Rijkswaterstaat in de winter: ‘We krijgen zonnepanelen en veel houtbouw’
De meteorologische lente klopt op de deur en we mogen weer voorzichtig wat vaker van de zon genieten. Maar dat was een paar weken geleden wel anders. Een dikke sneeuwlaag bedekte de wegen en onze collega’s van de gladheidsbestrijding draaiden overuren.
Een mooie aanleiding om nog even terug te duiken in de wereld van gladheidsbestrijding en incidentmanagement. En dan vooral naar de plek waar dit samenkomt: de wegensteunpunten. Met speciale aandacht voor wegensteunpunt Den Bosch.
Verouderd wegensteunpunt
Bij Den Bosch is Rijkswaterstaat bezig met het neerzetten van een compleet nieuw wegensteunpunt. Een steunpunt dat ook nog eens voldoet aan de laatste duurzaamheidseisen. Wegensteunpunt De Brand, aan de snelweg A2 bij de afrit Veghel/Helmond, is 1 van de 55 wegensteunpunten van Rijkswaterstaat. Sommigen kennen de wegensteunpunten van het zout dat er opgeslagen ligt en de gladheidsbestrijding. Minder bekend is wellicht de rol die de steunpunten spelen bij incidentmanagement.
Zo vertrekken de weginspecteurs van daaruit om na een incident als een ongeval of kijkersfile, de doorstroming en veiligheid op de weg te reguleren. Omdat een aantal van deze locaties verouderd was, werd in 2016 het Wegensteunpuntenprogramma opgezet, bedoeld om de kwaliteit van deze steunpunten te verbeteren en te laten voldoen aan de meest actuele duurzaamheidseisen. Op die manier wordt ervoor gezorgd dat iedereen die vanuit deze locaties werkt zijn werk goed kan doen en de weggebruiker veilig de weg op kan.
Vernieuwen, bouwen en aanpassen
Programmamanager Bart Tieland staat aan het roer en vertelt dat er 42 wegensteunpunten vernieuwd worden. ‘Eenderde bouwen we opnieuw, eenderde renoveren we ingrijpend en de rest wordt licht aangepast. Het is de bedoeling dat in 2026 alle steunpunten onder handen genomen zijn. Er moet voldoende zout op locatie kunnen liggen en het materieel moet goed worden gestald, om de wegen sneeuwvrij te maken en te strooien. Daarnaast moet de incidentmanagementtak, die zorgt dat na een incident de weg zo snel mogelijk vrij wordt gemaakt voor het verkeer, goed gefaciliteerd worden.’
Programma volop in productie
Het programma is inmiddels volop in productie. Het winterweer van de afgelopen tijd heeft niet tot grote nieuwe inzichten geleid, vertelt senior adviseur Gladheidsbestrijding Jan Rients Slippens: ‘Het programma stond. Toch werden we wel met onze neus op de feiten gedrukt. Het onderhoud moet beter bij sommige punten.’ Ook werd duidelijk dat de opslagcapaciteit voor het zout niet altijd voldoet. ‘We merkten op sommige locaties dat halverwege het zout bijna op was. Toen moesten we in 3 dagen tijd 50.000 ton zout van de strategische loodsen naar de steunpunten vervoeren. Bijna 1500 vrachtwagens die daardoor in dat slechte weer moesten rijden.’
Zonnepanelen en hergebruik materialen
Duurzaamheid is een belangrijk aspect. Volgens de programmamanager worden op de daken zoveel mogelijk zonnepanelen aangebracht, ook worden materialen hergebruikt. ‘Bij renovatie gaan we uit van wat er al staat en dat proberen we te handhaven. We gebruiken veel milieuvriendelijke en demontabele materialen en proberen zo min mogelijk te verharden. Ook wordt er zo slim mogelijk met het groen in de omgeving omgegaan. Tot slot proberen we makkelijk uitbreidbare en aanpasbare steunpunten neer te zetten voor als er in de toekomst iets verandert.’
Steunpunt Den Bosch
Ook in steunpunt Den Bosch is de duurzame inslag goed merkbaar. ‘We krijgen hier zonnepanelen en veel houtbouw’, vertelt projectleider Jan van Hulst, die al 35 jaar betrokken is bij dit steunpunt. De Brand aan de A2 gaat helemaal plat. ‘Het steunpunt ligt gunstig’, vervolgt Jan. ’We rijden daarvandaan zo richting Tilburg, de N65 op richting Eindhoven, en de A2 richting Utrecht en de snelweg A59. Ik ben blij dat er nu een upgrade komt. Zo komen er een nieuwe loods voor de stallingen, strooiers en sneeuwschuivers, 2 zoutloodsen en een nieuw kantoorgedeelte met werkplaats.’
Dat het steunpunt complete nieuwbouw wordt, vindt Jan wel een uitdaging. ‘De opbouw begint onder de grond. In de loop der jaren is er wat zout in de grond gezakt, dus voordat er gebouwd kan worden, moet de grond wel gesaneerd worden.’ Daarnaast brengt de nieuwbouw een strakke planning met zich mee. ‘Op 1 oktober 2021 begint het gladheidsseizoen weer. Dan moet alles staan, werken en draaien. We kunnen niet aan de weggebruiker verkopen dat we niet kunnen strooien. Een flinke uitdaging dus, maar ik heb er vertrouwen in. Het steunpunt moet intussen gewoon functioneel blijven. Want ook Incidentmanagement (IM) moet van hieruit zijn werk kunnen blijven doen.’
Incidentmanagement
Hoe belangrijk dat is, weet adviseur netwerkdienst IM Sjef Verboekend. ‘Vroeger hadden we kantonniers die veel op de weg waren. Tegenwoordig zijn het goed opgeleide mensen met verstand van IM, en die hebben goed uitgeruste werkplekken nodig.’ De loodsen waar nu nog spullen opgeslagen staan als actiewagens en tekstwagens, zijn erg groot. Sjef is duidelijk in wat zijn dienst nodig heeft: ‘Moderne, ergonomische kantoren. Allemaal hetzelfde ingericht en met maar 1 werkplaats. De gebruikers moeten lekker kunnen werken, zodat de weggebruikers er uiteindelijk van kunnen profiteren. We zien het met vertrouwen tegemoet.’