Smart Mobility vlog: sensoren, de ogen en oren van de techniek

Er vaart een Rijkswaterstaat patrouilleschip over de rivier en passeert een binnenvaartschip. We zien bemanning in de stuurhut en zien een radarscherm. Op het dak staat een antenne. Rijkswaterstaatreporter Dennis staat op het dek te vertellen. Sensoren, ze worden de ogen en oren van de techniek genoemd. Je vindt ze bijvoorbeeld in schepen zoals deze. Maar ook op de openbare weg en vergeet niet in tunnels en bruggen. We zien auto's de Heinoordtunnel inrijden. Maar wat doen deze sensoren eigenlijk? En hoe werken ze? Dat ga ik vandaag uitzoeken. In deze serie onderzoeken wij hoe Rijkswaterstaat samen met partners werk maakt van Smart Mobility. We zien eht Rijkswaterstaat kantoor in Utrecht. Elze staat te praten met iemand bij een kast langs de weg. We zien een navigatieapp. Dennis loopt langs de camera. Ik ga kijken hoe zij met nieuwe technologieën mensen slimmer en veiliger van deur tot deur laten reizen. Zo gaan we samen slim op weg. Dennis loopt het patrouilleschip op vanaf de wal en ontmoet daar Jan Hendrik. Hoi Jan Hendrik, ik ben Dennis. Hoi Dennis. Volgens mij hebben wij een afspraak. Ja dat klopt. Wat doen we hier precies? We staan aan boord van een patrouillevaartuig en ik ga je wat vertellen over welke sensoren we hier allemaal aan boord gebruiken. Jan Hendrik Beks - adviseur watermanagement. Er komt een gele waas over het beeld en Jan Hendrik wordt uitgelicht. Te lezen is: Jan Hendrik weet alles van sensoren in de binnenvaart. Oké gaaf en welke sensoren hebben jullie zoal? Nou, de belangrijkste dat is in dit geval de het echolood. Daarmee kunnen we de waterdiepte meten maar er zit aan gekoppeld het plaatsbepalingsysteem: van waar ben ik? En waarom zijn deze sensoren zo belangrijk? Nou, die waterdiepte-informatie die we daarmee inwinnen met die sensoren, die publiceren we naar de schippers toe. Dat gaat via internet en we zijn nu bezig om dat in verregaande vorm te digitaliseren. Die sensorinformatie verwerken we in kaarten in apps. En ook via internet. Om die bij de schippers te brengen. En die kunnen daar dan hun reis op gaan plannen. Want hoe meer waterdiepte, hoe meer lading je mee kunt nemen. Dat is een economisch voordeel, maar je hebt ook veiligheid die daar een belangrijke rol speelt en duurzaamheid. Een schip dat meer water onder de kiel heeft vaart gewoon goedkoper. Begrijpelijk. Ik stel voor dat we een stukje gaan varen, want dan laat mijn collega Matthias zien welke sensoren eigenlijk allemaal aan boord zijn en hoe we die gebruiken. Ja, lijkt me gaaf. Let's go! Een bemanningslid maakt de touwen los en het schip vaart uit. We zien Matthias in de stuurhut. Er verschijnt tekst: vlog uit de stuurhut! Matthias zit achter het roer en vertelt. Goeiedag, mijn naam is Matthias Sprong. Ik ben mobiel verkeersleider bij Rijkswaterstaat hier aan boord van de RWS43 laat ik jullie even onze systemen zien. Onze sensoren waar Jan Hendrik het net over heeft gehad. Als we hier beginnen aan onze linkerkant... Hier zien we onze GPS, onze plaatsbepaling, met X- en Y-coördinaten. We zien een schermpje waar de locatie op af te lezen is. Vervolgens hebben wij de Humminbird. Hiermee kunnen wij objecten onder water opsporen. Vervolgens hebben een dieptemeter. Hier zien we de actuele diepgang onder het schip: net geen vier meter en daarnaast één van onze belangrijkste systemen, onze Quinsy. Elk blokje wat te zien is, is zeven bij zeven meter. Hiermee peilen wij de diepte van de rivier. We zien op het scherm allemaal vierkantjes in verschillende kleuren lopend van groen naar rood. Het schip vaart weer terug. Désiré staat te zwaaien vanaf de kade. Jan Hendrik zwaait terug. Hé Desiré! Dat is degene die voor ons al die data verrijkt en voorziet van mooie plaatjes. Hoi Desiré, ik ben Dennis. Wat voor werk doe je precies? Dag Dennis. Ik werk bij een bedrijf dat zich bezighoudt met sensoren aan boord van binnenvaartschepen. Desiré Savekoul - technisch directeur CoVadem. Er komt een gele waas over het beeld en Desiré wordt uitgelicht. Te lezen is: Desiré verwerkt data van sensoren voor de binnenvaart. Desiré en Dennis lopen samen op. Désire laat een kastje zien waaroop CoVadem te lezen is. We hebben een kastje ontwikkeld waar we alle sensoren van schepen op verzamelen en via het internet als waterdieptekaart terug naar boord brengen. Dat