Vers van de pers: het trendoverzicht van 2025

Het programma Strategische verkenningen actualiseert het overzicht ieder jaar en dit jaar is het overzicht in een nieuw jasje gestoken: een interactief document, waarin de lezers via buttons zelf kunnen navigeren. Het overzicht is ook verrijkt met beeldmateriaal.

Enkele opvallende veranderingen

Hoewel trends over het algemeen niet van jaar tot jaar heel sterk wijzigen, zien we in het overzicht van 2025 toch enkele opvallende veranderingen. In het trendoverzicht van 2024 zagen we bijvoorbeeld nog toenemende aandacht voor diversiteit en inclusie. Slechts een jaar later is diversiteitsbeleid juist onder druk komen te staan door het huidige politieke klimaat in onder meer de Verenigde Staten (VS).

Ook de geopolitieke wereldorde ziet er in 2025 aanmerkelijk anders uit. Een jaar geleden zagen we de VS nog als onze bondgenoot, maar dat is nu niet meer vanzelfsprekend.

Ook trends met nieuwe accenten

Er zijn ook trends die nog altijd dezelfde richting op bewegen, maar waar de accenten zijn verschoven.

Sinds de oorlog in Oekraïne zien we bijvoorbeeld een versterkte tendens bij de Europese Unie om haar strategische autonomie te willen vergroten ten opzichte van met name Rusland, China en de VS. Ging het eerst vooral om het stimuleren van de energietransitie en circulaire economie om zo minder afhankelijk te worden van buitenlandse energie en grondstoffen, is de doelstelling in 2025 verbreed naar militaire, economische en technologische onafhankelijkheid.

De EU is zich gaan realiseren dat het voor haar veiligheid niet langer kan leunen op de Verenigde Staten en dat het voor haar digitale infrastructuur ook te afhankelijk is geworden van buitenlandse techbedrijven.

Ontwikkelingen overlappen en versterken elkaar

Vaak staan trends niet op zichzelf, maar grijpen ze op elkaar in. Zo heeft de terugtrekkende beweging van de VS op het wereldtoneel bijvoorbeeld ook invloed op internationale handelsstromen.

In het trendoverzicht van 2024 constateerden we dat landen en bedrijven steeds meer op zoek gaan naar alternatieven om minder afhankelijk te zijn van de aanvoer en markten uit risicogebieden. Deze ontwikkeling is in 2025 verder versterkt door de handelsoorlog die de Amerikaanse president Trump met zijn wereldwijde importtarieven heeft ontketend.

Verder zien we door de verandering in internationale machtsverhoudingen dat ons bewustzijn over de risico’s van digitale technologieën voor de rechtsstaat verder groeit. Zijn onze digitale systemen bijvoorbeeld bestand tegen sabotage, spionage en digitale aanvallen van buitenaf?

Waarom een trendoverzicht?

Trends zijn ontwikkelingen met een bepaalde richting die zich in onze omgeving voordoen over een langere periode. Kennis van trends helpt: om niet verrast te worden, op tijd verschillende scenario’s te ontwikkelen, te prioriteren, partnerschappen aan te gaan en middelen effectief in te zetten.

Het jaarlijkse trendoverzicht van Rijkswaterstaat is ingedeeld naar de zogenaamde PESTELD-domeinen: Politiek, Economie, Sociaal-Cultureel, Technologie, Environment (Fysieke leefomgeving), Legal (Juridisch) en Demografie. Per domein is een selectie gemaakt van trends die er op dit moment het meest uitspringen in de grotere context van het werk van Rijkswaterstaat. Maar waarschijnlijk bevat het overzicht ook voor anderen veel herkenbaars!

Meer informatie trendoverzicht 2025

Bent u benieuwd naar het trendoverzicht van 2025? Neem dan contact met ons op via ons contactformulier Strategische verkenningen.