningen zoals geleiderasters zodanig te plaatsen, krijgt niet alleen de kamsalamander, maar ook andere amfibieën de mogelijkheid om er gebruik van te maken. ‘De das die er nu ook al is, wordt daardoor beter gestuurd’, legt Dennis uit. ‘Een leuk weetje: de grond die uit de poelen komt, is weer gebruikt in de taluds richting de faunapassage. Daarnaast werken we in de omgeving (Kraijelheide) aan een groot venherstelproject van meer dan 20 voetbelvelden groot. Om werk met werk te maken is een deel van de vrijgekomen grond verwerkt in de taluds van Eerselsberg.’
Het grondwerk is klaar en het terrein is opnieuw ingezaaid. In het najaar wordt de beplanting aangebracht. Ook is het streven om dit jaar de faunapassage te realiseren en de rasters aan te brengen. De samenwerking tussen Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo en Rijkswaterstaat is met dit project nog niet ten einde. Beide partijen bouwen in de toekomst een nieuw ecoduct over de snelweg A73. Wederom een ambitieus project om gebieden met elkaar te verbinden.