Wadden in Beeld 2021: strandingen bruinvissen en mosdiertjes op Waddeneilanden
Minister Christianne van der Wal voor Natuur en Stikstof heeft op 3 oktober 2022 in het Friese Nes het 1e exemplaar van het boekje ‘Wadden in Beeld 2021’ in ontvangst genomen.
Dit gebeurde tijdens het symposium ‘Wat zijn de waarden van de Waddenzee’ van de Waddenacademie. Linda-Rose Santhagens, directeur Netwerkontwikkeling bij Rijkswaterstaat Noord-Nederland, overhandigde het jaarlijkse overzicht namens alle partijen van de Basismonitoring Waddenzee.
In de 7e editie van het jaarboekje Wadden in Beeld wordt een aantal opvallende trends en ontwikkelingen beschreven rondom de Waddenzee. Dit biedt beheerders de mogelijkheid een vinger aan de pols te houden.
Minister van der Wal benadrukte het belang van goede monitoring voor de Wadden. 'Ik vind het belangrijk dat bestuurders, beleidsmakers en andere belangstellenden elk jaar worden geïnformeerd over aansprekende resultaten van wetenschappelijk onderzoek, monitoringstrajecten en andere gebeurtenissen in en rond de Waddenzee. Monitoring is belangrijk. Want door monitoring weten we beter wat we wél en niet moeten beschermen.'
Bruinvissen en mosdiertjes
De massale stranding van bruinvissen op de stranden van de Waddeneilanden, met pieken in augustus en september, sprak zeer tot de verbeelding. In 2021 spoelden er 190 bruinvissen aan in 10 dagen. Onderzoek wijst nu in de richting van een bacterie, al is daar verder nog weinig over bekend.
Ook het aanspoelen van miljarden harige mosdiertjes viel op. Ze vormden een kniehoog, stinkend tapijt op de stranden. Dit gebeurde de laatste 3 jaren op rij, terwijl het in de 100 jaar daarvoor slechts 1 keer eerder voorkwam: in 1965.
Deskundigen zijn er nog niet over uit wat de oorzaak is en of klimaatverandering er iets mee te maken heeft.
Zwevende slibdeeltjes
De niet-levende natuur komt aan bod via de resultaten van een 30 jaar lange meetreeks van slibdeeltjes in de Waddenzee. Als er te veel zwevende slibdeeltjes in het water zitten is dit niet goed voor de onderwaternatuur.
Uit de meetreeks blijkt dat de Waddenzee sinds 1990 niet aantoonbaar troebeler is geworden. Wel kunnen de concentraties slibdeeltjes die in het water zweven over meerdere jaren bezien sterk variëren.
Onderzoek naar de waarde van het Wad
Tot slot is er aandacht voor een onderzoek naar de economische waarde van de Wadden. Voorop staat natuurlijk dat de natuur niet is gemaakt voor de mens en een unieke, intrinsieke waarde heeft. Het in waarde uitdrukken daarvan is lang niet altijd mogelijk en ook niet altijd wenselijk.
Toch leveren de ecosystemen in het Waddengebied ook belangrijke baten op. Een goed inzicht hierin, helpt bij het maken van keuzes in het beleid en beheer. Kwelders hebben bijvoorbeeld het voordeel dat ze CO2 vasthouden. Jaarlijks gaat het om bijna 600.000 per hectare.
Voor de internationale Waddenzee, met 40.000 hectare aan kwelders, schatten onderzoekers de waarde hiervan op 9 tot 37 miljoen euro per jaar.
Basismonitoring Waddenzee
Wadden in Beeld 2021 is een uitgave van het Kernteam Basismonitoring Wadden, in samenwerking met: ministerie Infrastructuur en Waterstaat, Rijkswaterstaat, ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, Vogelbescherming Nederland, It Fryske Gea, Het Groninger Landschap, Landschap Noord-Holland, provincies Groningen, Fryslân, Noord-Holland, NAM en de Waddenacademie.
Het boekje is in een beperkte oplage gedrukt. U kunt het wel onbeperkt downloaden op de website over de Waddenzee.