Interview

Hoogtedetectiesysteem moet schade en vertragingen voorkomen, ook bij Heinenoordtunnel A29

Gepubliceerd op: 21 december 2023, 15.50 uur

Elke nieuwe of gerenoveerde tunnel met een doorrijhoogte lager dan 4,70 m is verplicht een hoogtedetectiesysteem te hebben. Dit voorkomt dat te hoge voertuigen toch de tunnel inrijden en er schade veroorzaken, of vast komen te zitten en ongelukken veroorzaken.

Johan Naber en Rick Schreurs vertellen hoe dit systeem bij de Heinenoordtunnel gaat werken. ‘Een vrachtwagen is meestal onbedoeld te hoog.’

Maximale hoogte

Op het Europese vasteland geldt wettelijk een maximale hoogte voor voertuigen van 4 m. De Heinenoordtunnel is hoger, waardoor alle vrachtwagens in principe moeiteloos door de tunnel zouden moeten kunnen.

‘We moeten van de hoogte altijd wat centimeters aftrekken, omdat er installaties aan het dak van de tunnel hangen’, verduidelijkt Johan Naber, projectleider technische installaties bij Rijkswaterstaat. ‘Maar dan komt de Heinenoordtunnel in beide verkeersbuizen nog boven de 4 m uit.’

Rick Schreurs, ontwerpleider bij bouwcombinatie Savera III, haakt in: ‘We hebben een aantal installaties buiten de tunnel kunnen plaatsen, bijvoorbeeld de ventilatoren. Daardoor houden we effectief meer hoogte over in de tunnel zelf.’

Wapperend zeil

In de meeste gevallen is een te hoog geladen voertuig of vrachtauto geen bewuste overtreding. ‘Het ontstaat eerder uit slordigheid’, weet Schreurs. ‘Soms steekt er bijvoorbeeld een antenne uit, maar meestal gaat het om zeil dat niet goed is vastgesnoerd. De wind komt eronder en dan wappert het zeil omhoog, boven de toegestane hoogte.’

Naber vult aan dat een zeil veel schade kan aanrichten: ‘Bedenk dat zo’n vrachtwagen met 80 km/h de tunnel inrijdt. Dan geeft wapperend zeil toch een flinke klap, waardoor een ventilator of lamp kan losraken en vallen. Met mogelijk ernstige gevolgen voor de auto die op dat moment achter die vrachtwagen rijdt.’ Ondanks dat dit slechts sporadisch voorkomt, is een hoogtedetectiesysteem geen overbodige luxe.

Laserlichtstraal

Een hoogtedetectiesysteem meet de hoogte van passerende voertuigen met hulp van een laserlichtstraal. Wanneer die straal tussen zender en ontvanger, elk aan 1 kant van de weg, wordt onderbroken, is een voertuig te hoog. Het systeem zal na de zomer van 2024 in werking treden bij de Heinenoordtunnel.

‘We gaan alleen meten op de rechtstreekse weg naar de Heinenoordtunnel, de A29. Dat doen we op 3 plekken en de 1e is al ver voor de tunnel,’ aldus Schreurs. Als een voertuig te hoog is, treedt een waarschuwingssysteem in werking. Naarmate de tunnel dichterbij komt, krijgen de bestuurders een steeds duidelijkere waarschuwing.

Alarmfase

Na de eerste waarschuwing met een bord 'Waarschuwing hoogtebeperking' en flitslichten, kunnen vrachtwagenchauffeurs nog de laatste afslag nemen en een andere route kiezen om de tunnel te vermijden. Maar chauffeurs volgen dit advies niet altijd op, of zien het niet.

Wanneer ze toch doorrijden, activeert het systeem bij de 2e detectie meer waarschuwingssignalen. Zo gaan dan de verkeerslichten bij de tunnel geel knipperen om het verkeer alvast te waarschuwen dat ze zo op rood kunnen springen.

Als ook bij de 3e en laatste meting het te hoge voertuig weer wordt gesignaleerd, gaan de verkeerslichten vast op geel, daarna op rood en gaan de slagbomen naar beneden. Het te hoge voertuig wordt zo, rekening houdend met zijn remweg, gedwongen te stoppen. Naber: ‘Dat laatste willen we het liefst voorkomen, omdat dan ook het overige verkeer gedwongen tot stilstand komt. Meestal is dat binnen 10 tot 15 minuten weer opgelost, maar vervelend is het zeker.’

Inspectie ter plekke

Een tot stilstand gebracht voertuig wordt door de weginspecteur van de snelweg afgeleid en daarna opgemeten en geïnspecteerd. Het voertuig mag zijn weg vervolgen als ‘het euvel’, bijvoorbeeld een wapperend zeil, verholpen is.

Lukt dat niet of is het voertuig echt te hoog, dan moet de chauffeur via de afvoerroute bij de tunnel, en vervolgens via een andere route, naar zijn bestemming reizen. De weginspecteur adviseert hem daarover. Schreurs: ‘Die route leidt dan natuurlijk niet langs andere tunnels, dus soms is dat best een omweg.’

Meer informatie over hoogtemeldingen bij andere tunnels vindt u op onze pagina Hoogtemeldingen bij tunnels.