Scheepsongevallenregistratie

Rijkswaterstaat beheert de landelijke Scheepsongevallendatabase (SOS-database). Hierin staan gegevens over scheepsongevallen en andere voorvallen te water, die hebben plaatsgevonden binnen beheergebied van Nederland.

Een goede landelijke registratie van scheepsongevallen geeft een objectief en betrouwbaar beeld van de veiligheid voor de scheepvaart. Dit beeld is nodig voor een risicogestuurd beleid, beheer en inspectie. Daarnaast om de effectiviteit van het gevoerde beleid te beoordelen en verantwoording af te leggen.

Bent u een nautisch beheerder of handhaver

Wilt u als nautisch beheerder of handhaver een scheepsongeval melden dan is hiervoor het SOS-meldingsformulier beschikbaar.

SOS is beschikbaar als OPENDATA en op verzoek kunnen nautisch beheerders aanvullende informatie opvragen bij Rijkswaterstaat. Verstrekking van aanvullende gegevens aan de aanvrager kan alleen als de aanvragende partij daartoe een overeenkomst – nodig in verband met de AVG-vereisten - met Rijkswaterstaat aangaat.

Registratie van verkeersongevallen in SOS

In SOS staan alle scheepsongevallen die nautisch beheerders, waaronder Rijkswaterstaat en andere partijen zoals de politie, vastleggen.

In de Richtlijn voor registratie van scheepsongevallen zijn de tijdens het Rijkshavenmeesteroverleg gemaakte afspraken vastgelegd om te komen tot:

  • Een volledige landelijke registratie van belangrijke scheepsongevallen.
  • Een zo volledig mogelijke landelijke registratie van overige scheepsongevallen.
  • Een gelijk niveau van landelijke melding van scheepsongevallen door alle nautisch beheerders.
  • Rapportage over gegevens van scheepsongevallen die een evenwichtig beeld geeft van de werkelijke onveiligheid in de verschillende beheersgebieden.

Ongevallen die landelijk geregistreerd worden

Om een zo compleet mogelijk beeld te hebben van de veiligheidssituatie op het water worden alle aangeleverde scheepsongevallen en voorvallen te water geregistreerd. Hierbij kan gedacht worden aan:

  • Aanvaring tussen 2 varende schepen
  • Gronding van een schip
  • Brand, ontploffing, zinken of technisch gebrek aan boord van een schip
  • Aanvaring van een schip met een brug, sluis of andere infrastructuur
  • Aanvaring met een boei, meerpaal of ander object

Van elk ongeval wordt in ieder geval de scheepsnaam en scheepsnummer van het betrokken schip of de betrokken schepen geregistreerd. Deze informatie wordt gezien als persoonsgegevens.

Daarnaast wordt datum, tijdstip en locatie van het ongeval geregistreerd. Herleidbaar naar persoonsgegeven zijn datum, tijdstip in combinatie met locatie samen informatie vanuit andere bronnen zoals internet. Om deze reden worden datum, tijdstip en locatie ook als persoonsgegevens gezien.

Ook wordt geregistreerd hoe ernstig het ongeval afliep in de vorm van slachtoffers en of deze slachtoffers (ernstig) gewond zijn, zijn overleden of zijn vermist. Verder is een open omschrijvingen veld waarin informatie kan worden opgenomen over de toedracht en het gevolg van het ongeval.

Gebruik data

De gegevens uit de scheepsongevallendatabase worden voor veel doeleinden gebruikt. Ze vormen de basis voor de verantwoordingsrapportage van de minister in de begroting. Ook worden de gegevens gebruikt voor de Staat van de Transportveiligheid. Met de gegevens maken we analyses van:

  • Risicogroepen van vaarweggebruikers die relatief vaak betrokken zijn of veel schade leiden bij scheepsongevallen
  • De aard en omvang van schade die voortkomt uit scheepsongevallen (bijvoorbeeld omvang van schade aan de infrastructuur; de omvang van de maatschappelijke kosten van onveiligheid)
  • De kwetsbaarheid van bepaalde objecten (zoals faalkansen van stuwen en sluizen)
  • Specifieke locaties met concentraties van ongevallen
  • De aard van nautische veiligheidsrisico’s in een bepaald gebied
  • De vermoedelijke oorzaken van scheepsongevallen
  • Trends en ontwikkelingen in de tijd

SOS en de AVG

Om te voldoen aan de nieuwe wetgeving voor de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) mogen in SOS alleen de noodzakelijke persoonsgegevens worden verwerkt.

De scheepsnaam en scheepsnummer in combinatie met datum en locatie is noodzakelijk om ervoor te zorgen dat data van eenzelfde ongeval worden samengevoegd en het ongeval maar 1 keer in de database staat. 

Alleen met deze 4 gegevens kan er worden gesproken van een uniek ongeval. Het kan namelijk voorkomen dat een ongeval door verschillende partijen wordt doorgegeven. Scheepsnaam en scheepsnummer zijn echter voor analyse doeleinden niet noodzakelijk. Om die reden gaan deze persoonsgegeven maximaal 1 jaar na het beëindigen van het jaar waarin het ongeval heeft plaatsgevonden verwijderd worden.

Datum en tijdstip zullen na 10 jaar verwijderd worden. In het geval er aanvullende informatie van een ongeval beschikbaar komt, is het noodzakelijk dat deze informatie ook terecht komt in de database, zodat een zo compleet mogelijk beeld wordt gekregen. Met behulp van datum, tijdstip en locatie kan met grote zekerheid worden achterhaald om welk ongeval in de database het gaat.

Na 10 jaar wordt niet meer verwacht dat er aanvullende informatie beschikbaar komt. Locatie blijft in de database staan, deze informatie is noodzakelijk voor analyse doeleinden.

Mochten er in het aangeleverde informatie over het ongeval bijzondere persoonsgegevens, zoals vorm van letsel van een slachtoffer dan wel strafrechtelijke gegevens in de vorm van handhavend optreden staan, gaat deze informatie handmatig verwijderd worden, zodat het niet terecht komt in de database.

Documenten en inzage

Op de website van Rijkswaterstaat Standaarden zijn alle documenten rondom de richtlijn voor registratie van scheepsongevallen door de nautische beheerder te vinden.

Wilt u inzage in de gegevens die geregistreerd staan in SOS van een ongeval waar u bij betrokken bent dan kunt u gebruik maken van het inzagerecht. Meer informatie hierover kunt u vinden op onze privacypagina.