(Een man:) MANNENSTEM: Februari 2020 een combinatie van extreme regenval en storm stuwt de waterstanden in de Nederlandse rivieren op tot recordhoogtes. VROUWENSTEM: Een enkeling trotseert op straat de windstoten van 120 kilometer per uur. MANNENSTEM: Wie niet per se naar buiten hoeft luistert binnen onrustig hoe regen en hagel tegen de ramen slaan. (Het beeld wordt even zwart.) DEON SLAGTER: Nederland leeft met water. Een onlosmakelijke verbondenheid. Water hoort bij ons. We kunnen en willen niet zonder. LINDA VAN OOSTRUM: Maar water heeft wel een eigen wil. En zorgt niet alleen voor fijne recreatie, schitterende natuur en waardevolle bedrijvigheid, maar ook voor mogelijke onveiligheid. IDO BOONSTRA: Voor risico's die moeten worden aangepakt. Want ook in 2050 wil Nederland veilig leven met water. Op elk moment en wat het klimaat ook doet. DEON: We hebben met alle 21 Nederlandse waterschappen en Rijkswaterstaat de handen krachtig ineengeslagen. LINDA: Samen bedenken we de slimste plannen geven we ruimte aan innovatieve, technische oplossingen. IDO: En versterken we de dijken en de dammen. Dat doen we samen in één alliantie, het Hoogwaterbeschermingsprogramma. DEON: Het HWBP, onderdeel van het Deltaprogramma is de grootste dijkversterkingsoperatie sinds de Deltawerken. LINDA: We gaan als alliantie HWBP 1.300 kilometer dijk versterken en 500 sluizen, stuwen en gemalen verbeteren, binnen dertig jaar. IDO: Mooi om aan mee te werken, en eigenlijk ook best wel spannend. We zijn ervan overtuigd dat onze goede samenwerking en de bundeling van onze krachten de sleutel vormen tot succes. DEON: We brengen allemaal ons vakmanschap in onze kennis van lokale of regionale omstandigheden en onze inhoudelijke deskundigheid. LINDA: We werken ook samen over de grenzen van de alliantie heen. Want ook marktpartijen, kennisinstituten, gemeenten en provincies leveren een belangrijke bijdrage aan ons programma. IDO: En de Unie van Waterschappen en verschillende rijkspartners praten regelmatig mee. DEON: Natuurlijk kijken we ook kritisch naar de resultaten. Maken we genoeg meters? Houdt elke partij rekening met het grote geheel? LINDA: Dat is soms een uitdaging. Met zo veel inhoudelijk en ideologisch betrokken partijen zijn er heel wat meningen om rekening mee te houden. IDO: Gelukkig komen we er altijd uit. Komen we altijd verder. Dat is de kracht van deze brede samenwerking. DEON: We versterken elkaar en we versterken de dijken. Stap voor stap. LINDA: Kilometer voor kilometer. Op de ene plek storten we duizenden kubieke meters zand. IDO: Op een andere verbouwen we de sluis. Soms moeten we moeilijke keuzes maken. DEON: Soms vragen we veel van omgevingen. Of zelfs van elkaar als alliantiepartners. LINDA: Maar we doen het allemaal met hetzelfde doel toekomstbestendige waterkeringen. IDO: Handen ineen, blikken dezelfde kant op. Alles op alles voor sterke dijken en een waterveilig Nederland. (Het beeld wordt even zwart. Onstuimig water slaat tegen palen aan.) DEON: Februari 2050 een combinatie van extreme regenval en stormen stuwt de waterstanden in de Nederlandse rivieren op tot recordhoogtes. LINDA: Een enkeling trotseert op straat de windstoten van 120 kilometer per uur. IDO: Wie niet naar buiten hoeft luistert binnen onrustig hoe regen en hagel tegen de ramen slaan. DEON: Onrustig, maar niet ongerust. LINDA: Want de duinen houden de Noordzee tegen. IDO: De stormvloedkeringen doen hun werk. En het water wint het niet van onze dijken. (Het logo van 'HWBP, voor sterke dijken' verschijnt. Op een witte achtergrond staan de logo's van onder andere waterschappen. Waterschap Noorderzijlvest, Wetterskip Fryslân, Waterschap Rijn en IJssel, Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard, Waterschap Vallei en Veluwe, Waterschap Amstel, Gooi en Vecht,) VOGELGELUIDEN (Waterschap Vechtstromen, Drents Overijsselse Delta, Waterschap Hunze en Aa's, Hoogheemraadschap van Delfland, Waterschap De Dommel, Hoogheemraadschap van Rijnland, Waterschap Hollandse Delta, Waterschap Rivierenland, Waterschap Scheldestromen, Waterschap Aa en Maas,) (Rijkwaterstaat, ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Waterschap Limburg, Waterschap Brabantse Delta, Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden, Waterschap Zuiderzeeland en Unie van Waterschappen.)
