Nieuwsfeed

Terugblik hoogwater januari 2024 en situatie Bosscherveld

Gepubliceerd op: 3 januari 2024, 18.15 uur - Laatste update: 16 januari 2024, 15.32 uur

Januari 2024 is nat begonnen. Het water in de rivieren Maas en Rijn en het IJsselmeer en Markermeer stond hoog. In deze nieuwsfeed hielden we u op de hoogte van de maatregelen die we namen, het verloop van de waterstanden en de situatie bij de overlaatdam bij Bosscherveld.

  • Waterstanden dalen en nooddam Bosscherveld succesvol gedicht

    Update: 17.06

    De waterstanden in de rivieren en op de meren blijven dalen, waardoor sinds 9 januari 2024 de Landelijke Coördinatiecommissie Overstromingsdreiging (LCO) is afgeschaald. Ondanks de extreme neerslag en het hoogwater van de afgelopen periode waren er geen grootschalige overstromingen, dankzij intensieve samenwerking met en inzet van waterschappen, het KNMI en alle andere betrokken partners.

    Wel was er op sommige plaatsen sprake van lokale wateroverlast, wat natuurlijk erg vervelend was en is voor de betrokkenen. Het Watermanagementcentrum Nederland blijft de dijkbeheerders en veiligheidsregio's dagelijks voorzien van actuele data en duiding, terwijl Rijkswaterstaat de situatie op het water nauwlettend blijft monitoren.

    Schadeherstel overlaatdam Bosscherveld

    In de Maas bij Bosscherveld is het gat in de overlaatdam met de hulp van Defensie en hun Chinooks met stenen gevuld. Ook is er in enkele dagen tijd een nooddam aangelegd om het waterpeil in de Maas weer op hoogte te brengen. Naast de kapotte overlaatdam wordt binnenkort nog een tweede tijdelijke nooddam aangelegd. Daarna kunnen we de woonboten die gedeeltelijk zijn weggezakt weer van de bodem los gaan maken.

    Afsluitend nieuwsbericht

    Met dit bericht sluiten we de nieuwsfeed over het hoogwater en de situatie bij de overlaatdam Bosscherveld. We willen alle partners bedanken voor de samenwerking en hun inzet gedurende deze periode. Voor verdere updates met betrekking tot de overlaatdam kunt u terecht op de projectpagina overlaatdam Bosscherveld.

    Wij willen iedereen hartelijk bedanken voor hun aandacht en interesse in deze nieuwsfeed.

  • Start testen veilige openstelling Oranjesluizencomplex

    Update: 13.00 uur

    Rijkswaterstaat start op 10 januari 2024 met testen of de Noorder-, Midden- en Zuidersluis en de Prins Willem Alexandersluis van het Oranjesluizencomplex Amsterdam weer veilig geopend kunnen worden. Als deze tests goed verlopen kunnen schepen weer geschut worden. De verwachting is dat dit in de loop van donderdag 11 januari 2024 het geval zal zijn. Schippers worden hierover zo snel mogelijk geïnformeerd via een Bekendmaking aan de Scheepvaart (BAS) en vaarweginformatie.nl.

  • Water vasthouden voor de zomer

    Update: 16.45 uur

    Het hele jaar door is Rijkswaterstaat bezig om water goed te verdelen. Overvloedig water voeren we af en we houden, ruim voor het droogteseizoen begint, zoetwater zoveel mogelijk vast. 

    Zoetwatervoorraad IJsselmeer

    Het IJsselmeer speelt daarbij een belangrijke rol. Daarbij moeten we de balans bewaken tussen te veel en te weinig water. Ruim voordat het zomerseizoen begint, slaan we extra water op in het IJsselmeer. En voordat het stormseizoen begint in het najaar laten we het waterpeil van het IJsselmeer weer zakken om het risico op overstromingen zoveel mogelijk te beperken.

    Er is niet genoeg ruimte om al het water nu al te bewaren voor de zomer. Daarvoor zouden we een extra IJsselmeer nodig hebben en dan nog past het niet. Alle beschikbare capaciteit om water op te slaan, bijvoorbeeld in waterbergingsgebieden en in het grondwater, is op dit moment volledig benut. Om het risico op overstromingen zoveel mogelijk te beperken moeten we nu juist maximaal afvoeren.

    Storm- en hoogwaterseizoen

    Wat ook meespeelt is dat we op dit moment nog midden in het storm- en hoogwaterseizoen zitten. Dan wil je niet hebben dat de uiterwaarden en de meren al tot de rand toe gevuld zitten met water. We hebben die gebieden nodig om het water bij een hoogwaterpiek op te vangen.

