Veilig zwemmen, waar wel en niet?

Bij warm weer is het aantrekkelijk om verkoeling te zoeken in open water. Maar dit kan levensgevaarlijk zijn. Daarom is het verboden om te zwemmen in de vaargeul van rivieren, in kanalen en bij bruggen, sluizen en havens. Waarom dit gevaarlijk is en waar u wel kunt zwemmen, leest u op deze pagina.

In Nederland zijn er in en rond onze vaarwegen een aantal plekken waar het verboden is om te zwemmen:

  • vaargeulen van rivieren
  • kanalen
  • bruggen
  • sluizen
  • havens

Ook van bruggen afspringen is verboden.

Boete van 170 euro

Het is verboden te zwemmen in de vaargeul van rivieren, in kanalen en bij bruggen, sluizen en havens. Dit is niet voor niets, want het is levensgevaarlijk. Gaat u hier toch zwemmen, dan riskeert u een boete van 170 euro (bedrag 2025).

Waarom is het gevaarlijk?

Zwemmen in de vaargeul van rivieren, in kanalen en bij bruggen, sluizen en havens is gevaarlijk. Net als tussen kribben en van een brug afspringen.

Dit heeft meerdere redenen:

Rivieren en kanalen

  • Vanaf een schip bent u in het water nauwelijks zichtbaar.
  • Een groot schip kan niet direct vaart minderen of op het laatste moment uitwijken.
  • Door de sterke stroming van een passerend schip wordt u snel meegezogen.
  • U kunt kramp krijgen en onderkoeld raken door de sterk wisselende temperatuur van het rivierwater.

Kribben en bruggen

  • De zuiging en golfslag van passerende schepen kan ook tussen kribben heel sterk zijn.
  • Spring nooit van een brug; door het niet heldere water is de diepte niet in te schatten en zijn voorwerpen op de bodem vaak niet te zien.

De risico’s in beeld

Wat zijn de risico’s van zwemmen in open water en waar kun je wel zwemmen? We vertellen het in deze video.

(Beeldtitel: O, zit dat zo! Een animatie. Aan een helderblauwe hemel staat de brandende zon. Vogels vliegen voorbij. Voice-over:) OPGEWEKTE MUZIEK VOICE-OVER: O, jongens, wat een heerlijk weer. Lekker zwemmen, bakken in de zon. Maar dit is verboden. (Iemand springt van een brug.) En gevaarlijk. (Het beeld wordt teruggespoeld.) En zo'n brug is vaak hoger dan je denkt. Aah, dat doet pijn. Of je ziet een schip over het hoofd. Ai. Hier in de vaargeul zwemmen is ook levensgevaarlijk, en verboden. Dit lijkt een betere plek om te zwemmen. Maar dat is het niet. (Een arm steekt uit het water.) Kijk, dit zijn kribben. (Dammen in de rivier.) En dat stuk daartussen is een kribvak. Dit oogt als een heerlijke plek om in het water te zijn maar door stroming, draaikolken en diepteverschillen is het daar toch ook erg gevaarlijk. Maar waar kunnen we dan heen met deze hitte? Daarvoor kun je kijken op de site. Genoeg veilige plekken om uit te kiezen. En eindelijk af te koelen. (Het Nederlandse wapenschild met daarnaast: Rijkswaterstaat. Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Het beeld wordt geel met wit. Beeldtekst: Meer informatie? Kijk op rijkswaterstaat.nl/zwemmen. Een productie van Rijkswaterstaat. Copyright 2019.) DE OPGEWEKTE MUZIEK SPEELT NOG EVEN VERDER EN STOPT DAN

Onze varend verkeersleider vertelt over de gevolgen

De medewerkers van Rijkswaterstaat zien in de zomerperiode wekelijks wat de gevolgen zijn van zwemmen in open water. In deze video vertelt Officier van Dienst Jan Cobussen wat hij en zijn collega’s doen wanneer zij een verdronken persoon tegenkomen. En wat de impact hiervan op hen is.