08 Hoogwaterbeschermingsprogramma
Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP)
In het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) werken de 21 Nederlandse waterschappen en Rijkswaterstaat samen aan de grootste dijkversterkingsoperatie ooit sinds de Deltawerken. De komende jaren worden er honderden kilometers aan dijken versterkt. Zo werken wij samen aan een waterveilig Nederland waar je veilig kunt wonen, werken en recreëren.
Al bijna 65 jaar is er in Nederland niemand meer omgekomen bij overstromingen. Maar een groot deel van ons land ligt onder de zeespiegel en dat maakt ons kwetsbaar voor overstromingen. Zonder onze dijken en duinen zou namelijk 60% van Nederland regelmatig onder water lopen. Bescherming tegen hoogwater is en blijft van levensbelang.
Strengere veiligheidsnormen
Om een ramp voor te zijn, hanteren we nog strengere veiligheidsnormen. Om Nederland te blijven beschermen tegen overstromingen vanuit de grote rivieren, meren en de Noordzee worden de primaire waterkeringen regelmatig getoetst door de waterschappen en Rijkswaterstaat. Deze keringen bieden bescherming tegen overstromingen bij hoogwater vanuit de Noordzee, de Waddenzee, de grote rivieren Rijn, Maas en Westerschelde, de Oosterschelde, het IJsselmeer, het Volkerak-Zoommeer, het Grevelingenmeer, het getijdedeel van de Hollandsche IJssel en de Veluwerandmeren. Keringen die nog niet aan de norm voldoen, worden binnen het HWBP versterkt.
Bij het opstellen van het programma wordt gekeken naar urgentie. De meest urgente projecten komen het eerst aan de beurt. Zo kunnen die dijken als eerst verstevigd worden. Het definitief programmavoorstel wordt opgenomen in het Deltaplan Waterveiligheid van het Deltaprogramma. Hier trekt Nederland € 7,4 miljard voor uit.
Opgave Hoogwaterbeschermingsprogramma
Het doel van het HWBP is dat in 2050 alle primaire keringen op een sobere en doelmatige wijze zijn versterkt, zodat deze voldoen aan de wettelijke normen zoals die zijn vastgelegd in de Waterwet. Hiermee wordt de waterveiligheid van Nederland gewaarborgd. Het gaat hier om 1.300 km aan dijken en bijna 500 sluizen en gemalen die versterkt moeten worden.
Jaarbericht 2019
Ook in 2019 is er hard gewerkt aan dijkversterking en heeft het HWBP weer meters gemaakt. In het jaarbericht staan de resultaten (opgave en financiën) per programma en gezamenlijke thema’s als samenwerking, innovatie, duurzaamheid, communicatie en de ontwikkeling van de lerende alliantie. Bekijk het jaarbericht 2019.
Video: hoogwaterdagboek Michèle Blom
Ruim 25 jaar na de overstromingen van 1993 en 1995 blikt directeur-generaal Michèle Blom in haar hoogwaterdagboek terug op de extreem hoge waterstanden van de Rijn, Maas en Waal. Ze legt uit waarom dijkversterkingen zo belangrijk zijn.
Zie ook
Onderliggende pagina's
- Ruimte voor de rivieren
- Maaswerken
- Beheer van uiterwaarden: voor een veilig en natuurlijk rivierengebied
- Kustonderhoud
- Zandmotor
- Kustgenese 2.0: hoe beschermen we onze kust na 2020?
- Kennisprogramma Zeespiegelstijging
- Deltaprogramma: waterveiligheid, zoetwater en ruimtelijke adaptatie
- Vooroeververdediging
- Hoogwaterbeschermingsprogramma