(Een parkeerplaats.) VERSLAGGEVER: Dag meneer. Weet u wat een adviseur gladheidsbestrijding doet? Nee. (LACHT) U wel? Iets met strooien of zo. Dat hij dat regelt. Die geeft advies aan weggebruikers. Wat te doen in het geval... bij ijzel, sneeuw... Als u wilt, kunt u vandaag een dagje mee om te kijken wat ze nou precies doen. Oké. Waarom niet? (Aldus een jonge vrouw. Een man en een vrouw staan bij een meetinstrument aan een snelweg. Beeldtitel: Achter de schermen bij Rijkswaterstaat. De adviseur gladheidsbestrijding. Een man spreekt een groep toe:) LEVENDIGE MUZIEK Goedemorgen. Welkom bij de training Coördinator Gladheidsbestrijding. Ik ben Jan Rients Slippens. Ik ben senior adviseur gladheidsbestrijding. JAN: Nou, welkom. Leuk dat je er bent om vandaag een dagje mee te lopen. We komen net uit een cursus voor de nieuwe gladheidscoördinatoren. Dat is een van de dingen die wij voorbereiden in de zomer. (Jan en de vrouw stappen in een lift.) We gaan nu op weg naar een van de 56 steunpunten van Rijkswaterstaat. Daar hebben we onze strooiers staan, de sneeuwploegen, voorraden zout. We gaan eens kijken wat we daar doen in de zomer. (Een witte auto van Rijkswaterstaat rijdt een grote loods in. Ze stappen uit.) DE LEVENDIGE MUZIEK SPEELT VERDER JAN: Het steunpunt. Je ziet hier een monteur, die is aan het werk. Dat doen we in de zomer, het onderhoud aan al onze strooiers en alle ploegen. VROUW: Oké. Maar wat houdt jouw functie nou precies in? JAN: Het hoofddoel van mijn functie is om ook in winterse omstandigheden de veiligheid en de doorstroming van de weggebruiker te garanderen. Dat doen we dan door middel van gladheidsbestrijding. Onder andere ben ik verantwoordelijk voor materiaalinkopen en 't onderhoud dat hier gebeurt met onderhoudsaannemers. De zoutinkoop, het opstellen van richtlijnen samenwerkingsverbanden met provincies en gemeentes die op onze steunpunten komen in de winter. Dus ja, van alles en nog wat ten dienste van de weggebruiker. Dan komen we hier bij een zoutberg. -Echt veel. Ja, hier ligt ongeveer 3.000 ton. -Ja. En als wij in Nederland één strooiactie in een nacht doen dan zijn we 1.500 ton kwijt. Dus dan is de helft op. -Wow! En is het hetzelfde als keukenzout? -Ongeveer hetzelfde. Het is iets grover. En als je het zou gaan proeven... -Mag dat? Nee, dat mag niet. Het heeft een hele vieze smaak. Er zit een antiklontermiddel in. Hoe weet je dan wanneer je moet strooien? -We hebben 300 meetpunten in de weg. Op basis van de informatie van die meetpunten en het weerbureau kan een gladheidscoördinator beslissen of hij gaat strooien. En als je wil, kunnen we bij zo'n meetstation wel even gaan kijken. (Ze staan aan een snelweg.) In dit kastje zit een thermometer voor de luchttemperatuur een vochtigheidsmeter voor de luchtvochtigheid en een neerslagmeter die meet of het wel of niet sneeuwt of regent. Daar zitten nog sensoren in de weg. Die meten de wegdektemperatuur en het zoutgehalte. -Oké, dus al deze apparatuur bepaalt of er wordt gestrooid? -Ja, deze informatie komt bij de coördinator thuis op de computer. Samen met de informatie van het weerbureau kan hij het besluit nemen wel of niet te gaan strooien. Ik hoop dat je een goed beeld hebt gekregen van mijn functie als senior adviseur gladheidsbestrijding bij Rijkswaterstaat. Zeker. Ik vond 't erg leuk. Dank je wel. -Graag gedaan. Tot ziens. VERSLAGGEVER: En? Hoe was het? Ja, leuke dag. Bedankt dat ik mee mocht! (Het Nederlandse wapenschild op een blauwe achtergrond. Beeldtekst: Een productie van Rijkswaterstaat, 2014.) AFSLUITENDE MUZIEK
Gladheid
Met het oog op de veiligheid en doorstroming van het verkeer, wil Rijkswaterstaat het ontstaan van gladheid door winterse situaties zoveel mogelijk voorkomen. Daarom zet Rijkswaterstaat bij gladheid strooiwagens in.
Via informatie uit het Gladheidmeldsysteem (GMS) en de weersverwachting, besluiten we of we wel of niet gaan strooien. Er ligt ongeveer 2 uur tussen het besluit om te gaan strooien en het echte strooien zelf. Rijkswaterstaat werkt hierin samen met provincies en gemeenten.
Strooikaart
Op de strooikaart kunt u live zien waar onze strooiwagens rijden.
Houd bij winterse omstandigheden de weersverwachting en verkeersinformatie extra goed in de gaten als u de weg op moet. Pas uw rijstijl aan bij ijzel, sneeuw of gladheid: verlaag waar nodig uw snelheid, houd voldoende afstand en wissel niet onnodig van rijstrook.
Bestrijden van gladheid
Gladheidbestrijding is een belangrijke taak van Rijkswaterstaat, die ruim 3000 km weg beheert. Het landelijk dekkend GMS waarschuwt automatisch wanneer er kans op gladheid ontstaat. Dit systeem meet met sensoren in de weg onder andere de temperatuur van het wegdek. Maar ook de luchtvochtigheid en het zoutgehalte op de weg.
Soorten gladheid
Er zijn 3 soorten gladheid:
- het bevriezen van een natte weg
- gladheid door neerslag (sneeuw en ijzel)
- condensatiegladheid
Condensatiegladheid ontstaat als de temperatuur van de weg al erg laag is, meestal onder het vriespunt. Vaak slaat het vocht dan neer in de vorm van ijskristallen.
Zout strooien
Ondanks de verschillende soorten gladheid, is de manier van gladheid tegengaan steeds hetzelfde. Met zout strooien bestrijden we de gladheid. Zout verlaagt het vriespunt met een aantal graden. Hierdoor wordt de weg minder snel glad en ontdooit bestaande sneeuw of ijzel weer. Voor een zo goed mogelijke werking, is het belangrijk dat het verkeer het zout inrijdt.
Podcast Gladheidsbestrijding
Meer weten over gladheidsbestrijding en strooiacties? Beluister de podcast over dit onderwerp.
Veelgestelde vragen over gladheid
Achter de schermen bij een adviseur gladheidbestrijding
Als het nog volop zomer is, zorgen we er al voor dat we klaar zijn voor een strenge winter. Op 56 plekken in Nederland liggen onze zoutvoorraden en staan de sneeuwploegen en strooiers te wachten tot het weer winter op de weg is. Adviseur gladheidbestrijding Jan Rients zorgt ervoor dat de veiligheid van de weggebruiker en de doorstroming op de weg geregeld is.