Nieuwsbericht

Sluizencomplex Schellingwoude voorbereid op ijs en gladheid

Gepubliceerd op: 30 december 2025, 11.05 uur

Ondanks de afname van strenge vorstperiodes kan winterweer ons nog steeds verrassen. Juist die grilligheid vraagt om goede voorbereiding. Rijkswaterstaat en aannemerscombinatie SAEM (BAM Infra en SPIE) werken dan ook volgens een aantal richtlijnen.

Op basis van deze richtlijnen worden ijsgang en gladheid bestreden om schade te voorkomen en betrouwbare werking van sluizen te garanderen. Bijvoorbeeld bij de Oranjesluizen op Sluizencomplex Schellingwoude. De werkzaamheden in dit kader maken deel uit van het Basisonderhoudscontract Noorzeekanaal (BOC NZK) dat wordt uitgevoerd door SAEM.

Een (korte) vorstperiode of onverwacht (drijf)ijs kan grote gevolgen hebben voor de beschikbaarheid en betrouwbaarheid van sluizen en bruggen. IJs kan installaties ontregelen of beschadigen, terwijl gladheid risico’s oplevert voor de veiligheid van mensen op en rond de objecten.

Daarom zijn duidelijke afspraken nodig om de Prins Willem-Alexandersluis (PWA) en de Noord-, Midden- en Zuidkolk van de Oranjesluizen (ORS) onder winterse omstandigheden veilig en betrouwbaar te laten werken. Ook de vispassages en inlaatwerken in dit gebied worden daarbij in de gaten gehouden.

Voorkomen van ijsvorming op objecten

De mogelijke vorstperiode in Nederland loopt van 1 oktober tot 1 april. Gedurende deze periode worden de water- en luchttemperatuur op verschillende locaties gemonitord. SAEM werkt volgens een aanpak in fases, afhankelijk van de temperatuur en de actuele situatie.

Al aan het begin van het seizoen worden systemen en hulpmiddelen gecontroleerd. Denk hierbij aan:

  • tracings (verwarmingsspiralen) voor de hydraulische installaties van de glijdeuren van de PWA-sluis
  • pompen en speciale installaties voor de bellenbanen bij de PWA-sluis

Specifiek voor de PWA-sluis installeren we daarnaast een bellenscherm, om ijsvorming tegen te gaan. Zo doen we er alles aan om goed voorbereid de winter in te gaan.

Zodra de watertemperatuur daalt, onder de 3 ºC, versterkt de monitoring. We houden dan de situatie goed in de gaten en rapporteren dagelijks over temperaturen, ijscondities en genomen maatregelen.

Bij verdere afkoeling inspecteren we de sluizen en installaties actief op ijsvorming en staat het benodigde materiaal en materieel klaar. Als daadwerkelijke ijsbestrijding nodig is, kan snel extra actie worden ondernomen. Er is dag en nacht inzet om de sluizen bedienbaar te houden.

Wanneer er sprake is van zware ijsgang kunnen we besluiten dat het schutten van schepen niet meer mogelijk is. In dat geval wordt de daadwerkelijke ijsbestrijding stopgezet tot aan het moment dat het schutten van schepen weer begint.

Gladheidsbestrijding

Naast ijs op het water en in installaties, speelt ook gladheidsbestrijding op looproutes, sluisplatformen en terreinen een belangrijke rol. Gladheidsbestrijding richt zich specifiek op plekken waar mensen werken of zich verplaatsen.

Zodra er op de rijkswegen wordt gestrooid, starten we ook met het bestrijden van gladheid op de aangewezen plekken, zoals de wandelroute over het sluizencomplex op Schellingwoude. 

Hierbij is er nauwe afstemming met de gladheidscoördinator van de droge dienst bij Rijkswaterstaat. Zo kunnen we inspelen op actuele omstandigheden en blijft de veiligheid gewaarborgd.

Ook al lijken de winters door klimaatverandering minder streng te worden, kan de impact van vorst, sneeuw en ijs nog altijd groot zijn. Daarom blijven we voorbereid. Met duidelijke afspraken, doorlopende monitoring en de mogelijkheid om snel op te schalen, staan we ook bij onverwachte winterse omstandigheden klaar om objecten veilig, bevaarbaar en beschikbaar te houden.