Interview

Op zoek naar ontplofbare oorlogsresten in het Twentekanaal

Gepubliceerd op: 6 juli 2021, 13.34 uur - Laatste update: 25 maart 2022, 13.30 uur

Over een aantal weken (3e kwartaal 2021) beginnen de baggerwerkzaamheden in de Twentekanalen. Maar dat gebeurt niet voordat het zeker is dat er geen explosieven meer liggen.

Want in de Tweede Wereldoorlog is ook het Twentekanaal aangevallen en gebombardeerd. Adviseur Ontplofbare Oorlogsresten Remco Derksen (RWS) vertelt er meer over.

Bommen opsporen

Al het werk dat we doen, moet veilig en verantwoord,’ vertelt Derksen. ‘En nu we hier gaan baggeren, wil je niet op een vliegtuigbom stuiten tijdens de werkzaamheden. Het Twentekanaal is in de oorlog namelijk een aantal keer aangevallen door bommenwerpers van de geallieerden. Die hadden het vooral voorzien op strategische doelen zoals bruggen. Maar ook Duitse schepen waren doelwit. Voordat we hier gaan werken, willen we zeker weten dat we niet voor verrassingen komen te staan tijdens het baggerproces.

Grondig onderzoek

‘Onderzoeksbureau Saricon is voor ons in het voortraject de archieven ingedoken en hebben onderzocht welke plekken aangevallen zijn. Dat is allemaal vastgelegd in het zogenaamde “Vooronderzoek”. Vervolgens zijn deze verdachte locaties met een detectieschip onderzocht op ijzerhoudende objecten op of in de bodem van het kanaal. Dit heeft geresulteerd in zo’n 300 verdachte locaties verdeeld over het kanaal. Dat kunnen bommen zijn, maar ook andere dingen, zoals een verloren anker, fietsen of winkelwagentjes. En we kunnen alleen écht zeker weten wat het is, als we gaan duiken,’ zegt Derksen.

Vernietiging op locatie

Gecertificeerde en speciaal opgeleide duikers duiken naar de verdachte objecten en gaan na wat er ligt. Derksen legt uit: ‘Is het geen bom, dan takelen we het eruit en voeren het af. Is het wel een bom, dan zal er in overleg met de Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EOD) en de betreffende gemeente een ruimingsplan worden opgesteld. Een van de zaken waarna gekeken wordt is of de bom veilig te transporteren is. Is dit niet het geval, zullen de ontstekers gedemonteerd moeten worden door de EOD óf wordt overwogen om de bom op locatie te vernietigen. Maar laten we eerst maar eens gaan kijken of er nog overblijfselen vanuit de Tweede Wereldoorlog aanwezig zijn in het Twentekanaal, daarna komt de rest.

Opsporing in beeld

Onze verslaggeefster Marijn van ‘Het Twentekanaal’ duikt verder in dit onderwerp en loopt een dagje mee met de duikers. Benieuwd hoe dat gaat? We brengen het in beeld in ons volgende item op ons YouTube kanaal. Houd het in de gaten!