Michèle Blom is sinds 2017 de directeur-generaal van Rijkswaterstaat. In haar dagboek blikt ze terug op het hoogwater van 1995 maar legt ze ook uit waarom het zo belangrijk is dat we dagelijks werken om onze dijken sterker te maken. (Michèle Blom:) MICHÈLE BLOM: 1 februari 1995. De waterstanden van de Rijn, Maas en Waal zijn extreem hoog. Ik ben aan de buis gekluisterd. En ik niet alleen. Eigenlijk alle Nederlanders. Al die 10 miljoen anderen. De helikopterbeelden zijn indringend. Meer dan 250.000 mensen verlaten huis en haard. Boeren evacueren een miljoen dieren en rivierdorpen worden spookdorpen. Ongelooflijk, verbijsterend. 1 februari 2020. De overstromingen in 1993 en 1995 hebben de samenleving wakker geschud hebben de politiek wakker geschud. Iedereen is sindsdien weer met waterveiligheid bezig. Rijkswaterstaat en waterschappen werken samen aan de grootste waterveiligheidsopgave sinds de Deltawerken. Een maand geleden stond ik met een aantal mensen op een dijk tussen de Eemshaven en Delfzijl. Groter, breder en sterker dan de oude dijken. En in die dijk hebben we de nieuwste technologie toegepast. Sensoren in de dijken meten continu de stabiliteit. En als ik later in de tijd in mijn dagboek zou schrijven dan zou ik het waarschijnlijk hebben over het Deltaprogramma dat dan is uitgevoerd. Een Deltaprogramma met een nieuwe visie op waterveiligheid. Een Deltaprogramma waarin staat dat we tot 2050 nog eens ruim 900 kilometer dijk en bijna 600 kunstwerken versterken. Natuurlijk met innovaties en natuurlijk duurzaam en natuurlijk circulair. En natuurlijk, zoals altijd, schouder aan schouder. Want die les hebben we in dit land eigenlijk al geleerd sinds eeuwen. En natuurlijk ook weer bij de watersnoodramp in 1953. We moeten het samen doen. Ik ben van na de watersnoodramp en samen met al mijn waterpartners wil ik ervoor zorgen dat dat zo blijft. (Tegen een achtergrond van onstuimig water staat: #hohohoogwater.) KLOTSEND WATER
08 Hoogwaterbeschermingsprogramma
Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP)
In het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) werken de 21 waterschappen en Rijkswaterstaat samen aan de grootste dijkversterkingsoperatie ooit sinds de Deltawerken. De komende jaren worden er duizenden kilometers aan dijken versterkt. Zo werken wij samen aan een waterveilig Nederland waar je veilig kunt wonen, werken en recreëren.
Al bijna 65 jaar is er in Nederland niemand meer omgekomen bij overstromingen. Mede dankzij onze dijken. Maar een groot deel van ons land ligt onder de zeespiegel en dat maakt ons kwetsbaar voor overstromingen. Zonder onze dijken en duinen zou namelijk 60% van Nederland regelmatig onder water lopen. Bescherming tegen hoogwater is en blijft van levensbelang.
Strengere veiligheidsnormen
Om een ramp voor te zijn, hanteren we nog strengere veiligheidsnormen. Om Nederland te blijven beschermen tegen overstromingen vanuit de grote rivieren, meren en de Noordzee worden de primaire waterkeringen regelmatig getoetst door de waterschappen en Rijkswaterstaat. Deze keringen bieden bescherming tegen overstromingen bij hoogwater vanuit de Noordzee, de Waddenzee, de grote rivieren Rijn, Maas en Westerschelde, de Oosterschelde, het IJsselmeer, het Volkerak-Zoommeer, het Grevelingenmeer, het getijdedeel van de Hollandsche IJssel en de Veluwerandmeren. Keringen die nog niet aan de norm voldoen, worden binnen het HWBP versterkt.
Bij het opstellen van het programma wordt gekeken naar urgentie. De meest urgente projecten komen het eerst aan de beurt. Zo kunnen die dijken als eerst verstevigd worden. Het definitief programmavoorstel wordt opgenomen in het Deltaplan Waterveiligheid van het Deltaprogramma. Hier trekt Nederland € 7,4 miljard voor uit.
Opgave Hoogwaterbeschermingsprogramma
Het doel van het HWBP is dat in 2050 alle primaire keringen op een sobere en doelmatige wijze zijn versterkt, zodat deze voldoen aan de wettelijke normen zoals die zijn vastgelegd in de Waterwet. Hiermee wordt de waterveiligheid van Nederland gewaarborgd. Het gaat hierbij om meer dan 1.100 km aan dijken en bijna 500 sluizen en gemalen die versterkt moeten worden.
Jaarbericht 2019
Ook in 2019 is er hard gewerkt aan dijkversterking en heeft het HWBP weer meters gemaakt. In het jaarbericht staan de resultaten (opgave en financiën) per programma en gezamenlijke thema’s als samenwerking, innovatie, duurzaamheid, communicatie en de ontwikkeling van de lerende alliantie. Bekijk het jaarbericht 2019.
Video: hoogwaterdagboek Michèle Blom
Ruim 25 jaar na de overstromingen van 1993 en 1995 blikt directeur-generaal Michèle Blom in haar hoogwaterdagboek terug op de extreem hoge waterstanden van de Rijn, Maas en Waal. Ze legt uit waarom dijkversterkingen zo belangrijk zijn.