Rijkswaterstaat en markt testen duurzaam beton in ‘proeftuin Afsluitdijk’

Verduurzaming van beton is hard nodig. Bij de productie van beton komt veel CO2 vrij, terwijl we in het Klimaatakkoord hebben afgesproken de CO2-uitstoot terug te dringen. Daarom neemt Rijkswaterstaat als opdrachtgever van grote infrastructuurprojecten de verantwoordelijkheid om duurzame betonproductie te stimuleren. In de proeftuin Afsluitdijk kunnen 8 partijen hun innovatieve en duurzame mengsels nu in de praktijk testen.

We hebben elkaar nodig

Jacqueline Cramer, voorzitter van het Betonakkoord, stelde tijdens de InnovatieExpo dat ze blij is met de proeftuin Afsluitdijk. ‘Het Betonakkoord is eind maart 2021 gestart met het innovatieprogramma “Duurzame betonketen”. Daarvoor hebben we opdrachtgevers nodig die helpen om betoninnovaties breed toepasbaar maken. De proeftuin Afsluitdijk is daar een perfect voorbeeld van.’

Henrik Hooimeijer, directeur Techniek en Technisch Management bij Rijkswaterstaat Grote Projecten en Onderhoud, benadrukte dat Rijkswaterstaat grote duurzaamheidsambities heeft. ‘Als je die ambities wilt halen, moet je op een gegeven moment gewoon dingen gaan doen. Met deze proeftuin helpen wij de markt, zodat de markt ons straks kan helpen. We hebben elkaar keihard nodig om onze duurzaamheidsambities te halen!’

Betonmengsels in de praktijk testen

De Afsluitdijk is een ideale locatie om verschillende betonmengsels tegelijk in de praktijk te testen. Dat gebeurt door er zogenoemde Levvel-blocs van te maken. Bouwconsortium Levvel (BAM, Van Oord en Rebel) gebruikt 75.000 van deze betonblokken om de Afsluitdijk te versterken. De proeftuin bestaat uit 32 Levvel-blocs. Dit houdt in dat 8 marktpartijen die een duurzamere betonsoort hebben ontwikkeld per innovatie 2 blokken mogen produceren. Er komen dus telkens 2 blokken van in totaal 16 verschillende mengsels in de proeftuin te liggen. De innovatieve Levvel-blocs zijn echt onderdeel van de dijkversterking en moeten aan dezelfde eisen voldoen als de andere Levvel-blocs.

Allemaal andere innovaties

De deelnemende marktpartijen gebruiken allemaal andere innovaties. Zo zetten C2CA Technology en Urban Mine BV in op nieuwe manieren van betonrecycling. Na het crushen van betonpuin kan een deel van het zand en grind hergebruikt worden. De fijnste deeltjes kunnen ook weer gebruikt worden in een bindmiddel, waardoor je het puin dus zelfs voor cementvervanging kan gebruiken. BTE Groep, Sibelco en Mobilis nemen een andere route. Zij vervangen traditionele cementklinker met alkali geactiveerde geopolymeren. Tot slot innoveren Heidelbergcement, Dyckerhoff en BAM in de klinker geactiveerde bindmiddelen door met nieuwe recepturen een lagere CO2-uitstoot te bereiken.

Duurzame samenstelling én productie

Alle blokken voor de proeftuin zijn geproduceerd in Zaandam bij de enige groene betoncentrale van Nederland. Daarmee is niet alleen de samenstelling van het beton duurzaam, maar ook de productie. De blokken worden voor de zomer op de Afsluitdijk geplaatst. Vervolgens worden ze na 1, 2, 4, 7, 10 en 15 jaar onderzocht door het inspectie- en controle-instituut SGS op indring- en aantastingsmechanismen en doorgaande ontwikkeling van materiaaleigenschappen in de tijd. Zolang de proefblokken voldoen aan de eisen, blijven ze op de Afsluitdijk liggen. Blokken die op een gegeven moment toch niet geschikt blijken voor de zware omstandigheden op de Afsluitdijk, worden vervangen.

Volg de ontwikkelingen in de Proeftuin Afsluitdijk op de website van de Afsluitdijk.