(Beeldtitel: Geluid in vogelvlucht. Beeldtekst: A73 Oostelijke parallelbaan knooppunt Zaarderheiken.) VOICE-OVER: Nederland wordt steeds drukker. En dat merk je ook op onze rijkswegen. Als de groei van verkeer onbelemmerd doorgaat, zonder maatregelen dan levert dat geluidoverlast op voor de omgeving. Daarom heeft het Rijk in de Wet milieubeheer vastgelegd hoe we geluidhinder van rijkswegen onderzoeken en beheersen. Dat werkt als volgt. Voor alle rijkswegen in Nederland is op basis van de gegevens van 2008 berekend wat het geluidniveau toen was. Om een representatief beeld te krijgen is er elke 100 m aan weerszijden van alle rijkswegen op 4 m hoogte een geluidberekening gedaan. (Een animatie van een snelweg.) De geluidniveaus op deze punten mogen niet meer stijgen dan 1,5 dB tot het zogenaamde geluidproductieplafond of GPP, de wettelijke grens. Rijkswaterstaat houdt in de gaten of het verkeerslawaai niet te veel toeneemt. Daarom wordt elk jaar voor al die punten berekend wat de geluidbelasting in de huidige situatie is. (Een lijn in grafieken langs de weg geeft het GPP weer.) Als er toch ergens te veel verkeerslawaai ontstaat en er woningen in de buurt zijn, dan volgt nader onderzoek en wordt berekend of bijvoorbeeld stiller asfalt een oplossing is. (In een grafiek bij huizen staat een punt boven het GPP.) Als dat niet voldoende helpt, dan zijn er aanvullende maatregelen nodig zoals geluidschermen. In dat geval wordt berekend of de maatregel ook in de toekomst voldoende helpt. (Door het plaatsen van de geluidschermen staat de punt nu in een groen vlak onder het GPP.) RUSTIGE MUZIEK Wanneer een weg aangepast wordt dan wordt altijd bekeken of het lawaai ook in de toekomst onder de norm blijft en of er aanvullende maatregelen nodig zijn om het verkeerslawaai binnen de perken te houden. (De weg heeft meer rijstroken gekregen.) Rijkswaterstaat bekijkt de doelmatigheid of de kosten van een geluidreducerende maatregel opwegen tegen de effecten. Het kan voorkomen dat geen enkele maatregel doelmatig is. Dit gebeurt bijvoorbeeld als er één of heel weinig woningen in de buurt zijn. Dan wordt de toe te laten geluidbelasting naar boven bijgesteld in combinatie met eventuele gevelisolatie. (De GPP-lijn ligt nu hoger in de grafiek.) Laten we eens kijken hoe dit systeem in de praktijk werkt. Bij de A73 in Venlo is het bij knooppunt Zaarderheiken zo druk geworden dat er regelmatig files ontstaan in de ochtendspits. (De A73 gaat van 3 naar 4 rijstroken.) Om filevorming tegen te gaan wordt een extra rijstrook aangelegd op de oostelijke parallelbaan. (De A73 kronkelt langs een gebied vol bebouwing.) DE RUSTIGE MUZIEK SPEELT VERDER Ten zuiden van Zaarderheiken rijdt inmiddels zo veel verkeer dat Rijkswaterstaat maatregelen moet nemen om het lawaai binnen wettelijke normen te krijgen. Dit verkeerslawaai is ontstaan na de openstelling van de A74. (De A74 ligt vlak bij de A73.) Vanwege dit bestaand geluidknelpunt en de aanleg van de extra rijstrook is er in de buurt van woningen berekend welke maatregelen doelmatig zijn zoals geluidschermen en stiller asfalt en waar nodig gevelisolatie. (Langs de A74 staat een scherm.) In dit geval worden op een aantal plekken geluidschermen verhoogd. (Ook langs de A73 staat een scherm dat hoger wordt.) Zo blijft het verkeerslawaai onder de norm, ook in de toekomst. (Het Nederlandse wapenschild met daarnaast: Rijkswaterstaat. Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Het beeld wordt geel met wit. Beeldtekst: Meer informatie? Kijk op rijkswaterstaat.nl/a73zaarderheiken. Een productie van Rijkswaterstaat. Copyright 2020.) DE RUSTIGE MUZIEK SPEELT VERDER TOT HET EIND VAN DE VIDEO
Doelen en resultaten
Elke dag staat er bij knooppunt Zaarderheiken op de oostelijke parallelbaan van de A73 file in noordelijke richting. We leggen op de oostelijke parallelbaan een extra rijstrook van 2 km aan om de doorstroming en veiligheid op de A73 te verbeteren.
