Innovatiegericht inkopen

Het weer wordt extremer. Wegen, vaarwegen en kunstwerken worden steeds intensiever gebruikt. De samenleving stelt nieuwe eisen. Deze ontwikkelingen vragen om vernieuwende oplossingen in de vele projecten en programma’s van Rijkswaterstaat.

Daar wil Rijkswaterstaat op een innovatieve manier mee omgaan: duurzamer, veiliger, goedkoper en met een grotere functionaliteit van de bestaande infrastructuur. Maar innovaties komen niet zomaar tot stand; het begint bij gerichte inkoop. Het Beleidskader innovatiegericht inkopen reikt daarvoor de instrumenten aan.

Beter werk

Het Beleidskader innovatiegericht inkopen helpt programma’s en projecten van Rijkswaterstaat om:

  • marktpartijen en kennisinstellingen op de juiste manier in te schakelen bij het ontwikkelen of benutten van innovaties
  • met de beschikbare middelen optimaal innovatiegericht in te kopen
  • belemmeringen voor innovatiegericht inkopen uit de weg te ruimen
  • invulling te geven aan de inspanningsverplichting om 2,5% van het inkoopbudget in te zetten voor innovatie

Rijkswaterstaat kan zo beter werk afleveren en bijdragen aan innovaties die de concurrentiepositie van Nederland versterken (het topsectorenbeleid).

Ruimte en faciliteiten bieden

Rijkswaterstaat bedenkt veel minder dan voorheen zelf de oplossingen voor problemen in de praktijk. Maar, regisseert en stuurt marktpartijen aan. Om de markt te laten innoveren is het belangrijk dat Rijkswaterstaat daarvoor de ruimte geeft in contracten en juridische kaders. En dat Rijkswaterstaat faciliteiten biedt om innovaties te testen en valideren.

Dit vraagt van opdrachtgever en opdrachtnemer een minder eenzijdige focus op risico’s en meer oog voor de kansen die innovatieve oplossingen bieden. Daarom zouden projecten en programma’s al in een vroeg stadium moeten bedenken hoe ze marktpartijen kunnen betrekken.

Het Beleidskader innovatiegericht inkopen biedt daarvoor handvatten, onder meer door in te gaan op de rol van marktpartijen. Maar ook mogelijkheden die verschillende contractvormen bieden en de mogelijkheden om belemmeringen voor innovatie weg te nemen.

Op deze manier ondersteunt het kader projectmanagers en inkopers bij het kiezen van de juiste marktbenadering in de diverse fases van een project (definitie, onderzoek, inkoop, realisatie en evaluatie). Het laat zien hoe we kunnen omgaan met uiteenlopende onderwerpen als ontwikkelkosten, intellectueel eigendom en concurrentie tussen marktpartijen. Het programma ‘ultrastil wegdek’ is een concreet voorbeeld van innovatie gericht inkopen.

Van ambitie naar concrete uitwerking: Innovatieagenda en beleidskader

Rijksbreed heeft de ambitie om te innoveren geleid tot het programma Inkoop Innovatie Urgent. Hiermee streeft het kabinet ernaar 2,5% van alle overheidsinkopen te besteden aan innovatie. Rijkswaterstaat – samen met Defensie de grootste opdrachtgever binnen de Rijksoverheid – geeft op diverse manieren invulling aan deze doelstelling en aan de eigen innovatieambities.

Zo verwoordt de Innovatieagenda de innovatiebehoeften van Rijkswaterstaat, zodat marktpartijen en kennisinstellingen weten welke technieken en processen een investering waard zijn. Het Beleidskader innovatiegericht inkopen laat zien welke inkoopinstrumenten daarvoor beschikbaar zijn.

Beide documenten veranderen, op basis van input van binnen en buiten de organisatie, mee met voortschrijdend inzicht. Het Beleidskader innovatiegericht inkopen is ontwikkeld samen met het corporate innovatie programma van Rijkswaterstaat.

Veilig, leefbaar en bereikbaar

Het Beleidskader innovatiegericht inkopen draagt bij aan het realiseren van de ambities van Rijkswaterstaat.