doen we inmiddels met 250 schepen. Handig, dus iedere schipper kan precies zien waar die wel en niet kan varen. Hoe ontwikkelt die technologie zich precies? Wij doen dit al voor de Waal en de Rijn in Duitsland en binnenkort hopen we ook de Maas, de Lek en de IJssel aan te sluiten. Hoe meer metende schepen, hoe beter onze waterdieptekaart wordt. Dus wat mij betreft mogen we zoveel mogelijk schepen aansluiten. We zien een binnenvaartschip voorbij varen. Dennis loopt richting camera. Ik had geen idee dat ze alzoveel kunnen met sensoren. Nu ik meer weet over sensoren in de scheepvaart ben ik ook benieuwd hoe deze ingezet worden op het land. De camera vliegt over Dennis heen en blijft hangen boven de rivier waar net een schip passeert. We zien de Heinenoordtunnel van boven. Auto's rijden de tunnel in en gaan zo onder de rivier door. Op de rivier varen schepen. Dennis komt aangelopen. Hoi David! Ik ben Dennis. Hoi Dennis. Waar zijn we vandaag? Dennis en David raken in gesprek. Vandaag zijn we bij de Heinenoordtunnel een van de vele tunnels in de omgeving van Rotterdam. David Bradshaw - adviseur assetmanagement. Er komt een gele waas over het beeld en David wordt uitgelicht. Te lezen is: David weet alles van sensoren in tunnels. Vanuit Rijkswaterstaat werk ik aan het veilig en beschikbaar houden van de tunnels. Mooi! Volgens mij kan jij mij meer vertellen over slimme sensoren in tunnels. Ja, in tunnels hebben we vele slimme sensoren. Denk bijvoorbeeld aan rookdetectie. En welke slimme sensoren in tunnels dragen bij aan Smart Mobility? Bij Smart Mobility kan je denken aan de lussen in het wegdek. Dat zijn die zwarte strepen in het asfalt. We zien een beeld van een snelweg waarop de lussen in geel worden gemarkeerd. Bij een stilstaande auto of een langzaam rijdende auto geven die triggers aan de matrixborden boven de snelweg of de verkeerscentrale en bij de matrixborden kun je een snelheidsverlaging krijgen. Vanuit verkeerscentrale kunnen ze bijvoorbeeld de weg afsluiten met een rood kruis. We zien de tunnel weer vanuit de lucht. Al die sensoren verzamelen natuurlijk een hoop data. Dennis loopt. Waar komen die eigenlijk terecht? En wat kan je ermee? Ik ga even langs bij een oude bekende. We zien het kantoorgebouw van Rijkswaterstaat in Utrecht. Een witte auto komt aangereden en stopt op de parkeerplaats. Dennis stapt uit en zwaait. Hoi Marlous, leuk je weer te zien! Hoi Dennis, inderdaad! Er komt een gele waas over het beeld en Marlous wordt uitgelicht. Te lezen is: Marlous werkt bij het Nationaal Dataportaal Wegverkeer. De NDW is een loket voor mobiliteitsdata. Is het zo dat er ook data van sensoren bij jullie binnenkomt? Ja, dat klopt. De meeste nieuwe auto's, zoals deze RWS-auto hebben systemen aan boord die zorgen dat deze data geleverd wordt. We zien een auto met Rijkswaterstaat op de motorkap geschreven. Marlous Hovestad - verkeerskundige Nationale Databank Wegverkeersgegevens. Daarnaast kunnen in bestaande auto's kastjes ingebouwd worden die deze data afvangen en beschikbaar maken. Oké, gaaf. We zien een drukke snelweg een kanaal overgaan. Onder de brug vaart een schip. Dennis en Marlous lopen samen op langs het water. Ik heb gezien dat er in de scheepvaart data wordt verzameld over de situatie op het water, is dat ook zo op de weg? Zeker, en wij halen daar veel informatie uit. Door het combineren van sensordata kunnen we verkeersmeldingen maken, zoals bijvoorbeeld het gebruik van ruitenwissers en ABS kan leiden tot een melding over gladheid op de weg. Oké, en hoe verbetert dit dan de situatie op de weg? Weggebruikers krijgen deze melding vervolgens binnen op hun navigatiesysteem of app en worden zo tijdens het rijden geïnformeerd over de situatie op de weg. Maar dat weten jullie dus altijd wat ik rij. Hoe zit het dan eigenlijk met mijn privacy? De data wordt slechts in specifieke gevallen verstuurd en daarnaast wordt alles geanonimiseerd verwerkt, waardoor dit niet te herleiden is tot een persoon. Interessant, dankjewel Marlous. Alsjeblieft Dennis. Dennis staat langs de weg. De mogelijkheden lijken eindeloos! Waar zouden staan over 50 jaar? Weet jij het? Een wit met gele aftiteling verschijnt. Rijkswaterstaat. Ministerie van infrastructuur en waterstaat Meer vlogs bekijken? www.rijkswaterstaat.nl/smartmobility of bezoek ons Youtubekanaal. Een productie van Rijkswaterstaat ©2021