(Een wateroppervlak vanuit de lucht. Kleine golven rollen een strand in de buurt van een brug op. Jan Cobussen:) BEKLEMMENDE MUZIEK JAN COBUSSEN: Eigenlijk als wij uitrukken naar een drenkeling, dan houd ik in m'n achterhoofd al dat het negen van de tien keer een berging wordt. Dan sta je er wel even bij stil dat alles erg relatief is, dan zit de schrik aardig in de benen. (Het water glinstert in het licht van de zon.) DE BEKLEMMENDE MUZIEK SPEELT VERDER Ik ben Jan Cobussen, ik heb de functie nautisch adviseur en de rol van Officier van Dienst Water bij Rijkswaterstaat. De functie betekent dat ik adviezen geef op het gebied van scheepvaart en watermanagement. En de rol van Officier van Dienst, daar coördineer ik inzetten van RWS bij incidenten en calamiteiten. (Jan stapt een auto van RWS uit.) Dan moet je denken aan bijvoorbeeld schepen die tegen elkaar aan varen, drenkelingen, zwemmers die in de problemen komen. Soms zitten er weleens momenten tussen die aangrijpend kunnen zijn. (Een man staat aan boord van een bootje dat naast een boot van RWS vaart.) DE BEKLEMMENDE MUZIEK SPEELT VERDER De mensen die in de problemen komen bij het zwemmen, zijn niet alleen kinderen, maar ook volwassenen, ook gewoon goede zwemmers. (Jan kijkt uit over een strand.) De stroming wordt voornamelijk onderschat. Met deze rivierstand stroomt die ook iets minder hard, maar nog steeds 3,5 tot 4 kilometer per uur. En bij hogere waterstanden kan dat oplopen tot 8 à 9 kilometer per uur. (Tegen mensen:) JAN: Hallo! Willen jullie niet zo ver het water in gaan, zwemmen is hier levensgevaarlijk. Dank je wel. JAN: Een ander risico in die kribvakken is, zojuist is er een schip gepasseerd en op het moment dat dat schip passeert, trekt dat water zich terug in het kribvak en als je dan als zwemmer die kant op loopt, denk je dat je 10 centimeter in het water staat, alleen op het moment dat het schip voorbij is, komt al dat water weer terug en dan sta je in één keer een halve meter diep. (Hij tuurt door een verrekijker.) Wij hebben hierachter ook een recreatiegebied en daar hebben we wat lagere bruggen. Daar wordt door de jeugd veel van afgesprongen. Mensen vergeten dat daar ook risico's aan zitten. Bijvoorbeeld bij verkeerd terechtkomen kun je een klaplong oplopen of je landt met je benen in de bodem, met alle gevolgen van dien. Eigenlijk als wij een uitruk hebben voor een drenkeling, binnen een uur gevonden worden, dan word je in principe ook gereanimeerd, anders gaan we over op bergen. Maar het is heel moeilijk om vanaf de plek waar diegene onder water gegaan is, proberen uit te vinden met welke stroomdraad hij meegegaan is en waar hij dan terechtgekomen is. (Kleine golven rollen richting het strand.) Een jaar of vier geleden heb ik een week gehad waarin ik dertien drenkelingen heb mogen verwerken. Een van de laatste drenkelingen was een jongetje van 13 jaar en die is op een avond verdronken, omdat hij aan het spelen was in een kribvak. En dat gaat onze collega's ook niet in de koude kleren zitten. We hebben die jongen wel teruggevonden. En dat vind ik dan de mooie kant van het werk, we kunnen wel iemand teruggeven aan de familie om afscheid van te nemen. Maar het heeft soms enige tijd nodig om het te verwerken. (De boot waarop hij staat, vaart langs een strand.) Dit is het aangewezen zwemgebied. Dit gebied wordt steeds meer ingericht voor recreatie. Natuurlijk moet het ook kunnen dat er ergens gezwommen wordt. Het is natuurlijk hartstikke fijn om met dit weer even een koele duik te nemen in zo'n stukje mooi Nijmegen. Maar wel op een veilige plek. (Het Nederlandse wapenschild met daarnaast: Rijkswaterstaat. Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Het beeld wordt geel met wit. Beeldtekst: Meer informatie? Kijk op rijkswaterstaat.nl/zwemmen. Een productie van Rijkswaterstaat. Copyright 2022.) DE BEKLEMMENDE MUZIEK SPEELT VERDER TOT HET EIND VAN DE VIDEO

Veilig zwemmen in natuurwater? Check zwemwater.nl

Om toch veilig te kunnen zwemmen in natuurwater zijn er speciale zwemlocaties aangewezen door de provincies, waterschappen en Rijkswaterstaat. Op deze locaties kunt u zonder risico zwemmen.

Op de zwemlocaties houden we ook de waterkwaliteit goed in de gaten. We controleren het water bijvoorbeeld op de aanwezigheid van blauwalg en vervelende stoffen.

U vindt een overzicht van de veilige zwemlocaties op de website Zwemwater.nl en in de gratis Zwemwater-app voor Apple en Android.