Waterkracht uit pompgemaal Born

Watergemalen en sluizen hebben veel energie nodig om te functioneren. Bij het watergemaal Born in het Julianakanaal in Limburg is onderzocht of het mogelijk is om de pompen ‘omgekeerd’ te gebruiken voor het opwekken van energie uit waterkracht. En dit kan.

Omgekeerd pompen om energie op te wekken

Normaal gesproken pompt een gemaal water omhoog als er te weinig schutwater is. Door bij een teveel aan water het overtollige water door een pompgemaal te laten lopen, ontstaat na aanpassing van de oorspronkelijke installatie energie uit waterkracht. Een slimme en innovatieve ingreep die voordelen heeft voor milieu en klimaat.

Bovendien levert deze ingreep geld op door terug levering van stroom aan het energienet. Het water omgekeerd door een pomp laten lopen noemen we spuien.

Meer dan energieneutraal

De proefopstelling in Born heeft aangetoond dat stroomopwekking met het bestaande pompsysteem mogelijk is. Bovendien bleek dat het nodig was om gedoseerd water naar het benedenpand (pand is watergang) te spuien voor een goede peilbeheersing. Op basis hiervan is inmiddels één pomp aangepast. Deze wekt ook stroom op.

Het is de bedoeling om de opgewekte energie te gebruiken voor onder andere de sluisobjecten. Energie die dan nog overblijft, kunnen we verkopen op de energiemarkt. De omgebouwde pomp levert ongeveer 0,8% van het totale energieverbruik van Rijkswaterstaat. Dit is te vergelijken met het elektriciteitsverbruik van bijna 500 huishoudens.

Interieur van het pompgemaal in Born

Extra spuicapaciteit

De aangepaste pomp in Born gebruiken we ook als spuivoorziening. Spuien is noodzakelijk voor het op peil houden van het juiste waterniveau van het Julianakanaal voor de scheepvaart. Bij een te laag waterpeil kunnen transportschepen niet varen en dat heeft economische gevolgen.

Voorheen spuiden we alleen met de sluiskolken. Spuien via het pompgemaal, betekent een extra zekerheid voor de scheepvaart. De sluiskolk is dan namelijk altijd beschikbaar voor het schutten van schepen.

Als blijkt dat we ook kunnen spuien via het pompgemaal, betekent dit een extra zekerheid voor de scheepvaart

Samenwerking

De proef is uitgevoerd door een team van experts van diverse specialistische bedrijven onder regie van Entry Technology Support en Rijkswaterstaat. De financiering voor het project is tot stand gekomen vanuit de Duurzaamheidsversneller van Rijkswaterstaat. Dit budget is beschikbaar om energieprojecten binnen Rijkswaterstaat mogelijk te maken.