Duurzaam! Klimaatneutraal! Maar wie gaat dat betalen?
Duurzame doelstellingen kunnen pas werkelijkheid worden als er financiering voor is. Bij wie ligt die verantwoordelijkheid eigenlijk? Nieuwsgierig naar het antwoord op de vraag wie dat gaat betalen, gingen geïnteresseerde professionals tijdens een bijeenkomst op 17 juni 2025 met elkaar in gesprek over het financieren van duurzaamheid.
Roger Mol is hoofdingenieur-directeur Duurzaamheid en Leefomgeving en chief procurement officer bij Rijkswaterstaat. Hij kent dus als geen ander de meerwaarde van de combinatie van deze functies voor onze leefomgeving. Want waar de politiek zich vaak lijkt te richten op de korte termijn, zijn de ogen bij Rijkswaterstaat ook gericht op de lange termijn en de infrastructuur van de toekomst. Mol zet zich daarom in voor het belonen van de duurzame prestaties van koplopers en ook voor het stellen van minimale, werkbare eisen aan achterblijvers in de bouwketen.
Van terugkijken naar vooruitkijken
Tijdens het panelgesprek vertelt Dick Boddeüs van het Nationaal Groenfonds dat banken over het algemeen risicomijdend zijn bij de beoordeling van kredietaanvragen. Ze baseren zich in de regel op historische data, en die zijn meestal gekoppeld aan fossiele bronnen. Door de aanvragen te beoordelen op duurzame doelstellingen in plaats van op economische, kunnen we van terugkijken naar vooruitkijken komen.
Robert Koolen werkt bij het bouwbedrijf Heijmans mee aan het realiseren van een gezonde leefomgeving. Duurzaamheid is inmiddels een integraal onderdeel van de missie van het bedrijf; de tijd dat duurzaamheid alleen centraal stond in het duurzaamheidsverslag is voorbij. Koolen richt zich liever op kansen dan op risico’s en ziet graag dat bedrijven voor prestaties op het gebied van duurzaamheid worden beloond.
Vertrouwen is een voorwaarde
Met de juiste financiële oplossingen op het snijvlak van markt en overheid kunnen duurzame innovaties worden gerealiseerd. Dat is de overtuiging van Edwin Netjes van bureau KplusV. Netjes is adviseur voor het midden- en kleinbedrijf, waaronder startende ondernemingen. Om tot een vruchtbare samenwerking te komen, is vertrouwen tussen publieke en private partijen volgens hem een belangrijke voorwaarde.
Maya Sule van Rijkswaterstaat maakt duidelijk hoe veelomvattend de verduurzaming van kunstwerken zoals bruggen, sluizen en tunnels is. Verduurzaming beslaat de hele levenscyclus van bouwwerken, van ontwerp en onderhoud tot sloop en hergebruik. Ze verwacht dat de EU Taxonomie, nieuwe Europese regelgeving voor het rapporteren van duurzaamheidsprestaties, een positief effect zal hebben op verduurzaming.
Omdenken met ECOpoly
De deelnemers speelden ECOpoly, een variant op Monopoly. Bij dit spel gaat het niet om het behalen van de meeste winst voor 1 partij maar om winst voor de maatschappij en onze leefomgeving. Dit vereist een flinke omslag in het denken. Deelnemers overleggen over de financiële kansen en risico's bij het verduurzamen van gebieden in Nederland. En ze denken samen na over de beste investeringen voor de natuur en het klimaat.
Draagkracht van onze aarde
De middag wordt afgesloten met een heldere boodschap van Paul Schenderling. Hij is econoom en auteur van ‘Er is leven na de groei’, en tevens oprichter en programmaleider van Postgroei Nederland. Schenderling vertelt over het proces van kijken, kiezen en kopen, dat we anders kunnen inrichten om van kwantitatieve groei naar kwalitatieve bloei te komen.
Hij biedt een aantal handelingsperspectieven om daar invulling aan te geven. Doelen stellen voor een tijd in de toekomst, dat werkt niet. Wat wel werkt is budgetten vaststellen om binnen planetaire grenzen te blijven, zoals een CO2-budget en een materialenbudget. Alleen op die manier kunnen we optimistisch binnen de draagkracht van onze aarde blijven.
Meer weten?
Deze bijeenkomst vond plaats naar aanleiding van de publicatie van de nieuwste editie van de Lichtkogel, het trenddossier van Rijkswaterstaat. Meer weten? Lees de artikelen in het trenddossier over Financieren van duurzaamheid.