    We stoppen natuurlijk wel op tijd met afvoeren. Vanaf half maart houden we het water in de meren weer zo veel mogelijk vast, als voorbereiding op een eventuele droge zomer. Dat is ruim op tijd.

    Het IJsselmeer Foto: © Tineke Dijkstra
  • Dalende trend in IJsselmeer, Markermeer en rivieren

    Update: 15.20 uur

    De afgelopen weken stond het hoge water in het IJsselmeer en Markermeer en de verhoogde waterstanden op de rivieren centraal. Sinds 24 december 2023 was de Landelijke Coördinatiecommissie Overstromingsdreiging (LCO) opgeschaald. Nu, ruim 2 weken later, zal de LCO in de loop van dinsdag 9 januari 2024 afschalen. Zoals altijd blijft het Watermanagementcentrum Nederland, de dijkbeheerders en veiligheidsregio’s dagelijks van actuele data en duiding voorzien en houdt Rijkswaterstaat de situatie op het water nauwlettend in de gaten.

    Dalende waterstanden op meren en rivieren

    We hebben de afgelopen 24 uur veel water kunnen spuien naar zee. Hierdoor is het peil van het IJsselmeer aanzienlijk teruggezakt. Het water in het Markermeer staat op dit moment nog steeds hoog maar daalt sinds maandag 8 januari 2024 gestaag. Er zijn voldoende  spuimogelijkheden naar het IJsselmeer en via de Oranjesluizen naar het Noordzeekanaal. Het peil in beide meren zakt op dit moment ruim 10 cm per dag. Voor het gehele IJsselmeergebied geldt dat deze dalende trend de komende periode naar verwachting gestaag door blijft zetten. Ook het water in de Rijn en Maas daalt en de afvoer bij Lobith en Eijsden gaan langzamerhand terug naar normale waarden voor de tijd van het jaar. Ook stroomafwaarts zien we deze dalende trend terug. 

    Lange periode verhoogde waterstand

    Afgelopen zondag was niet de eerste keer deze winter dat Nederland werd geconfronteerd met verhoogde waterstanden in de Rijn. Tussen eind november 2023 en 7 januari 2024 bereikte de Rijn 4 keer een piek boven de 13 m NAP. Dit komt normaal gesproken gemiddeld 1 keer in de 5 jaar voor. Ook de Maas ondervond een flinke stijging sinds eind december 2023, met een hoogtepunt in de eerste week van januari 2024. De stijging in de Rijn leidde ook tot hoge waterstanden in het IJsselmeergebied, waarbij het IJsselmeer zijn hoogtepunt bereikte op 4 januari 2024 en het Markermeer op 7 januari 2024. Voor al deze wateren is nu een dalende trend te zien. 

    Foto: © Tineke Dijkstra
  • Nooddam Bosscherveld gedicht

    Update: 15.00 uur

    Het dichten van de nooddam bij Bosscherveld is maandagmiddag 8 januari 2024 rond 15.00 uur geslaagd. Op het laatste moment stond er nog veel stroming op de laatste smalle opening van de nooddam. Toch is het gelukt het gat vanaf land en water te dichten. Daarmee kan het waterpeil tussen Lixhe en Borgharen weer op peil worden gebracht. We verstevigen de nooddam verder. Dit doen we door extra stenen aan te brengen.

    De volgende stap is het definitieve herstel aan de overlaatdam. Samen met de gemeente Maastricht en de bewoners onderzoeken we hoe we dit het beste kunnen doen.

  • Tijdelijke veerpont voor personeel en materiaal

    Update: 12.55 uur

    Rijkswaterstaat zet in de loop van de dag een tijdelijke veerpontverbinding in bij de overlaatdam bij Bosscherveld. Op dit moment treffen we de voorbereidingen hiervoor, zoals het aanleggen van een veerstoep. De veerpont wordt met name gebruikt voor vervoer van werknemers of materiaal dat nodig is bij de werkzaamheden aan de dammen.

    Het pontje ligt ten zuiden van de tijdelijke stenen dam in het verbindingskanaal. Hij ligt daarmee buiten het noodverordeningsgebied dat door de gemeente Maastricht is ingesteld.

  • Gunstige spuimogelijkheden en dalende waterstanden

    Update: 12.30 uur

    De waterstanden dalen in de rivieren. Bovendien zijn er goede spuimogelijkheden voor het IJsselmeer en Markermeer.

