Landelijk Meetnet Water: de verborgen deltawerken
Met het Landelijk Meetnet Water (LMW) verzamelt Rijkswaterstaat op 450 plekken in, aan en op het water allerlei gegevens óver het water. Die gegevens deelt Rijkswaterstaat niet alleen met partners, zoals de waterschappen, het KNMI en de havens van Rotterdam en Antwerpen. Ook burgers profiteren van deze informatie. Maar wat voor wereld schuilt er achter het LMW?
Via het meetnet van het Landelijk Meetnet Water haalt Rijkswaterstaat heel veel verschillende gegevens op. Bijvoorbeeld over het zoutgehalte van het water, de golfhoogte- en richting, de watertemperatuur en de waterstand. ‘Concreet bestaat het LMW uit meetapparatuur in, aan en op het water’, verduidelijkt Rinus Schroevers, senior-adviseur bij de afdeling vaste meetnetten van Rijkswaterstaat.
‘Hiermee halen we continu data op over het water. Deze verwerken we en maken we geschikt voor gebruik. Vervolgens leveren we de gegevens aan partners in heel Nederland. Denk aan de waterschappen, het KNMI en de havens van Rotterdam en Antwerpen.’
Havenbedrijf Rotterdam kan niet zonder het LMW
René de Vries, (rijks)havenmeester bij het Havenbedrijf Rotterdam, beaamt dat de gegevens van het LMW onontbeerlijk zijn voor het functioneren van de Rotterdamse haven. ‘We zijn de 10e grootste haven ter wereld. Bovendien worden containerschepen steeds groter, terwijl de haven niet is gegroeid. Daarom zijn betrouwbare en actuele data over onder meer de waterstanden, de stroomrichting van het water, de golfkracht en de windrichting voor ons essentieel. Alleen zo kunnen we een vlotte, efficiënte en veilige verkeersafwikkeling in de haven garanderen.’
Surfer en campinghouder
Ook de ‘gewone’ burger weet de open data van het LMW te vinden. ‘Denk aan de surfer die op rijkswaterstaat.nl de golfhoogte en watertemperatuur checkt voor hij gaat surfen’, vertelt Schroevers.
Daarnaast is het buitenland afnemer van de gegevens van het LMW. ‘Water stopt niet bij de landsgrenzen’, stelt Pieter Haaring, servicemanager datawater bij Rijkswaterstaat. ‘Dus delen we de gegevens met collega-diensten. En vice versa natuurlijk. Ook wij hebben baat bij gegevens uit bijvoorbeeld Frankrijk, Duitsland en België. Want zo weten wij en onze partners of en wanneer we hoogwater kunnen verwachten in de Maas of Rijn.’
Stormvloedkeringen sluiten
Een andere belangrijke afnemer is Rijkswaterstaat zelf. ‘Op basis van gegevens van het LNW bepalen we bijvoorbeeld of we de stormvloedkeringen moeten sluiten’, vertelt Haaring. ‘Maar ook welke gemalen en stuwen open en dicht moeten om de waterstand op peil te houden in droge perioden. In die zin is het LMW echt heel belangrijk. Niet zo raar dus dat we het ook weleens “de verborgen deltawerken” noemen.’
Met 450 meetpunten verspreid over het hele land en de Noordzee, is het niet zo raar dat het LMW continu in ontwikkeling is. Ook wordt er, indien mogelijk, meegelift met nieuwe programma’s en ontwikkelingen. Haaring: ‘Neem het vervanging- en renovatieprogramma van Rijkswaterstaat. Wordt daarbij het besturingssysteem van een brug of sluis vernieuwd, dan grijpen we de kans schoon en zorgen we dat het LMW hier voortaan aan wordt gekoppeld. Zo krijgen we de beschikking over allerlei nieuwe data. Bijvoorbeeld over hoeveel water er door een sluis heen gaat als deze open staat. Voor onze partners zijn die gegevens goud waard: de Nederlandse waterhuishouding is zeer complex, dus alle input is welkom.’
Een uitgebreide versie van dit artikel lees je in het nieuwste magazine Rijkswaterstaat Zakelijk & Innovatie.