Circulaire economie

Rijkswaterstaat wil in 2030 circulair werken. Dat betekent: werken zonder afval en met hergebruik van grondstoffen. We streven daarom naar hoogwaardig gebruik en hergebruik van materialen. Ook benutten we steeds vaker duurzaam geproduceerde materialen. We verlagen daarmee de CO2-uitstoot en de impact op het klimaat.

Nederland Circulair in 2050

Nederland wil in 2050 een circulaire economie zijn. Met het Rijksbrede programma Circulaire Economie wil het Rijk de CO2-uitstoot terugdringen om de invloed van CO2-uitstoot op het klimaat verlagen. We werken hieraan mee door materialen hoogwaardig te gebruiken en slim te hergebruiken.

Met data naar een circulaire infrastructuur

We willen in 2030 circulair werken met als uiteindelijke doel een klimaatneutrale en duurzame infrastructuur. In de onderstaande video leggen we uit hoe we dat doen.

[Titel] Met data naar een circulaire infrastructuur Rijkswaterstaat gaat voor een klimaatneutrale en circulaire infrastructuur. Om dat te bereiken willen we in 2030 circulair werken. In de toekomst willen we zelfs helemaal geen primaire en fossiele grondstoffen meer gebruiken. Dit hoeft ook niet want grondstoffen die vrijkomen bij sloop en renovatie, kunnen we meestal hergebruiken als we hier rekening mee houden in het ontwerp. Om welke materialen gaat het precies? En in welke hoeveelheden? Is er wel genoeg staal, asfalt en beton om bijvoorbeeld deze brug te bouwen? Om circulair te werken hebben we in een vroeger stadium meer data-uitwisseling nodig over de materialen die vrijkomen. Ook is het belangrijk dat we weten hoe ze het best toegepast kunnen worden. De grondstofleverancier weet prec’es wat hij in het asfalt heeft gestopt. De aannemer weet h—e de brug is gemonteerd. En Rijkswaterstaat beoordeelt de technische levensduur van kunstwerken. Maar deze informatie is nu niet voor alle partijen beschikbaar. Dit belemmert slim en effici‘nt hergebruik. Met data die voor meer partijen inzichtelijk is, kunnen er betere matches komen tussen vraag en aanbod van materialen. Rijkswaterstaat werkt samen met partners aan handige applicaties. Bijvoorbeeld een bruggenbank, een grondstoffenmarktplaats en een materialenpaspoort. In het materialenpaspoort zie je uit welke materialen een kunstwerk bestaat. En ook of er later nog materiaal is toegevoegd en welk onderhoud heeft plaatsgevonden. Een voorbeeld: als een brug niet meer voldoet aan de capaciteitsvraag in een stedelijke omgeving, kunnen de onderdelen vaak nog wŽl mee in een landelijke omgeving. In verschillende regioÕs starten we, samen met partners, experimenten. Zo krijgen we zicht op waardevolle materialen en hoe we deze informatie veilig en betrouwbaar beschikbaar stellen voor alle partners. Samen maken we circulair werken mogelijk door het delen van data. Doe je mee?

Toekomstig gebruik meenemen in het ontwerp

We willen in de toekomst geen afval meer produceren. Al bij het ontwerp van een (vaar)weg of bouwwerk denken we daarom na over het toekomstig gebruik. We proberen onderdelen en materialen in onze bestaande wegen, bruggen en sluizen meerdere keren te gebruiken. Een mooi voorbeeld is de Nationale Bruggenbank. Hier krijgen bruggen en onderdelen van bruggen een tweede leven.

Samenwerken aan innovatieve circulaire bouwoplossingen

De ambitie om circulair te werken geldt ook voor het aanleggen, vervangen en renoveren van viaducten en bruggen. Een enorme uitdaging. Om tot een werkende en economisch verantwoorde oplossing te komen, werken we samen met innovatieve ondernemers en duurzame marktpartijen aan goede circulaire bouwoplossingen.

Bekijk meer op de website Circulaire Viaducten.

Samen op weg naar een duurzame toekomst

Barbara van Offenbeek is senior adviseur Circulaire Economie bij Rijkswaterstaat. In de onderstaande video legt ze uit op wat voor manier we in onze projecten en in ons eigen werk kunnen werken aan onze circulaire doelstellingen.