    • IJsselmeer: De spuimogelijkheden naar de Waddenzee zijn goed. Het waterpeil van het IJsselmeer vertoont dan ook een relatief snelle daling van 5 tot 10 cm per dag.  De wateroverlast in buitendijkse gebieden zal daardoor langzaam maar zeker afnemen.
    • Markermeer: Ook het peil van het Markermeer daalt, zij het minder snel dan het IJsselmeer. Maar ook hier zijn de vooruitzichten gunstig. Sinds gistermiddag wordt er gespuid via de Oranjesluizen en naar verwachting kunnen we vanaf vanmiddag ook spuien bij Krabbersgat (Enkhuizen) in de richting van het IJsselmeer.
    • Rijn: Het waterpeil van de Rijn bij Lobith vertoont een dalende trend en zal naar verwachting in de loop van deze week terugkeren naar het normale niveau in de winter. De piek van gisteren stroomt nu langzaam door de rivieren richting het IJsselmeer en de zee.
    • Maas: De Maas bij Maastricht gaat weer naar een normaal niveau, wat bijdraagt aan de algemene stabilisatie van de waterstanden in het gebied. De piek van eerder dit weekend is zo langzamerhand bij de Biesbosch aangekomen en zal via het Haringvliet naar zee stromen.

    Hoewel de hoogste piek van de rivierstanden zowel letterlijk als figuurlijk achter ons ligt, blijven Rijkswaterstaat en de waterschappen de situatie de komende dagen nauwlettend in de gaten houden. Langs de grote rivieren en bij het IJsselmeer en Markermeer kan er in combinatie met wind nog steeds sprake zijn van wateroverlast bij buitendijkse gebieden.

    Dat geldt ook voor sommige regionale watersystemen. Zo blijven voorlopig veel sloten en kleine wateren vol. De weer- en aanvoerverwachting zijn gunstig en er worden verder geen bijzonderheden verwacht.

  • Werkzaamheden nooddam Bosscherveld weer opgepakt

    Update: 09.12 uur

    Vandaag werken we verder aan de nooddam. We hopen de dam aan het einde van de dag te kunnen sluiten. Vervolgens kunnen we werken aan een definitief herstel van de overlaatdam.

  • Tijdelijke nooddam Bosscherveld haalt stroming uit het water

    Update: 14.14 uur

    Naast het herstellen van de kapotte dam zijn we ook nog altijd druk bezig met de bouw van een tijdelijke nooddam. Op deze manier halen we de stroming uit het water. Dit doen we in nauwe samenwerking met Defensie.

  • Waterstand Rijn bij Lobith zakt komende dagen naar normaal winterpeil

    Update: 13.30 uur

    Vanmorgen heeft de Rijn bij Lobith de piek van 14,35 m + NAP bereikt. Dat is iets lager dan de eerdere verwachting van 14,50 m + NAP. De Rijn is nu aan het zakken en naar verwachting is aanstaande woensdag het water op deze locatie op normaal peil. De komende dagen zal deze verhoogde waterstand door de Nederlandse rivieren richting meren en zee gaan. Er worden hierbij geen nieuwe bijzonderheden verwacht.

  • Chinooks van Defensie helpen bij herstel overlaatdam

    Update: 13.15 uur

  • Situatie Omringdijk Marken onder controle

    Update: 12.21 uur

    Vanwege de hoge waterstand op het Markermeer hebben we sinds gisteravond op Marken verschillende rondes gelopen om de staat van de Omringdijk te inspecteren. Daarbij zijn geen afwijkingen geconstateerd. De situatie is stabiel en onder controle. Dat geldt ook voor een proefvak voor het dijkversterkingsproject waar water tussen het proefvak en de dijk is gestroomd. Gelet op het hoge waterpeil rond Marken blijven de inspectierondes in ieder geval tot en met maandagavond van kracht.

  • Waterstand IJsselmeer daalt

    Update: 11.54 uur

    De waterstand in het IJsselmeer daalt. Door de gunstige windrichting kunnen de sluizen in Den Oever en Kornwerderzand volop water vanuit het IJsselmeer naar de Waddenzee spuien. Op dit moment (zondag 7 januari 2024 om 11.00 uur) staat het waterpeil van de Waddenzee 1 m lager dan dat van het IJsselmeer. Door dit hoogteverschil kan uit het IJsselmeer zo’n 4.000 m³ water per seconde worden afgevoerd (dat zijn bijna 100 Olympische zwembaden per minuut). Van zaterdag 6 januari op zondagochtend 7 januari 2024 is het waterpeil van het IJsselmeer al 8 cm gedaald. Volgens onze waterexperts kan er dankzij de gunstige windrichting voorlopig nog flink gespuid worden. Het waterpeil van het IJsselmeer zal daardoor verder dalen en het is ook weer mogelijk om water van het Markermeer naar het IJsselmeer af te voeren. De waterstand op het Markermeer is vandaag (zondag 7 januari 2024) 1 cm hoger dan gisteren.

