Serviceleider aan het woord: ‘De stuw is bijzonder, maar het team maakt het verschil’
Gerard Looijen (59) is serviceleider van het Stuwensemble Nederrijn en Lek. Bij het stuwcomplex in Driel loop je over de sluisdeuren naar een bloemenweide. Verderop grazen schapen, met de iconische bogen van de stuw op de achtergrond. ‘We hebben hier veel gedaan voor flora en fauna, en je ziet het effect,’ zegt Gerard Looijen.
Al ruim twintig jaar werkt hij in het onderhoud op de stuwcomplexen. Looijen, van aannemerscombinatie Vitaal, stuurt een hechte club aan: servicetechnici, projectcoördinatie en vaste samenwerkingspartners.
Samen met collega-serviceleiders zorgt hij naar eigen zeggen voor twee dingen: de randvoorwaarden zodat technici hun werk goed kunnen doen en een planning die meebeweegt met de werkelijkheid. ‘Gemiddeld genomen is er altijd wel iets.’
Zelfredzaam
Voor Looijen is zijn team de grootste drijfveer. Het verloop is al jaren opvallend laag en het verantwoordelijkheidsgevoel groot. ‘De complexen voelen voor alle technici als hún objecten. Ze kennen de complexen van binnen en van buiten. Gaat er iets mis, dan nemen ze zelf het initiatief om het op te lossen. Komen ze er niet uit, dan weten we elkaar te vinden en lossen we het samen op. Iedereen heeft een stevige basiskennis en pakt zijn verantwoordelijkheid,’ zegt Looijen.
Daarnaast heeft elke collega zijn eigen interessegebied: de één is sterk in hydrauliek, de ander kent de noodstroominstallatie of de besturingssystemen door en door. Voor heel specifieke vragen worden externe experts ingeschakeld, maar het team van Looijen doet altijd zelf de vooranalyse en controleert het werk achteraf. ‘Het vakmanschap, de praktische instelling en het onderlinge vertrouwen maakt ons tot een sterk team.’
Detectives
De sluis en de stuw op het terrein worden op afstand bediend vanuit de bediencentrale in Amerongen, met nauwe lijntjes naar de verkeerscentrales Nijmegen en Tiel. ‘Daar houden operators via camera’s en radars het traject van Dordrecht tot Lobith in de gaten.’
Zijn er storingen, dan pakken de servicetechnici die direct op: vaak is een reset voldoende om de installatie weer in beweging te krijgen. De eerste focus ligt altijd bij de scheepvaart, die moet veilig door kunnen gaan. Daarna begint het echte speurwerk: uitzoeken waardoor de storing ontstond en zorgen voor een structurele oplossing. ‘Dat vinden mijn mensen het leukste, het is een soort detectivewerk.’
Groot onderhoud en renovatie wordt meestal in de nacht gepland, wanneer er minder scheepvaart is. Looijen is er dan ook soms bij. Niet om knoppen te bedienen, wel om werkzaamheden te coördineren en zijn collega’s te steunen.
‘Soms is dat door mee te kijken, soms door een broodje kroket te regelen. Ik vind dat we dan gewoon ons gezicht moeten laten zien, anders verlies je de band met de mannen én met hoe mooi dit werk is.’
Techniek en natuur
Stuwcomplex Driel is techniek, maar ook natuur, benadrukt Looijen. ‘In de afgelopen jaren is veel gedaan voor de flora en fauna op het terrein.’ De aanleg van een bloemenweide, een groot insectenhotel en een ooievaarsnest bewijzen dat.
Jaarlijks komt de ecoloog langs om het effect te meten. Het resultaat tot zover? ‘Meer bloemen en bijen, en ook de ooievaar is geland.’ Verder lopen er schapen rond, om het gras mooi kort te houden, en onderweg naar de stuw vind je de vispassage. ‘Er is volop leven hier en er is altijd wat te zien.’
Verantwoordelijkheid
De grootste uitdaging van het werk, zit volgens Looijen niet in de technische vraagstukken, maar in de verantwoordelijkheid die 24/7 doorgaat. ‘Storingsdiensten vragen veel van onze mensen. Je kunt elk moment gebeld worden en je moet tijdens zo’n dienst binnen drie kwartier op het complex kunnen zijn.’
Toch klaagt hij niet. ‘We vangen elkaar op. Zoals laatst, toen iemand dienst had die met vakantie was en ik geen vervanger had geregeld. Mijn fout, mijn verantwoordelijkheid. Ik deel dat dan gelijk in mijn team. Binnen een half uur stond er iemand op om de weekenddienst over te nemen.’
Hou het simpel
Het gaat goed in Driel. De techniek is op orde en het team staat als een huis. Ziet Looijen nog verbetermogelijkheden? ‘Ik zie kansen als het aankomt op data; beter voorspellen en slimmer plannen.’ Maar hij waakt voor overschatting.
‘Data helpt, maar het vervangt geen vakmanschap. Het belangrijkste blijft: zorgen dat je kennis in huis hebt, mensen maken het verschil. En maak zaken niet moeilijker dan ze zijn. Een sluisdeur moet gewoon open en dicht kunnen, zeggen wij hier vaak. Hou het simpel en veilig.’
De Kraan van Nederland
De stuw bij Driel wordt ook wel de Kraan van Nederland genoemd; via de IJssel reguleert hij de verdeling van water. Het stuwcomplex maakt deel uit van het stuwensemble Nederrijn en Lek, samen met Amerongen en Hagestein.
De installaties zorgen voor een vlotte bevaarbaarheid van de Nederrijn, Lek en IJssel en garanderen voldoende zoetwatertoevoer naar het IJsselmeer.
Stuwensemble Nederrijn
Het stuwensemble Nederrijn en Lek is een van de projecten die valt onder Onderhoud Vaarwegen Oost-Nederland. Hierin is het onderhoud aan vaarwegen en kunstwerken in Oost-Nederland ondergebracht. In opdracht van Rijkswaterstaat is aannemerscombinatie Vitaal verantwoordelijk voor het onderhoud van het stuwensemble.