Informatie voor gemeenten bij ruimtelijke plannen
Rijkswaterstaat heeft het beheer over 3 netwerken: het hoofdwegennet, het hoofdvaarwegennet en het hoofdwatersysteem.
Uw ruimtelijke plannen (omgevingsvisies, omgevingsprogramma’s, omgevingsverordeningen, omgevingsplannen, projectbesluiten, omgevingsvergunningen voor binnenplans of buitenplans afwijken) kunnen gevolgen hebben voor het gebruik, de ontwikkeling en het beheer van deze netwerken.
Het betreft bijvoorbeeld:
- waterveiligheid
- doorstroming en veiligheid op het rijkswegennet
- voldoende vrije ruimte langs rijksinfrastructuur om toekomstige uitbreidingen van de rijksinfrastructuur niet onmogelijk of onnodig duur te maken
- instandhouding, onderhoud en beheer van Rijkswaterstaatswerken, zoals (vaar)wegen, bruggen en viaducten
- doorstroming en veiligheid op het rijksvaarwegennet
- belemmering van de afvoer- en bergingscapaciteit van rivieren, kanalen, meren voorkomen
- een gezond, duurzaam hoofdwatersysteem
Rol Rijkswaterstaat
Rijkswaterstaat wil graag betrokken worden bij ruimtelijke plannen als de belangen van de 3 netwerken in het geding zijn. De regionale organisatieonderdelen van Rijkswaterstaat zorgen dat zij een beeld hebben van de planontwikkeling in hun beheergebied.
Dit doen zij door actief te participeren in het voortraject, dan wel door het achteraf toetsen van ruimtelijke plannen. De afdelingshoofden Netwerkontwikkeling en Visie zijn gemandateerd om formeel te reageren op ruimtelijke plannen namens de minister van Infrastructuur en Waterstaat.
Digitaal Stelsel Omgevingswet
Het Digitale Stelsel Omgevingswet en de bijbehorende samenwerkingstool moet ervoor zorgen dat overheden rechtstreeks contact met elkaar hebben over nieuwe ontwikkelingen. De samenwerkingsfunctie is momenteel (april 2025) nog niet geschikt voor ruimtelijke plannen en initiatieven. De functie is nog in ontwikkeling. Vooralsnog stelt Rijkswaterstaat het daarom op prijs als de ruimtelijke plannen per post of digitaal worden toegestuurd.
Viewer
Rijkswaterstaat heeft een viewer ontwikkeld waarin gemeenten eenvoudig kunnen zien of Rijkswaterstaat betrokken dient te worden. Rijkswaterstaat is belanghebbende bij een besluit wanneer het een locatie of gebied betreft dat ligt binnen het belangengebied, zoals opgenomen in de viewer.
Enkele specifieke typen ontwikkelingen kunnen ook van grotere afstand een uitstralend effect hebben op het areaal van Rijkswaterstaat. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een gebiedsontwikkeling met een forse verkeersaantrekkende werking; of activiteiten waarbij via een leiding zal worden geloosd op rijkswater. Voor dit soort gevallen is een lijst opgenomen in de toelichting van de viewer. Ook in deze gevallen wenst Rijkswaterstaat vroegtijdig betrokken te worden.
U kunt de viewer gebruiken om te beoordelen of het gewenst is om Rijkswaterstaat in het voortraject te betrekken. De belangenviewer kunt u benaderen via Geoweb.
Tijdig betrekken
Rijkswaterstaat verzoekt de gemeenten het betreffende organisatieonderdeel van Rijkswaterstaat tijdig te betrekken bij de voorbereiding van ruimtelijke plannen, besluiten en visies, waarin belangen van de 3 beschreven netwerken aan de orde zijn.
Voorts verzoekt Rijkswaterstaat de gemeente voor plannen die betrekking hebben op rijkswater(en) Rijkswaterstaat te betrekken bij het watertoetsproces.
Met de inwerkingtreding van de Omgevingswet per 1 januari 2024 is het bevoegd gezag in de meeste gevallen bij de gemeenten te liggen. Er kan echter in gevallen sprake zijn van samenloop waarbij Rijkswaterstaat dan advies en/of instemmingsrecht behoudt. Daarnaast blijven er natuurlijk gevallen waarin Rijkswaterstaat het bevoegd gezag is.
Adres indienen ruimtelijke plannen
Zoekt u het postadres voor het indienen van ruimtelijke plannen bij Rijkswaterstaat? Bekijk de lijst met gemeenten. Daar ziet u onder welk organisatieonderdeel uw gemeente valt, bijvoorbeeld Rijkswaterstaat Oost-Nederland (ON). Vervolgens zoekt u het adres van uw organisatieonderdeel op.
Diverse adressen per gemeente
Het beheergebied van de regionale organisatieonderdelen van Rijkswaterstaat is niet precies afgestemd op de gemeentegrenzen. Hierdoor is het mogelijk dat in verschillende gevallen er 2 of zelfs 3 organisatieonderdelen verantwoordelijk zijn voor het borgen van de netwerkbelangen in uw gemeente.
Voorbeelden hiervan zijn de gemeenten die grenzen aan het IJsselmeer of gemeenten waar een rivier doorloopt. U wordt verzocht dan toch de informatie van plannen, die direct of indirect betrekking hebben op deze grensgebieden, aan de verschillende organisatieonderdelen toe te sturen.