  • Waarom we netten met stenen gebruiken voor de overlaatdam

    Update: 14.00 uur

    Op dit moment dichten we met hulp van Defensie het gat in de overlaatdam. Dat doen we met zogenaamde ‘rock bags’. Dat zijn grote zakken met stenen van zo’n 4000 kg per zak. De zakken die we nu gebruiken waren onderdeel van een Europese pilot van Rijkswaterstaat en worden dus nu al meteen ingezet.

    Tijdens het door de Europese Unie gesubsidieerde Interreg project Polder2C’s testten we in 2021 de toepasbaarheid van rock bags voor dijkreparatie. Dit was een idee van de Engelse Environment Agency. Na afloop van het project zijn deze rock bags overgedragen aan en opgeslagen bij Rijkswaterstaat. Voor de reparatie van de overlaatdam Bosscherveld bij Maastricht blijkt de opgedane ervaring zeer waardevol.

    De rock bags lijken nu de beste oplossing te zijn, omdat deze zakken zwaar genoeg zijn om in het snel stromende water te plaatsen, zonder dat het water ze van hun plek duwt. Daarnaast zijn ze via een haak goed aan de Chinook helikopters van Defensie te bevestigen. Hierdoor kunnen ze vanuit de lucht geplaatst worden.

  • Verwachting vorst/ijsvorming

    Update: 16.00 uur

    Het KNMI geeft aan dat er vanaf zondag lagere temperaturen worden verwacht. Vooral aan het begin van de week daalt de temperatuur onder het vriespunt. IJsvorming op de grote rivieren en meren, zit nu niet in de verwachting. Pas bij een langere periode van vorst is ijsvorming hier aannemelijk. Mocht er toch ergens ijs ontstaan, dan verwachten we niet dat dit problemen oplevert. Waar nodig nemen we dan uiteraard maatregelen.

  • Oranjesluizencomplex Amsterdam blijft gestremd voor scheepvaart

    Update: 15:48 uur

    Het Oranjesluizencomplex bij Amsterdam is sinds woensdagavond 3 januari 2024 19:00 uur gestremd in verband met het waterpeil in het Markermeer. De Noorder-, Midden- en Zuidersluis en de Prins Willem Alexandersluis blijven hierdoor naar verwachting tot en met woensdag 10 januari 2024 buiten bedrijf. Het schutten van schepen via de Oranjesluizen is niet mogelijk omdat het waterpeil bij het sluizencomplex hoger is dan +0,30 NAP. De sluizen en sluisdeuren, die onderdeel uitmaken van de primaire waterkering, kunnen hierdoor niet veilig geopend worden.

  • Wat is de rol van Rijkswaterstaat bij actuele waterstanden en verwachtingen?

    Update: 15:30 uur

    Rijkswaterstaat brengt de waterstanden in kaart en verzorgt actuele informatie over waterstanden en de daarbij horende verwachtingen. De actuele waterstanden worden gecombineerd met de weersverwachtingen vanuit binnen- en buitenland. Op die manier kan – in nauwe samenwerking met onder meer het KNMI - een verwachting worden gegeven voor waterstanden langs bijvoorbeeld de kust en op de grote rivieren en meren. De actuele waterstanden en verwachtingen zijn onder andere beschikbaar via waterinfo.rws.nl. Als de waterstanden daar aanleiding toe geven, worden belanghebbenden zoals waterbeheerders en veiligheidsregio’s geïnformeerd vanuit het Watermanagementcentrum Nederland. Zo kunnen zij als dat nodig is tijdig maatregelen treffen.

  • Hoogwaterpiek Maas voorbij en meer spuimogelijkheden IJsselmeer

    Update: 14.00 uur

    De vele neerslag in het stroomgebied van de Rijn (Duitsland en Zwitserland) en de Maas (België en Noord-Frankrijk) zorgt voor hoge waterstanden in deze rivieren en in het IJsselmeer en Markermeer. Lees meer over deze waterstanden. 

