Leap to Zero: eerste internationale conferentie over de gezamenlijke transitie naar een emissieloze bouwplaats
Donderdag 29 februari 2024 (Leap Day) organiseerde het transitiepad Weg-, Dijk- en Spoormaterieel van Rijkswaterstaat op de eerste internationale conferentie voor het versnellen van de transitie naar een zero emissie bouwplaats, Leap to Zero.
Wegbeheerders en beleidsmakers uit Nederland, België, Engeland, Denemarken, Noorwegen, Zweden en de EU kwamen er samen om kennis te delen en te bespreken hoe samen op te trekken bij de transitie naar een emissieloze bouwplaats.
We bouwen en werken steeds vaker met emissieloos, elektrisch bouwmaterieel en willen het gebruik hiervan (volgens de Infrastructuur en Waterstaat-routekaart Schoon en Emissieloos Bouwen) geleidelijk opschalen. De transitie naar een emissieloze bouwplaats heeft echter ook de nodige uitdagingen.
Elektrisch bouwmaterieel is maar in beperkte mate voorhanden op de markt en is daardoor schaars. En ook laadinfrastructuur en de capaciteit op het elektriciteitsnet zijn momenteel een puzzel. Internationale samenwerking kan veel betekenen op dit gebied.
Door kennis te delen en gezamenlijk op te trekken kunnen we gemeenschappelijke hindernissen nemen en de transitie naar een emissieloze bouwplaats versnellen.
Emissieloze bouwplaats A1 Apeldoorn - Twello
De dag voorafgaand aan de conferentie (28 februari 2024) waren de deelnemers al uitgenodigd voor een bezoek aan een emissiearme bouwplaats, de verbreding A1 Apeldoorn - Twello. Grofweg de helft van de bouwmachines (zo’n 52 stuks) wordt daar elektrisch aangedreven.
De resterende apparaten draaien op Hydrotreated Vegetable Oil (HVO), een CO2 arme brandstof. Voor onze conferentiebezoekers was het bijzonder interessant kennis te nemen van de oplossingen en uitdagingen die daarbij kwamen kijken.
Een Europees perspectief
De conferentie zelf bestond uit 2 delen. Het ochtendprogramma was gericht op kennisdeling. Na een korte inleiding van Rijkswaterstaat CSO (Chief Sustainability Officer) Roger Mol en Infrastructuur en Waterstaat Programmamanager Verduurzaming Logistiek en MT-lid Duurzame Mobiliteit Fleur de Bruijn-Wijnant presenteerde ieder deelnemend land een paar slides over hun transitie naar een emissieloze bouwplaats.
Welke beleidsdoelstellingen zijn er? Welke projecten lopen er? En welke uitdagingen zijn er? Opvallende verschillen en overeenkomsten werden zichtbaar. Een land als Noorwegen loopt bijvoorbeeld echt voorop in de transitie (Nederland is een goede 2e), terwijl in andere landen van Europa beleidsdoelstellingen een stuk minder ambitieus zijn.
Vrijwel ieder land werkt met Milieu Kosten Indicatoren (MKI) om klimaatimpact mee te nemen in aanbestedingen, maar landen leggen daarbij wel andere accenten. En ook het landschap en de bevolkingsdichtheid heeft invloed op de behoefte aan typen laadcapaciteiten en machines. Maar los van al deze verschillen: vrijwel alle landen met kampen met uitdagingen op het gebied van laadcapaciteit en beschikbaarheid bouwmaterieel.
Samenwerken
Het 2e dagdeel was een co-creatie sessie. In een brainstorm bespraken de deelnemers aan de hand van stellingen over nationaal beleid, laadinfrastructuur en beschikbaarheid van emissieloos bouwmaterieel oplossingen voor deze gemeenschappelijke uitdagingen.
De oogst van de tafels presenteerden de tafelhosts daarna terug aan het publiek, waarna de deelnemers met elkaar in gesprek gingen over vervolgstappen.
Het was voor iedereen duidelijk dat een gemeenschappelijk Leap to Zero netwerk meerwaarde heeft en diverse doelen dient. De groep kwam overeen om:
- de internationale markt voor emissieloos, elektrisch bouwmaterieel in beeld brengen en zo perspectief schetsen voor OEM’ers die emissieloos bouwmaterieel willen opschalen
- inzichten uit pilotprojecten en uitdagingen en geleerde lessen uit de praktijkervaring onderling delen
- kennisdelen van best practices en successen om succesvol beleid en regelgeving mogelijk te maken
Op korte termijn gaan we ons richten op het uitbreiden van het Leap to Zero-netwerk, in gesprek treden met OEM’ers en de mogelijkheden voor kennisdeling opzetten. In de 2e helft van 2024 volgt een vervolgevenement, en in de tussentijd worden online-bijpraatmomenten georganiseerd. Al met al een mooie oogst en een veelbelovende eerste stap voor Leap to Zero.
Over transitiepad Weg-, Dijk-, en Spoormaterieel
We willen in 2030 in al onze projecten klimaatneutraal en circulair werken. Met het transitiepad Weg-, Dijk- en Spoormaterieel werkt Rijkswaterstaat samen met marktpartijen aan bouwplaatsen en bouwtransport zonder uitstoot van schadelijke stoffen zoals CO2, stikstof en fijnstof.
We stimuleren de verduurzaming van materieel en de transitie naar emissieloze machines. Daarnaast is het optimaliseren van grond- en materiaalstromen een belangrijk onderdeel van het transitiepad.