De aanbestedingsprocedure van Sluis II: een onzichtbare reuzenklus
Voordat de bouw van Sluis II in Tilburg van start gaat, moet Rijkswaterstaat namens de initiatiefnemers, Rijkswaterstaat, gemeente Tilburg en de provincie Noord-Brabant, een aannemer vinden die dit werk op zich neemt. Een nauwgezette procedure, weet Steef Dobbe, adviseur inkoop & contracten. ‘Als Rijkswaterstaat werken we aan de toekomst van Nederland, dus we moeten zorgvuldig te werk gaan.’
Het is een, voor de buitenwereld, onzichtbare reuzenklus waar Steef Dobbe en zijn collega’s van het projectteam voor staan: de aanbestedingsprocedure van Sluis II. Als adviseur inkoop & contracten zorgt hij ervoor dat de beste partij uiteindelijk het ontwerp en de bouw van de sluis op zich neemt.
Een nauwkeurige voorbereiding
‘In de voorbereiding naar de aanbesteding van dit project hebben we zo nauwkeurig mogelijk bepaald aan welke eisen de aannemer moet voldoen tijdens de sloop van de huidige Sluis II en de bouw van de nieuwe Sluis II. We willen dat een aannemer goed voorbereid is voordat die begint.’
Daarom stellen we in de aanbesteding heldere en strikte eisen. De aannemer moet tijdens werkzaamheden zorgen voor een veilige uitvoering en minimale hinder voor de omgeving. Ook moet hij uitstoot van schadelijke stoffen voorkomen. ‘Zo waarborgen we zowel de kwaliteit van de bouw als de veiligheid en leefbaarheid van de omgeving.’
Inzet op samenwerking
De aannemer krijgt binnen de kaders en randvoorwaarden van Rijkswaterstaat de opdracht om zelf het ontwerp voor de nieuwe sluis uit te werken. ‘We geven de functionele eisen, maar de aannemer ontwerpt de nieuwe sluis,’ zegt Dobbe.
‘Goede samenwerking is essentieel voor het gezamenlijk succes. Dat heeft zowel tijdens de aanbesteding als realisatie prioriteit,' aldus Dobbe. 'We hebben vanaf begin 2025 daar al op ingezet bij de marktconsultatie en verdiepende marktgesprekken in aanloop naar de publicatie. Dat zetten we voort bij de dialooggesprekken, die plaats zullen vinden met de partijen die zich aanmelden als gegadigde voor het contract. Tijdens die gesprekken komen we tot gezamenlijk vastgestelde uitgangspunten waarmee we de realisatie in kunnen, komen we tot een evenwichtige risicoverdeling en zijn we in staat om optimaal gebruik te maken van elkaars vakmanschap, kennis en ervaring. Zo helpen we elkaar naar gezamenlijk succes.'
Aan tafel
Over de eisen hebben we tijdens de ‘marktconsultatie’ afgestemd met de verschillende geïnteresseerde marktpartijen, aannemers en ingenieursbureaus. Dit is ook onderdeel van de voorbereidende fase.
‘We zijn met deze bedrijven in gesprek gegaan om ze een goed beeld van het project te geven. Zij hebben volop vragen kunnen stellen, bijvoorbeeld over mogelijke risico’s en hoe we die kunnen wegnemen. Zo krijgen we een indruk van elkaar. Bovendien merken we dat aannemers het waarderen als wij in een zo vroeg mogelijk stadium met hen in overleg gaan.’
Gunning
Het contract van het project is in de week van 16 juni 2025 gepubliceerd. Geïnteresseerde bouwbedrijven kunnen zich nu door inschrijving aanmelden als kandidaat voor het project. Met deze kandidaten gaan we vervolgens in gesprek. Dobbe: ‘De partij die als meest geschikt wordt beoordeeld, gunnen we de klus.’ De gunning vindt plaats in 2026, waarna ook het contract wordt getekend. Dan is duidelijk wie het project Wilhelminakanaal Sluis II gaat realiseren en daarmee is de aanbestedingsprocedure afgerond.
Dat betekent niet dat er meteen een begin wordt gemaakt met de bouwwerkzaamheden, dat wil zeggen de sloop en de nieuwbouw. De aannemer moet zich gedegen voorbereiden: hij moet onder meer een ontwerp en werkplanningen maken, een plan voor veiligheid en gezondheid opstellen, vergunningen aanvragen en materialen reserveren. ‘Dat kost tijd, dus er is buiten niet direct iets te zien,’ aldus Dobbe.
Op de hoogte houden
In het najaar van 2027 moeten de werkzaamheden van start gaan. De verwachting is dat de nieuwe sluis voor 2030 in gebruik kan worden genomen. Tijdens de aanleg van de sluis is het kanaal een periode van maximaal 18 maanden gestremd voor schepen. Bij zulke grote projecten is overlast niet te voorkomen, weet Dobbe. ‘Het is hierbij vooral belangrijk om mensen goed te informeren en vragen te beantwoorden, zoals: “Wat gaat er precies gebeuren? Hoelang gaat het duren?” Samen met de toekomstige aannemer gaan we ervoor zorgen dat iedereen op de hoogte blijft.’
Toekomstbestendige sluis
Wat we ervoor terugkrijgen? Een toekomstbestendige sluis die geschikt is voor klasse IV-scheepvaart. Schepen met een grotere lading kunnen dan richting het belangrijke knooppunt Tilburg varen. Dit geeft een economische impuls, de drukte op de wegen vermindert en de CO₂-uitstoot neemt af. Het zal het resultaat zijn van een jarenlang project, waarvan een groot deel van het werk achter de schermen gebeurt.