  • Stremming sluizen Zuid-Willemsvaart opgeheven

    Update: 10.37 uur

    Vanwege het hoogwater in Limburg en Brabant waren de sluizen Hintham en Schijndel op de Zuid-Willemsvaart gestremd. Ook de sluizen 4, 5 en 6 waren gestremd. Vannacht 5 januari 2024 om 01.00 uur is de stremming opgeheven. 8 schepen hebben hinder ondervonden van de stremming.

  • Oranjesluizencomplex Amsterdam gestremd

    Update: 15.50 uur

    Het Oranjesluizencomplex bij Amsterdam is sinds woensdagavond 19.00 uur gestremd in verband met het waterpeil in het Markermeer. De Noorder-, Midden- en Zuidersluis en de Prins Willem Alexandersluis zijn hierdoor naar verwachting komende dagen niet in bedrijf.

  • Stremming aantal sluizen Zuid-Willemsvaart

    Update: 15.37 uur

    Vanwege het hoge water in Limburg en Brabant zijn de sluizen Hintham en Schijndel gestremd. Momenteel wordt geprobeerd om het water weg te laten lopen richting de omliggende spaarbekkens van het waterschap. De stremming geldt tot nader bericht. Momenteel liggen er 8 schepen te wachten voor de sluizen van Schijndel en Hintham. Ook de sluizen 4, 5 en 6 zijn tot nader bericht gestremd. Meer informatie vind u in het scheepvaartbericht.

    Vanwege hoogwater in Limburg en Brabant is o.a. sluis Schijndel gestremd
  • Strijken stuw Roermond

    Update: 15.20 uur

    We hebben woensdag 3 januari 2024 stuw Roermond gestreken vanwege het hoogwater in de Maas. Dammen, sluizen en stuwen verdelen ons water en houden onze rivieren bevaarbaar. Een stuw is een vaste of beweegbare afdamming tussen 2 wateren.

    Als er veel water door de rivier stroomt, wordt de waterstand aan de bovenzijde van de stuw te hoog. We openen de stuw, zodat het water beter kan doorstromen en we het water beter kunnen afvoeren. Het openen van een stuw noemen we strijken. Eigenlijk breken we de stuw dan als het ware af. In deze video leggen we uit hoe dat strijken in zijn werk gaat en waarom het zo belangrijk is.

  • Woonboot losgeraakt bij oever van overlaatdam Bosscherveld, Maastricht

    Update: 09.16 uur

    In de nacht van 3 op 4 januari 2024 is een woonboot aan de westoever bij de overlaatdam Bosscherveld losgeraakt en met de stroming meegevoerd. De woonboot is tegen de brug van de Stuwweg tot stilstand gekomen. De bewoners van de losgeraakte woonboot waren woensdagmiddag, net als alle andere bewoners van de omliggende woonboten, al geëvacueerd door de brandweer.

    Het is nog niet duidelijk hoe de woonboot los is gekomen. Dit wordt onderzocht. Vandaag worden beide oevers door Rijkswaterstaat geïnspecteerd. De brug is flink beschadigd. Er dreigt instortingsgevaar en daarom is de brug niet begaanbaar voor verkeer. Momenteel brengen we in kaart wat de schade precies is.

    We zetten alles op alles om het gat in de overlaatdam zo snel mogelijk te dichten en houden de ontwikkelingen nauwlettend in de gaten. Zodra we meer weten over de herstelmaatregelen, melden wij dat hier. We staan in nauw contact met de Veiligheidsregio Zuid-Limburg en de gemeente Maastricht.

    De woonboot is losgeraakt en met de stroming meegevoerd
    De woonboot is tegen de brug van de Stuwweg tot stilstand gekomen
  • Piek Maas geen invloed op situatie overlaatdam Bosscherveld

    Update: 20.13 uur

    Het water in de Maas is aan het stijgen en bereikt naar verwachting op donderdagochtend 4 januari rond 10 uur de piek. We verwachten dan een waterafvoer van rond de 1800 m³ per seconde bij Sint Pieter. Deze afvoeren komen gemiddeld eens in de 3 jaar voor. De piek op de Maas heeft geen impact op de overlaatdam bij Bosscherveld.

    We zijn nog steeds bezig met het onderzoeken welke mogelijke herstelmaatregelen voor de overlaatdam genomen kunnen worden. We voeren in elk geval oeverinspecties uit. Deze inspecteren we, omdat de oevers momenteel erg verzadigd zijn door de vele neerslag en het hoogwater.