Samen ‘in control’ dankzij slimme inspectie van stalen bruggen
Je staat er niet bij stil als je in ons land over een van de vele vaste stalen bruggen rijdt. Maar je kunt er alleen maar veilig overheen rijden, omdat er mensen zijn die de staat van onze infrastructuur goed in de gaten houden. En dat is een stevige uitdaging.
Binnen het RISK-programma zet Rijkswaterstaat samen met de ingenieurs en adviseurs van Antea Group met succes de schouders onder deze uitdaging. Maar wat houdt dit programma precies in? Wat leren Rijkswaterstaat en Antea Groep van elkaar? En welke innovatieve oplossingen gebruiken ze? Deze en andere vragen legden we voor aan 4 specialisten: Marco Freijsen (projectmanager RISK, Rijkswaterstaat), Caroline den Besten-van Daalen (specialist stalen bruggen, Rijkswaterstaat), Dennis Jansen (adviesgroepmanager assetmanagement, Antea Group) en Rendel Verkijk (senior adviseur assetmanagement, Antea Group).

Wat is RISK en hoe is het ontstaan?
Den Besten-van Daalen: ‘RISK staat voor Rijdek Inspectie Stalen Kunstwerken. Hierbij kijken we niet alleen naar het rijdek, maar ook naar de algehele constructieve veiligheid. Elke stalen brug heeft namelijk met vermoeidheidsverschijnselen te maken. Tegenwoordig nog meer dan vroeger, omdat het gebruik steeds intensiever is en vrachtverkeer steeds zwaarder. Eventuele scheuren die hierdoor in het stalen rijdek ontstaan, zie je met het blote oog niet omdat er asfalt op ligt.’
Jansen: ‘De inspecties brengen schades aan het licht. Maar we letten bijvoorbeeld ook op roest of veroudering van lasnaden om in te kunnen schatten wanneer mogelijk problemen ontstaan.’
Den Besten-Van Daalen: ‘Deze werkwijze helpt ook om te prioriteren. Omdat de opgave enorm is en de personele capaciteit en middelen beperkt, proberen we de opgave te verkleinen door maatregelen te nemen die de levensduur verlengen en de veiligheid waarborgen, tot renovatie aan de orde is.’
Hoe zien de inspecties er in de praktijk uit?
Den Besten-van Daalen: ‘Geruime tijd voor de introductie van het RISK-programma hebben we verschillende inspectiemethodes beproefd om scheuren te vinden. Zo gebruiken we ultrasoon geluid, dat bij onregelmatigheden op een bepaalde manier weerkaatst. Een andere methode is wervelstroom waarbij we een elektromagnetisch veld genereren. De wervelstroom reageert op veranderingen in het oppervlak. Uiteraard hebben we ook altijd onze ogen nog.’
Jansen: ‘En er zijn nog meer innovatieve methodes. Zo kun je drones inzetten. Die kunnen plekken bereiken waar mensen moeilijk bij kunnen komen. En met sensoren kun je 24/7 meten of scheurvorming optreedt, lang voor dit met het blote oog zichtbaar is.’
Verkijk: ‘We beschikken inmiddels zelfs over technologie waarmee we door asfalt heen kunnen kijken.’
Wat maakt RISK uniek?
Freijsen: ‘RISK is heel sterk gericht op het hier en nu. Je hebt bijvoorbeeld ook het programma Instandhoudingsadvisering Kunstwerken (IAK) en het Bureau Herberekeningen. IAK gaat echter meer over risico’s op de middellange termijn. En bij Bureau Herberekeningen gaat het erom of een risico in de categorie rood, groen of oranje valt. Rood staat dan voor de hoogste urgentie. Bij die kleur komen wij meestal in beeld, want dan is direct actie nodig om het theoretische risico in de praktijk te beoordelen en te toetsen, om de veiligheid van een brug te waarborgen.’
Verkijk: ‘Als het moet, gaan we binnen 24 uur aan de slag. Ook op vrijdagmiddag of op een feestdag. Verkeersveiligheid gaat immers boven alles.’
Hoe krijgen jullie het voor elkaar om zo snel in actie komen?
Jansen: ‘Doordat we een enorm hecht team zijn. We kennen elkaar door en door en delen de passie voor het in stand houden van bruggen. We zijn de traditionele relatie van opdrachtgever en opdrachtnemer ontstegen en werken echt samen aan de opgave. We zijn heel open naar elkaar en delen veel kennis waardoor we van elkaar leren. We spreken dezelfde taal. Er zijn inmiddels bijna 200 mensen bij de samenwerking betrokken, maar toch zijn de lijnen kort. Als iets je niet lekker zit, dan bel je elkaar. Ik vergelijk onze samenwerking wel eens met een trein, waarbij ieder van ons een wagonnetje is. We zijn nauw verbonden en bewegen allemaal in dezelfde richting.’
Meer lezen over de samenwerking binnen het RISK-programma?
Lees dan het hele artikel in het nieuwste magazine Rijkswaterstaat Zakelijk & Innovatie.