Nieuwsbericht

Rijkswaterstaat vangt zwerfafval op grote rivieren af

Gepubliceerd op: 22 juli 2021, 16.23 uur - Laatste update: 2 mei 2022, 09.35 uur

Er stromen momenteel grote hoeveelheden water in het Nederlandse stroomgebied. Door het hoge water van de laatste dagen voeren de grote rivieren obstakels, zoals huisraad en boomstammen mee. Hoe gaat Rijkswaterstaat om met dit zwerfafval? De belangrijkste vragen en antwoorden staan hieronder op een rijtje.

Wat drijft er allemaal in de rivieren?

Er drijven heel veel takken, waaronder kleinere boomstammen. Daarnaast zien we ook complete inboedels van campings zoals tenten, delen van caravans en agrarische producten zoals voedingsbakken voor vee en pallets. We verwachten meer afval te zien als het water gezakt is.

Komt er door het hoogwater meer zwerfafval in zee terecht?

Rivieren nemen zwerfafval mee en zetten het deels op de oevers en uiterwaarden af als het water weer zakt. Ook zal een deel bezinken op de rivierbodem en de verwachting is dat een deel zal doorstromen naar zee. De hoeveelheden zijn echter onbekend.

Wordt het zwerfafval opgeruimd?

Ja. Onze aannemers zijn op de plekken waar het veilig en verantwoord is al bezig met het afvangen van drijvende objecten die niet in het water thuishoren. Omdat het om een uitgestrekt gebied gaat van meerdere vaarwegen, verwachten we dat het nog een tijdje zal duren voordat alles opgeruimd is. Prioriteit krijgt nu in ieder geval de vaarweg. Er wordt hard gewerkt om die zo snel mogelijk weer goed en veilig bevaarbaar te krijgen.

Waar ruimt Rijkswaterstaat op?

Rijkswaterstaat ruimt het zwerfafval op in en langs rijksrivieren die in eigendom en beheer en onderhoud zijn van Rijkswaterstaat. Dit betreft de grote rivieren met uiterwaarden en andere oevers, zoals bijvoorbeeld bij de Maas. Regionale wateren zijn vaak in beheer van de waterschappen. Voor meer informatie over deze verdeling, zie Rijkswateren en regionale wateren.

Wat gebeurt er met het afval in de uiterwaarden en oevers?

Na het hoge water zullen onze aannemers met diverse mensen en schepen de oevers en de uiterwaarden gaan schoonmaken die in eigendom en beheer en onderhoud zijn van Rijkswaterstaat. Als er opruimacties worden georganiseerd op terreinen van anderen, kan de zwerfafvalophaalregeling (ZOR) worden ingezet. De ZOR houdt in dat we afval, dat door derden langs oevers is ingezameld, kosteloos afvoeren en verwerken.

Kunnen vrijwilligers en NGO’s helpen bij het opruimen?

Natuurmonumenten waarschuwt dat vrijwilligers die willen opruimen niet op eigen houtje aan de slag moeten gaan. Er kunnen namelijk gevaarlijke situaties ontstaan door wegtrekkend water en drijfzand. De natuurterreinen zijn nog verboden gebied. De beheerders gaan de komende dagen eerst zelf inventariseren wat nodig is, waarna coördinatoren opruimacties gaan begeleiden. Wanneer die beginnen en waar hulp nodig is, is te vinden op de website Natuurmonumenten. Houd die website in de gaten voor de laatste informatie. Specifiek voor de Maas kunnen vrijwilligers en NGO’s de website Maascleanup bekijken en zich waar mogelijk aansluiten bij reeds bestaande initiatieven.

Wil je meer weten over de integrale aanpak van zwerfafval (in zee en rivieren) van Rijkswaterstaat? Kijk dan op de pagina Integrale aanpak van zwerfafval en de pagina Zwerfafval in zee.