Arsenaal aan archeologische vondsten vertelt complete verhaal
De archeologische werkzaamheden die voorafgaand aan de aanleg van de overnachtingshaven in Spijk plaatsvinden zijn afgerond. Tijd om de balans op te maken.
Aan het woord is Eric Norde van archeologisch adviesbureau RAAP, het bureau dat de opgravingen verzorgt.
Na een tijdelijke onderbreking is sinds de zomer het archeologisch onderzoek hervat. De opgravingen waren vooral een voortzetting van het eerdere proefsleuvenonderzoek. ‘Vanuit die 1e fase wisten we al hoe de vindplaats in elkaar zat. We vonden toen ook al veel interessante restanten van de schans en de steenfabriek. Maar de vondsten leverden ook nieuwe vragen op. Nu hebben we antwoorden waarmee we het grotere verhaal kunnen vertellen, ons beeld wordt steeds completer.’
20.000 vondsten
Meer dan 20.000 vondsten haalden de archeologen uit de rivierklei. Daaronder bevonden zich onder meer twee skeletten van overleden soldaten, bewerkte zilveren messen en een benen mesheft in de vorm van een Hollandse leeuw.
'Dat zijn echte museumstukken. Maar we vonden ook honderden eenvoudige papkommen waaruit de soldaten aten. Door alle vondsten zijn ook de onderkomens van de soldaten steeds duidelijker. Zo weten we nu inderdaad dat een paar duizend ''Hollandse'' soldaten zich in Spijk ophielden, wachtend tot ze de in het huidige Duitsland gelegen Schenkenschans opnieuw konden innemen. Ze bereidden zich voor op een strijd die er uiteindelijk nooit is gekomen. De omsingeling duurde bijna een jaar en in die tijd maakten de soldaten veel zaken in het kamp zelf, zoals meer dan duizend loden kogels.'
Steenfabriek
Andere interessante vondsten op de locatie zijn de restanten van een steenfabriek. 'We hoopten zaken te vinden waarmee vooral de levens van de arbeiders kunnen reconstrueren. Dat is gelukt. We hebben de restanten gevonden van arbeidershuisjes, waterputten en beerputten waarin het afval werd gestort. Over het leven van die arbeiders is weinig bekend. Vroeger was er alleen aandacht voor directeuren van dit soort fabrieken. Daarnaast vonden we 4 ''voorgangers'' van de fabriek, veldovens voor de productie van bakstenen uit het begin van de negentiende eeuw.'
De fabriek zelf met de grote ovens is helemaal opgegraven.
Laatste fase
Het archeologisch onderzoek is inmiddels afgerond. Net voor de kerst waren de archeologen klaar, precies op tijd voor de komst van het hoge water. 'We hebben geluk gehad met de langdurig lage waterstand. Juist vanwege die waterstand wilden we ook snel afronden, als het water eerder te veel was gestegen, waren we nog niet klaar geweest.'
Wat gebeurt er straks met alle vondsten? 'We gaan samen met RHDHV in opdracht van Rijkswaterstaat in elk geval een digitaal museum maken om het verhaal te vertellen, dit museum zal voor de zomer klaar zijn. Dan maken we ook kenbaar hoe we het museum toegankelijk gaan maken.’