We zien de tekst Samen op weg naar een duurzame toekomst. We zien Barbara van Offenbeek staan bij een brug. We zien een locatiepin met de tekst Anna Paulowna Barbara staat aan de oever van een rivier en met op de achtergrond de Balgzandbrug, terwijl ze vertelt over de Nationale Bruggenbank. Mijn naam is Barbara van Offenbeek en ik werk bij Rijkswaterstaat als senior adviseur circulaire economie. In mijn werk ben ik vooral bezig om te kijken op wat voor manier we in onze projecten en in ons eigen dagelijks werk kunnen werken aan onze circulaire doelstellingen. Een van de dingen die ik het meest gaaf vind bij ons, is eigenlijk onze bruggen en daarom houd ik me ook bezig met hergebruik van bruggen. De brug die je hier op de achtergrond ziet dat is de Balgzandbrug, die ligt in Noord-Holland bij St. Anna Paulowna. Deze brug komt over een paar jaar vrij en zoals je ziet is het best wel een gaaf bruggetje eigenlijk en misschien kan hij ergens anders nog prima hergebruikt worden. Daarom hebben we deze brug op de Nationale Bruggenbank geplaatst. We zien beelden van auto's die rijden over de brug en beelden van de omgeving waar de brug staat. Met die bruggenbank willen we proberen om voor alle overheden een digitale marktplaats te creëren waar aanbod en vraag naar bruggen bij elkaar kan komen. Dat is een van de eerste stappen die nodig is om te kijken op wat voor manier we onze bruggen kunnen hergebruiken, je moet natuurlijk wel weten of er een brug beschikbaar is. Cruciaal om van hergebruik een succes te maken is dat we hierin als overheden echt samen met elkaar optrekken. Wij roepen alle brugbeheerders op die een brug in de aanbieding hebben om hun brug vooral zo snel mogelijk op de Nationale Bruggenbank te plaatsen. Daarna moeten we met elkaar gaan kijken op wat voor manier we dat hergebruik verder kunnen brengen. Als we dat bereiken dat we als overheden hierin echt gaan samenwerken en kijken hoe we dit mogelijk kunnen maken, ja dat zou mooi zijn. Het rijksoverheid eindscherm komt in beeld. We zien de tekst: Meer informatie? Kijk op www.rijkswaterstaat.nl/duurzameleefomgeving Rijkswaterstaat Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat Dit is een productie van Rijkswaterstaat Copyright 2021

Hoogwaardig hergebruik van materialen

Rijkswaterstaat werkt al veel met gerecycled materiaal, zoals recyclebaar asfalt. Ook ontwikkelen we samen met marktpartijen bijvoorbeeld biobased asfalt. Biobased wil zeggen: gemaakt van stoffen die zijn afgeleid van levende organismen. In biobased asfalt worden onder andere restproducten uit de papierindustrie gebruikt.

Als onderdeel van de SBIR (Strategic Business Innovation Research) Circulaire Viaducten heeft Rijkswaterstaat de markt uitgedaagd om met innovatieve circulaire oplossingen te komen. De winnende inzending was de herbruikbaarheidsscan van Nebest ontwikkeld binnen consortium Closing the Loop. De herbruikbaarheidsscan helpt om voor objecten die gesloopt gaan worden te bepalen welke onderdelen potentie hebben voor hergebruik. Met als doel deze onderdelen hoogwaardig in te zetten in een ander object.

Materialenpaspoort

Om materialen zo hoogwaardig mogelijk te hergebruiken, willen we weten wat waar te vinden is. Daarom maken we materiaalpaspoorten voor onze bouwwerken waarin we beschrijven welke materialen gebruikt zijn. Zo weten we welke materialen en onderdelen van gesloopte bouwwerken we later opnieuw kunnen gebruiken.

Circulair werken doe je samen. Daarom kijken we met partners hoe we de materiaalstromen voor beton, asfalt, staal en grondverzet ‘gesloten’ krijgen.

Volwaardige grondstoffen door hergebruik

Samen met partners kijken we hoe we materiaalstromen gesloten krijgen. Dit betekent dat er uiteindelijk geen nieuwe materialen bijkomen. Bouwafval gebruiken we bijvoorbeeld voor funderingen en van betonafval maken we nieuw beton voor een snelweg. Zo krijgt afval een nieuwe bestemming.

Daarnaast verlengen we de levensduur van materialen met bijvoorbeeld een verjongingscrème voor asfalt. We brengen meer duurzame producten op de markt, zoals circulair wegmeubilair en we gebruiken materialen bewuster en recyclen meer en beter. Zo verlagen we onze impact op het klimaat.