Rijkswaterstaat en de waterschappen controleren regelmatig de belangrijke Nederlandse dijken, duinen, sluizen en gemalen. Waterkeringen die niet in orde zijn, verstevigen we. In de Hoogwaterbeschermingsprogramma's leggen we vast welke waterkeringen we wanneer aanpakken.
(De ronddraaiende aarde vanuit de ruimte. De beeldtekst '71% water' verschijnt. Een wateroppervlak weerspiegelt de mast van een zeilboot. Naast een sloot staan koeien. Beeldtekst: water betovert. Water bedreigt. Tussen hoge gebouwen ligt een ondergelopen straat.) STUWENDE MUZIEK TOT AAN HET EIND VAN HET PROGRAMMA (Een kaart van Nederland. Beeldtekst: delta van Europa. Klimaatverandering en bodemdaling. Donkere animatiewolken waaruit regen naar beneden valt, drijven langs een thermometer die een hoge temperatuur aangeeft.) (De kaart van Nederland. Beeldtekst: 60% overstroombaar gebied. 9 miljoen mensen. 1953. Een doorgebroken dijk. Beeldtekst: 1995. Een ondergelopen straat. Beeldtekst: 2013. Een overstroomd gebied.) (Voor een duintrap verschijnt de beeldtekst: Hoogwaterbescherming, de volgende ramp zijn we voor... ...slimmer beter en mooier. Aan weerszijden van de Afsluitdijk ligt water. Beeldtekst: 3.767 kilometer aan dijken... ...en duinen...) (...668 sluizen en gemalen... ...beschermen ons. Kleine golven rollen tegen een dijk aan.) (Beeldtekst: waterkeringen toetsen... ...en versterken... ...doen we samen. Een voor een verschijnen de woorden: innovatief, overheid, kennisinstellingen, markt, omgeving. Een strand met witte huisjes.) (Mensen kijken naar werkzaamheden aan de kust. Beeldtekst: vernieuwend. Op een strand staan onder andere graafmachines. Boven op een dijk ligt een gekleurde weg. Beeldtekst: creatief. Een grote pijp ligt voor een deel in zee.) (Een kustgebied. Beeldtekst: soms met zand. Tussen een graslandschap en water ligt een verharde dijk. Beeldtekst: soms met steen.) (Mensen zitten op een kade. Beeldtekst: lokaal. Met bewoners. Boven een dijk verschijnt de beeldtekst: leven, wonen en werken met water.) (Een eilandje met een boom in het midden. Kinderen zitten in opblaasbootjes die in het water liggen bij een woonwijk. In een overstroomd natuurgebied staat een tafeltje met twee bankjes. Beeldtekst: nooit vanzelfsprekend. Een fietser staat bij een pad dat onder water ligt.) (Rondom de beeldtekst 'Hoogwaterbeschermingsprogramma' staan de logo's van de Unie van Waterschappen, Rijkswaterstaat, Ministerie van Infrastructuur en Milieu, het Deltaprogramma en Ons Water. Beeldtekst: want water wacht niet. De zin verdwijnt en het beeld wordt zwart.)
Een aanzienlijk deel van Nederland, waar miljoenen mensen wonen en een groot deel van het Bruto Binnenlands Product wordt verdiend, kan door een dijkdoorbraak onder water komen te staan. Deze dreiging heeft geleid tot een uitgebreid systeem van waterkeringen. Ons land wordt beschermd door (primaire) waterkeringen, zoals dijken, duinen, dammen, sluizen en gemalen. Dit systeem blijft echter kwetsbaar door onder meer de klimaatsverandering. Elke 6 jaar (in de toekomst 12 jaar) toetsen we deze waterkeringen en controleren we of ze aan de wettelijke normen voldoen. De rapportage van de meest recente (derde) toetsing is in 2011 opgesteld.
Momenteel voeren we twee Hoogwaterbeschermingsprogramma’s uit. In het tweede Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP-2) werken we aan waterkeringen die in de tweede toetsronde (2001-2006) niet voldeden aan de norm. In 2017 zijn 83 projecten afgerond. Voor 4 projecten is meer tijd nodig. Het nieuwe Hoogwaterbeschermingsprogramma richt zich eerst op de waterkeringen die in de derde toetsronde (2011) zijn afgekeurd, daarna pakken we nieuwe projecten op. Dit programma kent geen einddatum.
Opgave
In het nieuwe programma worden maatregelen getroffen aan ruim 700 kilometer primaire waterkering (dijken) en meer dan 200 waterkerende kunstwerken (sluizen, gemalen), van zowel waterschappen als Rijkswaterstaat. Het Hoogwaterbeschermingsprogramma is daarmee het meest omvangrijke programma dat de komende jaren op watergebied wordt uitgevoerd, als onderdeel van het Deltaprogramma.