De parallelbanen van de A73 bestaan elk uit 1 rijstrook. Deze rijstroken kunnen de grote verkeersdrukte in de spits niet aan.
In de ochtendspits staat er zuidelijk van het knooppunt Zaarderheiken vaak file op de parallelbaan in noordelijke richting. In de avondspits is er vooral file in zuidelijke richting, met als gevolg dat er ook file ontstaat op de verbindingsboog vanaf de A67 vanuit Eindhoven.
De voornaamste oorzaak van de files is dat er op de parallelbanen van de A73 maar 1 doorgaande rijstrook is.
Extra rijstrook
Daarom hebben het Rijk en de provincie Limburg in 2014 in een bestuursovereenkomst afgesproken dat er een extra rijstrook op de oostelijke parallelbaan van de A73 in noordelijke richting bijkomt.
De nieuwe rijstrook in noordelijke richting begint bij de parallelbaan, ter hoogte van viaduct Boekhorst en loopt tot en met aansluiting Venlo-West en tot de bocht naar de A67. Ook het (voorliggende) traject vanaf de aansluiting Maasbree tot aan het begin van de huidige parallelbaan wordt in het nadere onderzoek tijdens de planuitwerkingsfase bestudeerd.
Op dit traject (of een deel daarvan) liggen mogelijk kansen om de beoogde voorkeursoplossing te optimaliseren. Omdat het verkeersprobleem in noordelijke richting groter is dan in zuidelijke richting, is hier een extra rijstrook op de parallelbaan het meest noodzakelijk.
Bij dit besluit is gekeken naar onder meer verkeersafwikkeling, veiligheid, kosten en beschikbaar budget (€4,7 miljoen). Als er budget overblijft, kunnen er mogelijk 2 extra verbetermaatregelen worden doorgevoerd.
Geluidmaatregelen A73 knooppunt Zaarderheiken
Voor de A73 zijn er in 2012 geluidnormen, zogenaamde geluidproductieplafonds (GPP), vastgesteld. De toegenomen verkeersdrukte op de A73 door de openstelling van de A74 later dat jaar is niet meegenomen in de GPP’s van 2012. Daarom is er op dit moment sprake van een overschrijding van de GPP’s oftewel een ‘nalevingsknelpunt’.
De gemeente Venlo heeft aanvullende geluidsschermen- en wallen geplaatst om de verwachte toename van de geluidsbelasting op de woningen door het extra verkeer van de A74 alvast te verminderen. Deze schermen en wallen, medegefinancierd door het Rijk en de provincie Limburg, verminderen grotendeels de geluidstoename op de woningen.
Naast het verbreden van de A73 past Rijkswaterstaat nu de GPP’s aan en treft de volgende extra geluidmaatregelen om het nalevingsknelpunt op te heffen:
- Geluidreducerend asfalt op de nieuwe rijstrook (reeds aanwezig op de bestaande rijstroken);
- ter hoogte van de wijk Klingerberg worden de bestaande schermen aan weerszijden van het fietsviaduct Boekhorst vervangen door een nieuw hoger scherm;
- langs de N273/Napoleonsbaan wordt het bestaande scherm grotendeels vervangen door een nieuw hoger scherm.
Na deze aanpassingen voldoet dit stuk van de A73 aan de wettelijke geluidsnormen. Er is dan geen sprake meer van een ‘nalevingsknelpunt’.
Video: Geluid in vogelvlucht
Bekijk in de onderstaande animatie hoe we de A73 bij knooppunt Zaarderheiken uitbreiden.