Tussen brug en tunnel: de onderhoudspuzzel van de Drechtsteden
Het lijkt misschien vanzelfsprekend dat je van A naar B kunt rijden, varen of fietsen in een dichtbevolkte regio als Zuid-Holland. Maar achter de schermen wordt met militaire precisie gewerkt om de (vaar)wegen, bruggen, tunnels en viaducten in stand te houden en te vernieuwen.
Complexe puzzel
In en rondom Rotterdam en de Drechtsteden vormt die uitdaging een complexe puzzel van planningen, belangen en bereikbaarheid. De opgave is enorm, vertelt Peter van den Heuvel, verkeersregisseur bij Rijkswaterstaat.
‘We hebben een enorme onderhouds- en vernieuwingsopgave. Bruggen, tunnels en viaducten die tientallen jaren geleden zijn aangelegd, naderen het einde van hun levensduur. In de Drechtsteden gaat dat om grote projecten, zoals de renovatie van de Brug over de Noord, de Papendrechtsebrug, de Noord- en de Drechttunnel en de Verkeersbrug Dordrecht. Dat zijn nog maar de projecten van Rijkswaterstaat. Ook de gemeenten, provincie en ProRail werken aan hun wegen en spoorlijnen. Met z’n allen willen we de regio bereikbaar houden.’
Dat is een enorme puzzel, want alles grijpt in elkaar. ‘De renovatie van de Papendrechtsebrug moet klaar zijn voordat de Noordtunnel wordt gerenoveerd en kan pas starten als zomerwerkzaamheden op de A27 klaar zijn. Het invloedsgebied is dus groot en de werkzaamheden duren lang. Daar moet ook nog het reguliere onderhoud, waar nacht- of weekendafsluitingen voor nodig zijn, worden ingepast.’
Samenwerken over grenzen heen
Bij het plannen van deze projecten staat Van den Heuvel er niet alleen voor. Binnen Rijkswaterstaat werkt hij samen met een team vanuit de afdeling ‘Regionale Mobiliteit’. De coördinatie buiten de organisatie gebeurt in samenwerking met gemeenten, provincie, ProRail en andere partijen via het samenwerkingsverband Zuid-Holland Bereikbaar.
‘Dat is echt essentieel,’ legt Van den Heuvel uit. ‘Als iedereen in z’n eigen tempo en planning werkt, dan zitten we elkaar in de weg.’ Ook met de transportsector, zorginstellingen en veiligheidsregio’s wordt afgestemd.
‘We hebben het dan over bijvoorbeeld het goed bereikbaar houden van een ziekenhuis of een scheepswerf.’ Daarnaast hebben we ook rekening te houden met flora en fauna. ‘Als er bijvoorbeeld werkzaamheden moeten gebeuren op een vliegroute van vleermuizen, bekijken we hoe we daarmee om kunnen gaan. Hoe zorgen we voor zo min mogelijk hinder en vertraging, maar beschermen we tegelijkertijd deze diersoort.’
Onderhoud in de schaduw
Veel werk dat Rijkswaterstaat verricht, blijft voor mensen onzichtbaar, totdat er hinder optreedt. ‘We voeren jaarlijks meer dan vijftienduizend werkzaamheden en meer dan honderd weekendafsluitingen uit in Zuid-Holland,’ zegt Van den Heuvel. ‘Maar mensen merken het pas als er afsluitingen zijn of files ontstaan.’
Daarom denken wij als organisatie goed vooruit. ‘Wat we nu doen, bereidt de regio voor op de toekomst. Door nu meerdere werkzaamheden slim achter elkaar te plannen, voorkomen we later extra hinder bij grotere projecten. Zo werken we nu bijvoorbeeld aan de projecten in de Drechtsteden en aan de A27 zodat die regio bereikbaar blijft als de Van Brienenoordbrug (2029-2033) wordt aangepakt.’
Draagvlak en dilemma’s
Een stabiele planning is essentieel, maar die ontstaat niet vanzelf. Er zijn namelijk veel verschillende partijen die van hetzelfde gebied gebruikmaken. En ook tussen projecten kan het tempo soms verschillen: ‘Soms willen projectteams liever ruimte houden in hun eigen tijdslijnen, terwijl wij als verkeersregisseurs gebaat zijn bij het vasthouden aan een strakke planning,’ zegt Van den Heuvel. ‘Daar maken we dan afspraken over.’
Omdat we te maken hebben met zo’n strakke planning is goede communicatie met stakeholders en omwonenden essentieel. ‘Ondernemers waarderen het als we hen vroegtijdig informeren. Dan kunnen zij anticiperen. En we informeren ook de omgeving. Als we uitleggen waarom we iets doen is er vaak meer begrip.’
We doen het met elkaar
De afgelopen jaren hebben we veel werk verricht in de regio Zuid-Holland. Maar de komende jaren vindt Van den Heuvel toch ook wel spannend: ‘Er komt ontzettend veel werk op ons af. We hebben de afgelopen jaren grote projecten gehad zoals de nieuwe Blankenburgverbinding, de A16 Rotterdam, de renovatie van de Heinenoordtunnel en de klep van de Haringvlietbrug. Als dat goed uitpakt en aansluit op toekomstige projecten, dan weet je waarvoor je het doet.’
‘Dit kunnen we ook zeker niet alleen, we doen het samen met de omgeving. We vragen bij grote en langdurige werkzaamheden de weggebruiker om echt te kijken of ze anders kunnen reizen, bijvoorbeeld op andere tijden, met het openbaar vervoer of de fiets of thuiswerken waar kan. Het zijn ingrijpende werkzaamheden die wij uitvoeren, maar dit doen wij om de regio op de lange termijn veilig en bereikbaar te houden.’